A Tỳ Đàm
Giảng Giải và Thảo Luận

Tâm và Sự Phân Loại

A Tỳ Đàm, Bài 16   Ngày 30 tháng 10 năm 2004

Chánh Hạnh chuyển biên & Cô Tu Nữ Diệu Tịnh hiệu đính

Bài 16

Nhóm Thuộc Tánh Tịnh Hảo

Tâm Sở Tịnh Hảo (Sobhanacetasika)

Nhóm Thuộc Tánh Tỉnh Hảo

Tâm sở tịnh hảo là những thuộc tánh tốt đẹp, tạo nên những tâm tịnh hảo (sobhanacitta) như tâm thiện, tâm quả hữu nhân và tâm tố hữu nhân. Tâm sở tịnh hảo thuộc về hành uẩn. Gồm 25 thứ, được chia thành 4 nhóm:

16. 1 .7. Trung ḥa (hành xả) (Tatramajjhattatà):

"Tatra: ở đấy; majjhattatà: chính giữa, trung b́nh". Tatramajjhattatà là t́nh trạng quân b́nh, giữ ở mức độ trung ḥa.

Tâm sở trung ḥa là một thuộc tánh có chức năng bảo ḥa các pháp đồng sanh, khiến tâm biết đối tượng với thái độ không thiên lệch. Tâm sở này ví như người đánh xe song mă, khéo giữ đôi ngựa chạy song hành, không chạy trước chạy sau.

- Chơn tướng của tâm sở trung ḥa là cân bằng tâm lư.

- Phận sự của tâm sở trung ḥa là ngăn t́nh trạng thái quá.

- Sự hiện bày là mức độ trung b́nh.

- Nhân cần thiết là có pháp tương ưng.

Từ tính chất của tâm sở trung ḥa mà phát triển tu tập thành ra một đức tính đó là hành xả trong ba-la-mật, xả phạm trú trong vô lượng tâm, xả giác chi trong thất giác chi...

ooOoo

TT Trí Siêu giảng