A Tỳ Đàm
Giảng Giải và Thảo Luận
Chân Đế Tục Đế - Bốn Thắng Pháp
A Tỳ Đàm, Bài 2.3B Ngày 09 tháng 04 năm 2004
Minh Hạnh thực hiện
Bốn Pháp Bản Thể.
Tỳ
khưu Giác Đẳng
3.3 Tâm (citta) được định nghĩa là sự biết cảnh hay tri giác. Đây là đề tài lớn nhất của Tạng A Tỳ Đàm. Tâm chuyên chở sự hoạt dụng của nhân quả, và do vậy, là phần quan trọng nhất của sự hiện hữu. Sự tồn tại bền bỉ của tâm thức vượt ngoài hạn cuộc của không gian có thể nói là tâm điểm cho bất cứ chủ đề nào về nhân sinh quan và vủ trụ quan. Ngài Nànaponika, một danh tăng người Đức, đă khẳng định rằng không có bất cứ một ngành học nào trong kho tàng trí tuệ của nhân loại có những tŕnh bày chi tiết, khúc chiết về tâm thức hơn là tạng A Tỳ Đàm. Tuy vậy không có một cơ sở lư luận nào đủ để mô tả A Tỳ Đàm của Tạng Pàli ủng hộ cho khái niệm "duy thức" cũng như đủ yếu tố để nói A Tỳ Đàm là một môn "pháp tướng tông" như một số luận sư sau nầy đă đưa ra. Nói một cách khác, mặc dù tâm (citta) có một vị trí quan trọng nhưng không phải là tất cả.
3.3 Thuộc tánh của tâm (cetasika) nói về những thành tố quyết định trạng thái tâm. Thí dụ chúng ta nói ly nước chanh th́ nước có thể được hiểu như tâm và có thuộc tánh được hiểu như đường và chanh ... Đây là một khái niệm mới lạ với nhiều người nay cả trong thời đại nầy Cho dù một sát na tâm đơn giản nhất cũng có 7 thuộc tánh biến hành. Như khi chúng ta đưa máy ảnh lên chụp h́nh. Chỉ riêng một tích tắc chụp ảnh th́ đă có nhiều chức năng cùng đồng thời làm việc để có thể ghi lại những đường nét màu sắc...Các nhà dịch thuật Trung Quốc gọi là tâm sở, một từ rất chính xác nhưng người mới nghe có thể hiểu là tâm vương và tâm sở có thể là hai thứ tâm. Ngài Tịnh Sự dịch là sở hữu tâm.
TT Giác Đẳng & TT Trí Siêu giảng 
Thảo luận 8: Y’ nghĩa tâm vương trong A Ty` Đàm , và vai tro` của chủ đạo tích cực của tâm, thay vi` đó là một trạng thái dễ bị cảm nhiễm mà nó bị chi phôi bởi tâm sở.
TT Giác Đẳng & TT Trí Siêu thảo luận
Thảo luận 9: Bồ đề tâm có khế hợp với tinh thần căn bản của A Ty` Đàm không?
TT Giác Đẳng & TT Hoằng Pháp thảo luận
Thảo luận 10: có thứ vật chất nào mà hiện hữu theo A Tỳ Đàm nó không liên hệ trực tiếp hay gián tiếp đến tâm ?
TT Giác Đẳng & TT Trí Siêu thảo luận
Minh Hạnh Biên Soạn
