Từ Điển Phật Học

 

TỔ ĐÌNH MINH ĐĂNG QUANG

PHẬT HỌC TỪ ĐIỂN

BUDDHIST DICTIONARY

VIETNAMESE-ENGLISH

ENGLISH-VIETNAMESE

SANSKRIT/PALI-VIETNAMESE

THIỆN PHÚC

 PHỤ LỤC (APPENDICES)

 

Appendix E Những Kinh Quan Trọng Trong Phật Giáo Nguyên Thủy Important Sutras in the Theravadan Buddhism

 

Kinh Hạng Cùng Ðinh—Vasala Sutra—Outcast

 

---Tôi nghe như vầy:

V� o một thuở nọ Ðức Thế Tôn đang ngự tại vườn Kỳ Thọ Cấp Cô Ðộc, trong rừng Kỳ Viên, gần th� nh Xá Vệ. Sáng hôm ấy Ðức Thế Tôn đắp y chuẩn bị đi v� o th� nh Xá Vệ trì bình khất thực—Thus, I have heard: On one occasion the ‘Thus Come One’ was staying  at the monastery of Anathapindika, in Jeta Grove, near Savatthi. One morning the ‘Thus Come One’ took his bowl and robe and was about to enter Savatthi for alms.

---Lúc bấy giờ trong nh� của Aggika Bharadvaja, một người theo đạo B� -La-Môn, cũng chuẩn bị để dâng cúng vật thực. Ðức Thế Tôn ôm bát đi từ nh� nầy sang nh� khác trong th� nh Xá Vệ, v� đến gần nh� của vị B� -La-Môn—At that time, in the house of the Brahmin Aggika Bharadvaja, a fire was burning and an offering was prepared. Then, the ‘Thus Come One’, going for alms from house to house in Savatthi, approached the house of the BrahminAggika Bharadvaja.

---Thấy Ðức Phật từ xa đến, vị B� La Môn nói: “Hãy đứng lại nầy ông thầy tu! Hãy dừng lại nầy ông đạo bần tiện đê hèn! Hãy đứng lại nầy người cùng đinh khốn khổ!”—Upon seeing the Thus Come One coming at a distance, the Brahmin said: “Stay there, O  shaveling! Stay there, O wretched monk! Stay there, O miserable outcast!”

---Khi nghe như vậy thì Ðức Thế Tôn ôn tồn nói: “Nầy ông B� -La-Môn, ông có biết người cùng đinh l� thế n� o, hay cái gì l� m cho người ta cùng đinh không?”—Upon hearing this, the ‘Thus Come One’ addressed the Brahmin as follows: “Do you know, O Brahmin, who an outcast is or the things that make an outcast?”

---Không, quả thật tôi không biết. Nầy ông Gotama, tôi không hiểu cùng đinh l� thế n� o v� những gì l� m cho người ta l� cùng đinh. Xin ông hoan hỷ giải thích—No, indeed, O Venerable Gotama. I do not know who an outcast is or the things that make an outcast. Would you explain the doctrine to me so that I may know who an outcast is and what things make an outcast!”

---Hãy nghe đây, nầy ông B� -La-Môn! Như Lai nói đây, v� hãy nhớ lấy nằm lòng.

Hear then, O brahmin! Bear it well in mind; I shall speak—Ông B� -La-Môn trả lời: “Tốt lắm, nầy Ðức Gotama, tôi nghe đây.”

The Brahmin replied: “Very good, Venerable One.”         

---Ðức Thế Tôn mở lời tuyên ngôn như sau—The ‘Thus Come One’ spoke as follows:

1)       Con người dễ nóng giận hay hiềm thù, có nhiều thói hư tật xấu, tánh ưa phỉ báng dèm pha, người có quan kiến sai lầm v� bẩm tánh giả dối ưa gạt gẫm lừa phỉnh, hãy biết rằng người ấy l� cùng đinh—The man who is irritable, rancorous, vicious, detractive, perverted in views and deceitful, he is an outcast.

2)       Người n� o trên thế gian nầy l� m tổn thương những chúng sanh “sanh một lần,” hay những chúng sanh “sanh hai lần,” người không có lòng bi mẫn đối với chúng sanh, hãy biết rằng người ấy l� cùng đinh—Whoever in this world harms living beings (once-born or twice-born), in whom there is no compassion for living beings, he is an outcast.

3)       Người n� o tiêu diệt, vây hãm thôn xóm v� được gọi l� người áp chế chinh phục, hãy biết rằng người ấy l� cùng đinh—Whoever destroys and besieges villages and hamlets and is known as an oppressor, he is an outcast.

4)       Dầu trong xóm l� ng hay trong rừng hoang, người n� o trộm cắp hoặc sang đoạt sở hữu của người khác, hãy biết rằng người ấy l� cùng đinh—Whether he is in the village or in the forest, whoever steals or appropriates (gains) by theft what belongs to others or what is not given, he is an outcast.

5)       Người n� o mang nợ, bỏ trốn, v� khi được hỏi, lại nói ngược, “N� o tôi có thiếu nợ gì đâu?” Người ấy l� cùng đinh—Whoever, having really taken a debt, flees when pressed saying: “There is no debt to you,” he is an outcast.

6)       Người n� o vì lòng tham giết bạn đồng h� nh để cướp giựt, hãy biết rằng người ấy l� cùng đinh—Whoever, desiring (wishing) some trifle, kills a man going along on the road, and pillages others, he is an outcast.

7)       Người n� o được mời ra l� m nhân chứng, nói lời giả dối vì lợi riêng của mình hay vì lợi ích của ai khác, hoặc để thâu đoạt t� i sản, hãy biết người ấy l� cùng đinh—Who, for his own sake or for the sake of others, or for the sake of wealth, utters lies when asked as a witness, he is an outcast.

8)       Người n� o dùng áp lực hãm hiếp hay dụ dỗ vợ bạn hay họ h� ng, hãy biết người ấy l� cùng đinh—Whoever by force or with consent is seen transgressing with the wives of relatives or friends, he is an outcast.

9)       Người n� o gi� u có m� không phụng dưỡng cha mẹ gi� đã quá tuổi xuân xanh, hãy biết người ấy l� cùng đinh—Whoever being rich but does not support his aged parents who have passed their youth, he is an outcast.

10)   Người n� o đánh đập hay nói lời phiền nhiễu mẹ cha, anh chị, hay nhạc mẫu nhạc phụ, hãy biết rằng người ấy l� cùng đinh—Whoever strikes or by speech annoys parents, brothers, sisters or parents-in-law, he is an outcast.

11)   Người n� o m� khi được hỏi về điều phải, lại khuyên dạy l� m điều sai lầm, hoặc dạy m� còn dấu kín bí mật, hãy biết rằng người ấy l� cùng đinh—Whoever, when questioned about what is good, counsels people what is wrong (advise others wrongly) and teaches in concealing way, he is an outcast.

12)   Người n� o đã l� m điều ác m� muốn không ai biết, v� dấu nhẹm giữ kín, hãy biết rằng người ấy l� cùng đinh—Whoever, having done an evil deed, wishes that it may not be known to others and conceals it with his actions, he is an outcast.

13)   Người n� o khi đến nh� người được đãi đằng với những món ngon vật lạ, đến lượt mình, khi khách đến nh� lại không tiếp đón phải lẽ, hãy biết rằng người ấy l� cùng đinh—Whoever, having gone to another’s house and partaken of choice food, does  him in return when he comes, he is an outcast.

14)   Người n� o giả dối lường gạt một vị B� -La-Môn, một đạo sĩ ẩn dật, hay một du Tăng khất sĩ, hãy biết rằng người ấy l� cùng đinh—Whoever deceives by falsehood a Brahmana or ascetic or any other mendicant, he is an outcast.

15)   Người n� o bằng lời nói, phiền nhiễu một vị B� -La-Môn hay một đạo sĩ ẩn dật v� o lúc thọ thực, v� không dâng cúng dường vật thực, hãy biết rằng người ấy l� cùng đinh—Whoever by speech annoys a Brahmana or ascetic, when meal time has come and does not give alms, he is an outcast.

16)   Người n� o trên thế gian nầy bị mịt mù che lấp trong vô minh, lại b� y điều tiên đoán việc không có để cầu mong việc gì, hãy biết rằng người ấy l� cùng đinh—Whoever in this world, shrouded in ignorance, predicts what is not expected, he is an outcast.

17)   Người n� o tự tâng bốc mình, khinh rẻ người khác, v� trở nên đê hèn vì tánh tự phụ của mình, hãy biết người ấy l� cùng đinh—Whoever exalts himself and despises others and is debased by his pride, he is an outcast.

18)   Người n� o có tánh ưa khuấy nhiễu, tham lam quá độ, ham muốn đê hèn, ích kỷ, lưu manh, không biết hỗ thẹn v� ghê sợ tội lỗi, hãy biết rằng người ấy l� cùng đinh—Whoever is annoying, avaricious, of base desires, selfish, deceitful, shameless and fearless in evil actions, he is an outcast.

19)   Người n� o nguyền rủa,  mắng chưởi Ðức Phật hay một vị đệ tử của Phật, dầu l� h� ng xuất gia hay cư sĩ tại gia, hãy biết người ấy l� cùng đinh—Whoever reviles the Buddha or one of his disciple, recluse or householder, he is an outcast.

20)   Người n� o không phải l� một vị A-La-Hán m� mạo nhận tự xưng mình l� A-La-Hán, l� kẻ trộm của to� n thể vũ trụ, người ấy l� hạng cùng đinh thấp hèn nhất—Whoever, without being an Arahant claims to be an Arahant, is a thief in the whole universe, he is the lowest outcast.             

21)   Không phải do sanh trưởng l� cùng đinh, không phải do sanh trưởng l� B� -La-Môn. Do h� nh vi l� cùng đinh, hay do h� nh vi l� B� -La-Môn—Not by birth is one an outcast, not by birth is one a Brahmana but by deeds one becomes an outcast, by deeds one becomes  a Brahmana.

22)   Hãy biết như vậy do câu chuyện nầy: Thuở ấy có Matanga, một con người cùng đinh, người nấu thịt chó—Know it as such by this illustration: there was the son of an outcast, known as Matanga, a dog-cooker.

23)   Người con tên Matanga nầy th� nh đạt mức vinh quang tuyệt đỉnh rất khó th� nh đạt, v� được nhiều người thuộc giai cấp Sát Ðế Lợi v� B� -La-Môn hỗ trợ—This Matanga achieved the  highest glory, which is difficult to obtain. Many wariors and Brahmins came to minister unto him.

24)   Ði đến cảnh giới Phạm thiên bằng chiếc xe của Thiên đình. Trên con đường xa lộ không dục vọng, Matanga hiện thân lên cảnh Phạm Thiên, lánh xa mọi hình thức tham ái. Trạng thái sanh trưởng trong cảnh cùng đinh không gây trở ngại cho sự tái sanh v� o cảnh Phạm Thiên—Mounting the celestial vehicle along the passionless highway, he soared the Brahma realm, having discarded sense-desires. Though birth did not prevent him from being reborn in the Brahma realm.

25)   Có những vị Phạm Thiên tái sanh v� o gia đình truyền giáo quen thuộc với kinh kệ Vệ Ð� . Những vị nầy lắm khi cũng có những h� nh vi xấu xa tội lỗi—There are Brahmins born in the family of preceptors, kinsmen of Veda hymns. They too are frequently addicted to evil deeds.

26)   Trong kiếp nầy các vị ấy bị khinh khi, kiếp sống tới họ sẽ lâm v� o cảnh khổ. Sanh trưởng không giúp họ tránh khỏi phải tái sanh v� o khổ cảnh hay gặt hái quả dữ—In this life, they are despised; in next life, they get a woeful state. Birth does not preclude them from a woeful state or from condemnation.

27)   Do sanh trưởng người ta không trở th� nh cùng đinh, do sanh trưởng người ta không trở th� nh B� La Môn. Trở th� nh cùng đinh do h� nh vi, trở th� nh B� La Môn cũng do h� nh vi—By birth, one is not an outcast, by birth one is not a Brahmana. But by deeds one is an outcast, by deeds one is a Brahmana.

Khi Ðức Thế Tôn dạy như vậy, vị B� La Môn Aggika Bharadvaja nói: L� nh thay, Bạch Ðức Gotama! L� nh thay, bạch Ðức Gotama! Cũng như người kia dựng lại ngay ngắn một vật đã bị lật đổ, hay khám phá ra một vật đã được dấu kín, hay vạch đường chỉ lối cho người lạc bước, hay cầm đèn soi sáng trong đêm tối để cho ai có mắt có thể trông thấy, giáo pháp m� Ðức Gotama giảng dạy bằng nhiều phương cách cũng dường thế ấy. Bạch Ðức Thế Tôn, nay con xin quay về nương tựa nơi Ðức Gotama, nơi Giáo Pháp v� nơi Giáo Hội các vị đệ tử của Ng� i. Kính xin Ðức Gotama từ bi chấp nhận con v� o h� ng môn đệ ngay từ ng� y nầy đến giờ phút cuối cùng của đời con.

When this was spoken, the Brahmin Vaggika Bharadvaja addressed the ‘Thus Come One’ as follows:

Excellent, O Venerable Gotama. Excellent! It is as if, O Venerable Gotama, a man were to set upright that which was overturned or were to reveal that which was hidden or were to point out the way to one who has gone astray or were to hold a lamp amidst the darkness, so that whoever has eyes may see, even so has the doctrine been expounded in various ways by the Venerable Gotama.

And I seek refuge in the Venerable Gotama, the Doctrine, and the Order of Disciples. May the Venerable Gotama receive me as a follower who has taken refuge from this very day to life’s end.  

 

 

Kinh Hạnh Phúc—Mangala Sutta—Blessing

 

Tôi nghe như vầy:

Thus, I have heard: 

---Một thuở nọ Ðức Thê Tôn ngụ tại vườn Kỳ Thọ Cấp Cô Ðộc của Trưởng giả Cấp Cô Ðộc, gần th� nh Xá Vệ.

On one occasion the ‘Exalted One’ was dwelling at the monastery of Anathapindika, in Jeta Grove, near Savatthi.

---Lúc bấy giờ đêm đã về khuya, có một vị Trời  h� o quang chiếu sáng to� n khu Kỳ Viên, đến hầu Phật, lại gần nơi Phật ngự, đảnh lễ Ðức Thế Tôn, rồi đứng sang một bên. Khi đã đứng yên, vị Trời cung kính bạch với Ðức Thế Tôn bằng lời kệ:

Now when the night was far spent, a certain deity, whose surpassing splendour illuminated the entire Jeta Grove, came to the presence of the ‘Exalted One’ and drawing near, respectfully saluted him and stood at one side. Standing, he addressed the ‘Exalted One’ in verse:

1)       Chư Thiên v� nhân loại đều cầu mong được an l� nh v� ai cũng suy tìm hạnh phúc. Kính bạch Ðức Thế Tôn, xin Ng� i hoan hỷ chỉ dạy chúng con về Phúc L� nh Cao Thượng Nhất—Many deities and men, yearning after good, have pondered on blessings. Pray and tell me the highest blessings.

2)       Không kết giao với người ác, thân cận với bậc hiền trí, v� tôn kính bậc đáng kính, l� phúc l� nh cao thượng nhất—Not to associate with fools, to  associate with the wise and to honour those who are worthy of honour, this is the highest blessing.

3)       Cư ngụ nơi thích nghi, đã có tạo công đức trong quá khứ, v� hướng tâm về chánh đạo, l� hạnh phúc cao thượng—To reside in a suitable locality, to have done meritorious actions in the past and to set oneself in the right course, this is the highest blessing.

4)       Học nhiều hiểu rộng, lão luyện tinh thông thủ công nghiệp, giới hạnh thuần thục trang nghiêm, có lời nói thanh nhã, l� hạnh phúc cao thượng—Vast learning, perfect handicraft, a highly trained discipline and pleasant speech, this the highest blessing.

5)       Hiếu thảo phụng dưỡng cha mẹ, thương yêu tiếp độ vợ con, v� h� nh nghề an lạc, l� hạnh phúc cao thượng—The support of father and mother, the cherishing of a wife and children and peaceful occupations, this is the highest blessing.

6)       Rộng lượng bố thí, tâm tánh chánh trực, giúp đở họ h� ng, v� tạo nghiệp chân chánh, l� hạnh phúc cao thượng—Liberality (freedom), righteous conduct, the helping of relatives and blameless actions, this is the highest blessing.

7)       Loại trừ v� ngăn ngừa nghiệp ác, thận trọng kiên cử các chất say, vững v� ng giữ gìn phẩm hạnh, l� hạnh phúc cao thượng—To cease and abstain from evil, forbearance with respect to intoxicants and steadfastness in virtue, this is the highest blessing.

8)       Ðức hạnh biết tôn kính, khiêm tốn, biết đủ, biết nhớ ơn v� đúng lúc, lắng nghe giáo pháp, l� hạnh phúc cao thượng—Reverence, humility, contentment, gratitude and opportune hearing of the Dharma, this is the highest blessing.

9)       Nhẫn nhục, biết vâng lời, thường gặp gỡ bậc sa Môn, v� tùy thời luận đ� m giáo pháp, l� hạnh phúc cao thượng—Patience, obedience, sight of Samanas and religious discussions at due season, this is the highest blessing.

10)    Tự kiểm soát, sống đời thánh thiện, quán tri Tứ Ðế, liễu ngộ Niết B� n, l� hạnh phúc cao thượng—Self-control, holy life, perception of the Noble truths and the realization of Nivarna, this is the highest blessing.

11)    Người m� tâm không giao động khi tiếp xúc với thế gian pháp, không sầu muộn, vô nhiễm v� an to� n, l� hạnh phúc cao thượng—He whose mind does not flutter by contact with worldly contingencies, sorrowless (without sorrow), stainless (without stain), and secure, this is the highest blessing.

12)    Ðối với những ai đã viên mãn ho� n th� nh các pháp trên, ở mọi nơi đều không thể bị thất bại, đi khắp nơi đều được hạnh phúc, l� hạnh phúc cao thượng—To them, fulfilling matters such as these, everywhere invincible and in every way moving happily, these are the highest blessings.

 

 

Kinh Suy Ðồi: Parabhava Sutta—Downfall 

Tôi nghe như vầy:

Thus, I have heard: 

---Một thuở Ðức Thế Tôn ngự tại vườn Kỳ Thọ Cấp Cô Ðộc, gần th� nh Xá Vệ—On one occasion the ‘Exalted One’ was dwelling at the monastery of Anathapindika, in Jeta Gorve, near Savatthi.

---Lúc bấy giờ đêm về khuya có một vị Trời h� o quang chiếu sáng khắp cả khu Kỳ Viên, đến hầu Phật, lại gần nơi Phật ngự, đảnh lễ Ðức Thế Tôn, rồi đứng sang một bên. Khi đứng yên, vị Trời cung kính bạch với Ðức Thế Tôn bằng lời kệ—Now when the night was far spent a certain deity, whose surpassing splendour illuminated the whole Jeta Grove, came to the presence of the ‘Exalted One’ and, drawing near, respectfully saluted him and stood at one side. Standing, he addressed the ‘Exalted One’ in verse:

1)       Con xin đến hầu Ðức Thế Tôn v� bạch hỏi Ng� i về con người suy đồi. Kính xin Ðức Thế Tôn mở lượng từ bi, hoan hỷ chỉ dạy chúng con vì nguyên nhân n� o người ta suy đồi—Having come to interrogate the ‘Exalted One,’ we ask Your Honor about the falling man. Pray and tell us the cause of one’s downfall.

2)       Tình trạng tiến bộ dễ hiểu biết, tình trạng suy đồi dễ hiểu biết. Người biết thương giáo pháp l� tiến bộ, kẻ ghét bỏ giáo pháp l� suy đồi—Easily known is the progressive one, easily known is the declining one. A lover of the Dharma is the progressive one. A hater of the Dharma is the declining one.

3)       Ðiều nầy như vậy, chúng con được học, l� nguyên nhân đầu tiên l� m cho con người suy đồi. Kính bạch Ðức Thế Tôn, xin Ng� i chỉ dạy nguyên nhân thứ nhì đưa con người đến tình trạng suy đồi—This we learn is the first cause of one’s downfall. Pray, O ‘Exalted One,’ tell us the second cause of one’s downfall.

4)       Thân thiện với kẻ hư hèn, không thấy gì tốt nơi người đạo đức, người thật lòng vui thú với thói hư tật xấu, đó l� nguyên nhân l� m cho con người suy đồi—The vicious are dear to him though in the virtuous, he finds nothing pleasing and favours the creeds of the vicious: this is the cause of one’s downfall.

5)       Ðiều nầy như vầy chúng con được học, l� nguyên nhân thứ nhì l� m cho con người suy đồi. Kính bạch Ðức Thế Tôn, xin Ng� i chỉ dạy nguyên nhân thứ ba l� m cho con người đến tình trạng suy đồi—This we learn is the second cause of one’s downfall. Pray and O ‘Exalted One,’ tell us the third cause of one’s downfall.

6)       Người dễ duôi dã dượi, ham vui ở chỗ đông người, không chuyên cần, biếng nhác v� nóng nảy, đó l� nguyên nhân l� m cho con người suy đồi—The man who is drowsy, fond of society, not industrious, indolent, and who expresses anger: this is the cause of one’s downfall.

7)       Ðiều nầy như vậy, chúng con được học, l� nguyên nhân thứ ba l� m cho con người suy đồi. Kính bạch Ðức Thế Tôn, xin Ng� i chỉ dạy nguyên nhân thứ tư đưa con người đến tình trạng suy đồi—This we learn as the third cause of one’s downfall. Pray, O ‘Exalted One,’ tell us the fourth cause of one’s downfall.

8)       Người gi� u có m� không cấp dưỡng cha mẹ gi� đã quá tuổi xuân xanh, đó l� nguyên nhân l� m cho con người suy đồi—Whoever, though being rich, does not support his aged parents who have passed their youth: this is the cause of one’s downfall.

9)       Ðiều nầy như vầy, chúng con được học, l� nguyên nhân thứ tư l� m cho con người suy đồi. Kính bạch Ðức Thế Tôn, xin Ng� i chỉ dạy nguyên nhân thứ năm đưa con người đến tình trạng suy đồi—This we learn is the fourth cause of one’s downfall. Pray, O Exalted One, tell us the fifth cause of one’s downfall.

10)    Người giả dối, gạt gẫm một vị B� La môn, một vị đạo sĩ ẩn dật du phương khất sĩ, đó l� nguyên nhân l� m cho con người suy đồi—He who, by falsehood,     deceives a Brahmana or an ascetic or        any other mendicant:  this is the cause         of one’s downfall.

11)    Ðiều nầy như vầy, chúng con được học, l� nguyên nhân thứ năm l� m cho người suy đồi. Kính bạch Ðức Thế Tôn, xin Ng� i chỉ dạy nguyên nhân thứ sáu đưa con người đến tình trạng suy đồi—This we learn is the fifth cause of one’s own downfall. Pray, O ‘Exalted One,’ tell us the sixth cause of one’s downfall.

12)    Người có tiền của dồi d� o, nhiều v� ng bạc, lắm thực vật, nhưng chỉ thọ hưởng riêng mình, đó l� nguyên nhân l� m cho con người suy đồi—The man who owns much property, who has gold and food but enjoys alone his delicacies: this is the cause of one’s downfall.

13)    Ðiều nầy như vầy, chúng con được học, l� nguyên nhân thứ sáu l� m cho con người suy đồi. Kính bạch Ðức Thế Tôn, xin Ng� i chỉ dạy nguyên nhân thứ bảy l� m cho con người suy đồi—This then we learn is the sixth cause of one’s downfal. Pray, O ‘Exalted One,’ and tell us the seventh cause of one’s downfall.

14)    Người kiêu căng, tự phụ với dòng dõi, với t� i sản sự nghiệp hoặc giai cấp mình v� khinh khi những người khác, đó l� nguyên nhân l� m cho con người suy đồi—The man who prides in birth or wealth or clan and despises his own kinsmen: this is the cause of one’s downfall.

15)    Ðiều như vầy, chúng con được học, l� nguyên nhân thứ bảy l� m cho con người suy đồi. Kính bạch Ðức Thế Tôn, xin Ng� i chỉ dạy nguyên nhân thứ tám đưa con người đến tình trạng suy đồi—This we learn is the seventh cause of one’s downfall. Pray, O ‘Exalted One,’ tell us the eighth cause of one’s downfall.

16)    Người trụy lạc, say sưa rượu chè, cờ bạc, v� phung phí t� i sản, đó l� nguyên nhân l� m cho con người suy đồi—The man who is a debauchee, a drunkard, a gambler and who squanders whatever he possesses: this is the cause of one’s downfall.

17)    Ðiều nầy như vầy, chúng con được học, l� nguyên nhân thứ tám l� m cho con người suy đồi. Kính bạch Ðức Thế Tôn, xin Ng� i chỉ dạy nguyên nhân thứ chín đưa con người đến tình trạng suy đồi—This we learn is the eighth cause of one’s downfall. Pray, O ‘Exalted One,’ tell us the ninth cause of one’s downfall.

18)    Không biết an phận với chính vợ nh� , ăn ở với gái giang hồ v� vợ người khác, đó l� nguyên nhân l� m cho con người suy đồi—Not contented with one’s own wives, if one is seen amongst courtesans and the wives of others: this is the cause of one’s downfall.

19)    Ðiều nầy như vậy, chúng con được học, l� nguyên nhân thứ chín l� m cho con người suy đồi. Kính bạch Ðức Thế Tôn, xin Ng� i chỉ dạy nguyên nhân thứ mười đưa con người đến tình trạng suy đồi—This we learn is the ninth cause of one’s downfall. Pray, O ‘Exalted One,’ tell us the tenth cause of one’s downfall.

20)    Người đã quá tuổi xuân xanh, cưới về b� vợ quá trẻ v� ăn ở sống chung không phải vì tình thương chăm sóc, đó l� nguyên nhân l� m cho con người suy đồi—The man who, past his youth, brings a very young wife and sleeps not for jealousy of her: this is the cause of one’s downfall.

21)    Ðiều nầy như vậy, chúng con được học, l� nguyên nhân thứ mười l� m cho con người suy đồi. Kính bạch Ðức Thế Tôn, xin Ng� i chỉ dạy nguyên nhân thứ mười một đưa con người đến tình trạng suy đồi—This we learn is the tenth cause of one’s downfall. Pray, O Exalted One, tell us the eleventh cause of one’s downfall.

22)    Người tự đặt mình dưới quyền một người đ� n b� hay một người đ� n ông phung phí vô độ lượng, đó l� nguyên nhân l� m cho con người suy đồi—He who places in authority an intemperate spend-thrift woman, or a man of similar nature: this is the cause of one’s downfall.

23)    Ðiều nầy như vậy, chúng con được học, l� nguyên nhân thứ mười một l� m cho con người suy đồi. Kính bạch Ðức Thế Tôn, xin Ng� i chỉ dạy nguyên nhân thứ mười hai đưa con người đến tình trạng suy đồi—Then this we learn is the eleventh cause of one’s downfall. Pray, O Exalted One, tell us the twelfth cause of one’s downfall.

24)    Người có ít phương tiện m� nhiều tham vọng, dòng dõi chiến sĩ m� khao khát cầm quyền tối thượng, đó l� nguyên nhân l� m cho con người suy đồi—He, who of slender means but vast ambition or of warrior birth, aspires to sovereignty: this is the cause of one’s downfall.

25)    Thấu rõ những nguyên nhân đưa đến tình trạng suy đồi trên thế gian, bậc Hiền Trí Cao Thượng sống với trí tuệ trong cảnh giới nh� n lạc—Knowing well these causes of downfall in the world, the Noble Sage, endowed with insight, shares a happy realm.  

 

 

 

Kinh Tam Bảo—Ratana Sutta—Jewels

 

1)     Bất luận ai hội tụ nơi đây, hoặc chúng sanh trên địa cầu hoặc chúng sanh ở cảnh trời, ngưỡng mong tất cả đều an l� nh hạnh phúc! Tất cả hãy chú tâm lắng nghe những lời nầy!—Whatever beings are assembled, whether terrestrial or celestial, may every being be happy! Moreover, may they be attentively listen to my words!

2)     Tất cả hãy chú tâm suy niệm; hãy biểu lộ lòng từ ái đối với chúng sanh trong cảnh người, ng� y đêm hằng dâng cúng. Hãy tận tình hộ trì những người ấy—Accordingly, give good heed to all beings; show your love to the humans who day and night bring offerings to you. Wherefore guard them zealously.

3)     Dầu kho t� ng quý giá n� o trên đời hay trong một cảnh giới khác, dầu châu báu trong những cảnh trời, không gì sánh bằng Ðức Thế Tôn. Ðúng vậy, Ðức Phật l� châu báu thù diệu. Do sự thật nầy, ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc!—Whatsoever treasure there be either here or in the world beyond or whatever precious jewel in the heavens yet there is non comparable with the ‘Accomplished One.’

 Truly, in the Buddha, is this precious jewel.

 By this truth may there be happiness!

4)     Bậc Thiện trí  dòng Thích Ca đã viên mãn. Chấm dứt phiền não, ly dục v� th� nh đạt trạng thái vô sanh bất tử vô thượng. Không gì sánh bằng giáo pháp.

Ðúng vậy, giáo pháp l� châu báu thù diệu. Do sự thật nầy, ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc!—The tranquil Sage of the Sakya realized that cessation,   passion-free (free of passion), immortality supreme, there is no comparable     with that of the Dharma. Truly, in the Dharma, is this  precious jewel. By this truth may there be happiness!

5)       Cá bậc Thánh nhân m� Ðức Thế Tôn tán dương, được mô tả l� tâm an trụ không gián đoạn. Không có gì như tâm an trụ ấy. Ðúng vậy, giáo pháp l� châu báu thù diệu. Do sự thật nầy, ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc!—That sanctity praised by the Buddha Supreme, is described as “concentration without interruption.” There is nothing like that concentration. Truly, in the Dharma, is this precious jewel. By this truth may there be happiness!

6)       Tám vị Thánh ấy hợp th� nh bốn đôi, được bậc thiện tri thức tán dương; các Ng� i l� những bậc đáng được cúng dường, l� đệ tử của Ðấng Thiện Thệ. Vật dâng cúng đến các Ng� i sẽ đem lại quả phúc dồi d� o. Ðúng vậy, Tăng gi� l� châu báu thù diệu. Do sự thật nầy, ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc—Those eight individuals, praised by the virtuous, constitute four pairs. They, worthy of offerings, the disciples of the ‘Welcome One,’ to these gifts given yield abundant fruit.

          Truly, in the Sangha, is this precious jewel. By this truth may there be happiness!

7)       Với ý chí kiên trì vững chắc, sống trọn vẹn trong giáo huấn của Ðức Gotama, không ái dục, các Ng� i đã th� nh đạt những gì cần th� nh đạt v� thể nhập quả vị Bất Tử, các Ng� i an nh� n thọ hưởng cảnh thanh bình an lạc. Ðúng vậy, Tăng gi� l� châu báu thù diệu. Do sự thật nầy, ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc!—With steadfast mind, applying themselves throroughly in the dispensation (delivery) of the Gotama, exempt from passion, they have attained to that which should be attained and plunging into the deathless, they enjoy the peace obtained without price. Truly, in the Sangha is this precious jewel. By this truth may there be happiness!

8)       Như cột trụ chôn sâu trong lòng đất không thể bị gió bốn phương lay chuyển, cùng thế ấy Như Lai tuyên ngôn, con người chánh trực đã chứng ngộ Tứ Diệu Ðế lại cũng như vậy. Ðúng vậy, Tăng gi� l� châu báu thù diệu. Do sự thật nầy, ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc!—Just as a firm post sunk in the earth cannot be shaken by the four winds, so do I declare him to be a righteous person, who thoroughly perceives the Noble Truths. Truly, in the Sangha, is this precious jewel! By this truth may there be happiness!

9)       Những bậc đã thấu đạt rõ r� ng các Thánh Ðế m� bậc trí tuệ thậm thâm đã giáo truyền, dầu dễ duôi phóng dật, vẫn không tái sanh đến lần thứ tám. Ðúng vậy, Tăng gi� l� châu báu thù diệu. Do sự thật nầy, ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc!—Those who comprehend clearly the Noble Truths, well taught by him of deep wisdom (do not, however, exceeding hedless they may be, undergo an eight birth). Truly, in the Sangha, is this precious jewel. By this truth may there be happiness!

10)    Người chứng ngộ minh sát, ba điều kiện nếu còn, sẽ được loại trừ, đó l� thân kiến, ho� i nghi v� giới cấm thủ. Không bao giờ sa đọa v� o bốn cảnh khổ v� không còn có thể vi phạm sáu trọng nghiệp bất thiện. Ðúng vậy, Tăng gi� l� châu báu thù diệu. Do sự thật nầy, ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc!—For him with the development of insight three conditions come to none namely, illusion, doubt, and indulgence in wrong rites and ceremonies, should there be any. From the four states of misery, he is now absolutely freed and is incapable of committing the six heinous crimes.

11)    Bất luận h� nh động n� o mình đã l� m bằng thân, khẩu hay ý, bậc Thánh nhân không thể giấu; bởi vì người đã thấy con đường không thể còn phạm lỗi. Ðúng vậy, Tăng gi� l� châu báu thù diệu. Do sự thật nầy, ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc!—Whatever evil deeds he does (whether by deeds, word or thought), he is incapable of hiding it: for it had been said that such an act is impossible for one who has seen the Path.

12)    Cũng dường như cây trong rừng đua nhau đâm chồi nẩy lộc khi mùa hè bắt đầu ấm nóng. Giáo pháp tối thượng dẫn đến Niết B� n đã được giáo truyền vì lợi ích tối thượng cũng thế ấy. Ðúng vậy, Ðức Phật l� châu báu thù diệu. Do sự thật nầy, ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc!—Like unto the woodland groves with blossomed tree-tops in the first heat of the summer season, had the sublime doctrine that leads to Nirvana been taught for the highest good. Truly, in the Buddha, is this precious jewel. By this truth may there be happiness!

13)    Ðức Thế Tôn Vô Thượng, bậc To� n Giác, bậc Thánh Nhân đã ban bố, bậc đã đem đến v� giáo truyền Pháp cao siêu tối thượng. Ðúng vậy, Ðức Phật l� châu báu thù diệu. Do sự thật nầy, ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc!—The Unrivalled (Unparalleled) Excellent One, the Knower, the giver, and bringer of the Excellent has expounded the excellent Doctrine. Truly, in the Buddha, is this precious jewel. By this truth may there be happiness!

14)    Quá khứ đã chấm dứt, vị lai thì chưa đến, tâm không dính mắc trong một kiếp tái sanh vị lai, tham ái không sanh khởi, các bậc trí tuệ ấy siêu thoát như ngọn đèn kia chợt tắt. Ðúng vậy, Tăng gi� l� châu báu thù diệu. Do sự thật nầy, ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc!—The past is extinct, future has not yet come, their minds are not attached to a future birth, their desires do not grow, those wise ones go out even as this lamp. Truly, in the Sangha, is this precious jewel. By this truth may there be happiness!  

15)    Chúng ta tụ hội nơi đây, dầu l� chúng sanh ở địa cầu hay thiên giới, hãy đảnh lễ Ðức Thế Tôn, bậc được chư Thiên v� nhân loại kính mộ tôn vinh. Ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc—We, beings here assembled, whether terrestrial or celestial, salute the accomplished Buddha, honoured by gods and humans. May there be happiness!

16)    Chúng ta tụ hội nơi đây, dầu l� chúng sanh địa cầu hay thiên giới, hãy đảnh lễ Ðức Thế Tôn, bậc được chư thiên v� nhân loại kỉnh mộ tôn vinh. Ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc—We, beings here assembled whether terrestrial or celestial, salute the accomplished Buddha, honoured by gods and humans. May there be happiness!

17)    Chúng ta tụ hội nơi đây, dầu l� chúng sanh địa cầu hay thiên giới, hãy đảnh lễ Ðức Thế Tôn, bậc được chư thiên v� nhân loại kỉnh mộ tôn vinh. Ngưỡng mong được an l� nh hạnh phúc—We, beings here assembled whether terrestrial or celestial, salute the accomplished Buddha, honoured by gods and humans. May there be happiness!     

 

 

Kinh Từ Bi—Metta Sutta—Loving-kindness 

1)       Người khôn khéo mưu tìm lợi ích cho mình v� có ước nguyện th� nh đạt trạng thái vắng lặng nên có h� nh động như thế nầy: Người ấy phải có khả năng, hải chánh trực, ho� n to� n chánh trực,        phải biết lắng nghe, v� phải khiêm tốn—He who skilled in his good and who wishes to attain that state of calm should act as follows: he should be efficient, upright, perfectly upright, obedient and humble.

2)       Tri túc cho người thiện tín dễ d� ng hộ trì , ít bị r� ng buộc, không nhiều nhu cầu, thu thúc lục căn, kín đáo, tế nhị, không luyến ái gia đình—Contented, easily supportable (fulfilled), with duties, of Right Livelihood, controlled in senses, discreet, not impudent, not be greedily attached to families.

3)       Người ấy không nên vi phạm lỗi lầm nhỏ bé n� o m� bậc thiện trí có thể khiển trách. Ước mong tất cả chúng được an vui v� châu to� n! Ước mong tất cả đều có tâm ho� n to� n trong sạch—He should not commit any slight wrong such that other wise men might censure him. May all beings be happy and  secure! May their heart be wholesome!

4)       Bất luận chúng sanh ấy như thế n� o: yếu đuối hay khỏe mạnh, cao lớn mập mạp hay tầm vóc bình thường, lùn thấp bé nhỏ, hữu tình hay vô tình, những chúng sanh ở gần hay những chúng sanh ở xa, những chúng sanh đã ra đời hoặc những chúng sanh chưa ra đời. Ước mong tất cả chúng sanh, không loại trừ bất luận ai, đều có tâm an l� nh hạnh phúc—Whatsoever living beings there be: feeble or strong, long, stout or medium, short, small or large, seen or unseen, those dwelling far or near, those who are born and those who are to be born—may all beings, without exception, be happy minded!

5)       Không ai l� m cho ai thất vọng, không ai khinh bỉ ai, dầu người thế n� o hoặc ở nơi đâu. Trong cơn giận dữ hay lúc oán hờn, không nên mong điều bất hạnh đến với người khác—Let none deceive another nor despise any person whatsoever in any place. In anger or ill-will, let him not wish any harm to another.

6)       Cũng như từ mẫu hết lòng bảo vệ đứa con duy nhất, dầu nguy hiểm đến tánh mạng, cùng thế ấy người kia trau dồi tâm Từ vô lượng vô biên, rải khắp mọi chúng sanh—Just as a mother would protect her only child at the risk of her own life, even so let him cultivate a boundless heart towards all beings.

7)       Hãy để những tư tưởng từ ái vô biên bao trùm to� n thể thế gian, bên trên, phía dưới, bốn phương tám hướng, không để cho điều gì l� m trở ngại, không mảy may nóng giận, không chút hiềm thù—Let his thoughts of boundless love pervade the whole world—above, below and across, without any obstruction, without any hatred, without any enemy.

8)       Dầu người ấy đi, đứng, nằm, ngồi, giây phút n� o còn thức, đều nên phát triển tâm niệm. Ðó l� hạnh phúc cao thượng nhất—Whether he walks, stands, lies down or sits, as long as he is awake, he should develop this mindfulness. This, they say, is the highest conduct here.

9)       Không để rơi v� o những lầm lạc, đức hạnh trong sạch v� viên mãn giác ngộ, người ấy lánh xa mọi hình thức ái dục. Ðúng thật vậy, người ấy không còn trở lại v� o b� o thai—Not falling into error, virtuous and endowed with insight, he discards attachment to sense-desires. Of a truth, he does not come again for conception in a womb.  

 

Châm Ngôn Tục Ngữ—Precepts and Proverbs:  

Người ta chỉ thấy sức khỏe l� quí khi bệnh tật đến với mình: Health is not valued till sickness comes.  

Gi� u chiều hôm, khó sớm mai: Rich today and poor tomorrow.  

Gieo gì gặt nấy: To reap as one has sown.

 

Châm Ngôn Tục Ngữ—Precepts and Proverbs:  

Ai lo phận nấy: Everyman for himself.  

Hứa ít l� m nhiều: Promise little but do much.  

Hữu chí cánh th� nh: Where there is a will, there is a way.  

Nói l� bạc, im lặng l� v� ng: Speak is silver but silence is gold.

Khẩu Phật tâm x� : A honey tongue, a heart of gall.  

Người lạc quan thấy hy vọng trong khổ nạn; kẻ bi quan thấy khổ nạn trong hy vọng: An optimist sees an opportunity in every calamity; a pessimist sees a calamity in every opportunity.  

Người nói nhiều thường l� m ít: He who says big, does a little.  

Người nói ít thường lại l� người biết nhiều nhất: Who knows most, speaks least.  

Ai thích tán gẫu với anh sẽ tán gẫu về anh: Who chatters to you will chatter of you.  

Ai kiên nhẫn sẽ đạt được ý nguyện: He that can have patience can have what he will.  

Khắc phục được gian nan l� chuyển gian nan th� nh cơ hội: Difficulties mastered are opportunities won.

Không có sự thông minh n� o bằng im lặng: No wisdom like silence. 

Không nên xét đoán qua bề ngo� i: One must not judge people by their appearances.  

Lòng tham vô đáy: The more you have, the more you want.  

Lời nói tử tế l� điệu nhạc của thế gian: Kind words are the music of the world.  

Lợi lộc lắm khi l� m cho người ta quên mất cả nhân nghĩa: Kindness of heart is forgotten where gain follows.  

Trèo cao té nặng: The higher up, the greater the fall.  

Xem bạn hiểu người: A man is known by his friends. 

Họa trung hữu phúc (trong rủi có may): Every cloud has a silver lining.  

 

 

---o0o---

Phụ Lục  | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N

---o0o---

Mục Lục | Việt Anh | Anh -Việt | Phạn/Pali-Việt | Phụ Lục

---o0o---

Trình b� y: Minh Hạnh & Thiện Ph�p

Cập nhật: 3-18-2006

 Trở về Trang ch�nh Diệu Ph�p

Top of page