Vô Thường - TT Tuệ  Siêu

Có những đề tài chúng ta rất thường nghe, khi đọc trong kinh sách hoặc nghe qua các buổi giảng, nhưng những đề tài này có một giá trị đặc biệt cho dù chúng ta nghe bao nhiêu lần khi Đức Thế Tôn Ngài trình bày những ý nghĩa liên quan đến Pháp và Luật ở trong suốt thời gian dài. Những lần đọc qua kinh điển ghi chép chúng ta thấy rằng có rất nhiều lần Ngài đã đề cập vấn đề này qua nhiều góc cạnh khác nhau, một trong những góc cạnh rất đặc biệt đó là Ngài đề cập đến tiền thân, đến quá khứ. Quá khứ đối với Đức Phật như là những tấm ảnh ghi lại rõ rệt những gì đã xảy ra và dựa trên đó Đức Phật cho chúng ta biết cảm nhận của Ngài. Bài kinh ngày hôm nay nói về sự vô thường, Đức Thế Tôn một lần nữa đề cập đến những gì đã xảy ra đối với bản thân của Ngài. Câu kết luận của bài kinh này là một bản kinh quen thuộc qua đó Chư Tăng thường tụng trong các khóa lễ cầu siêu nói về tính vô thường của vạn hữu của tất cả các pháp hữu vi. Thật ra giáo lý về sự vô thường đôi lúc phải được nhìn từ một phương diện rộng lớn để qua đó chúng ta thấy rằng bản thân của mỗi người cũng trầm luân sống trong biển sanh tử vốn không những tương đồng mà vô thường không phải là điều để mà chúng ta rầu rĩ để mà chúng ta khóc hay là để chúng ta né tránh, mà vô thường cần được đem vào trong để chúng ta ghi nhận một nhận thức lớn quan trọng. Chúng ta chiêm nghiệm một ý nghĩa hết sức quan trọng không phải chỉ những người tu tập thiền quán mà trong mỗi chúng ta là những người Phật tử khi nói về cuộc đời này, khi nói về những đổi thay ở trong cuộc sống của mình.

Xem Tiếp

Chúng ta sẽ đi vào chi pháp thứ nhất đó là "Thấy cao thượng." Trong đời này có những người quan niệm thấy những điều kỳ diệu mà người khác không thể thấy được là hạnh phúc. Trước mắt thì chúng ta thấy những điều hạnh phúc thì an hưởng những điều hạnh phúc đó, hoặc thấy những cảnh sắc đẹp, hoặc thấy những thiên cung, hoặc thấy cõi trời, nhưng điều thấy đó chưa hẳn gọi là cao tột. Vì sao vậy? Vì trong những mảnh lực một người khéo tu tập thì người đó có thể nhìn thấy được những điều mà những người khác không thể thấy, là do có một năng lực kỳ diệu, nhưng điều đó chưa hẳn đem lại sự lợi ích, bởi vì sự thấy này chỉ ích lợi cho người đó mà thôi. Đại khái như có những chúng sanh do năng lực thiền tập cũng có, do phước riêng cũng có, hoặc là do một cái biến đổi nào đó khiến người đó có thể nhìn thấy được những loại sắc pháp mà mắt thường chúng ta không nhìn thấy, như nhìn thấy được những cảnh giới của Chư Thiên, hoặc thấy được những hàng phi nhân, nói chung thì đó là những hàng ngã qủi, nhưng thấy những điều này không mang lại lợi ích tốt đẹp bởi vì thấy những hình ảnh ghê rợn của hàng ngã qủi đó đôi khi chúng ta kinh tâm tán đởm, hoặc giả là thấy những cảnh thù diệu của cõi thiên cung, chẳng hạn vậy.

Xem Tiếp

Nói về tam pháp ấn chữ lakkhana đôi khi người ta dịch là ấn, dịch là tướng, chúng ta gọi là tam tướng hữu vi cũng được, tam tướng đó là vô thường tướng, khổ não tướng và vô ngã tướng, còn ấn thì người ta cũng là dấu hiệu cũng đồng nghĩa như nhau, nhưng theo truyền thống Phật giáo Bắc Tông người ta thích dùng chữ tam pháp ấn, còn chúng ta thấy chữ tướng dể hiểu hơn rõ hơn thì chúng ta sài tam pháp tướng cũng được, ấn hay là tướng cũng đồng nghĩa như nhau.

Nói về tam pháp ấn hay tam pháp tướng tức là ba tướng của pháp hữu vi; vô thường, khổ não, vô ngã. Phải nói là học cả ba pháp chúng ta rất khó tu. Do đó học một pháp nào chúng ta luyện cho thuần thục rồi sẽ tiếp tục đến pháp thứ hai cũng giống như pháp thứ ba. Phần lớn có nói về quán, bởi chúng ta tu tứ niệm xứ dễ tu bên quán này, đúng ra hành giả muốn tu quán hành giả phải đắc tứ thiền bát định trước, rồi mới tu quán, nhưng người Việt Nam chúng ta không có thiền nhưng ráng sức trèo cao tức là ráng leo lên con đường tu thiền bên quán thành ra khó khăn một chút. Nói về thiền minh quán, Thiền minh quán là gì? tức là thiền dùng trí tuệ để thấy rõ các pháp hữu vi.Thấy rõ các pháp hữu vi là thấy rõ như thế nào, thấy rõ đây là vô thường, đây là khổ não, đây là vô ngã. Vậy thì pháp hữu vi làm sao chúng ta biết nó là vô thường, biết nó khổ não, biết nó vô ngã, thì chúng ta phải hiểu rõ vô thường là gì, khổ não là gì, vô ngã là gì thì chúng ta mới thấy được. Còn nếu nói pháp hữu vi thì mơ hồ không cụ thể chung chung, do đó có sáu đề mục làm nền tảng của các pháp hữu vi đó tức là uẩn, xứ, giới, thánh, đế, quyền, và duyên khởi. Đó là đối tượng gọi là các pháp hữu vi để chúng ta tu tập. Tu tập về thiền minh quán này thì có ba cách hành, thứ nhất gọi là tùy quán vô thường, thứ hai gọi là tùy quán khổ não, thứ ba là tùy quán vô ngã.

                                                                                                                                       Xem Tiếp

Nguồn gốc của ba pháp vô thường khổ vô ngã chính là nương sinh hay nói một cách khác là hiện tượng của pháp hữu vi. Pháp hữu vi nào cũng có hiện tượng luôn luôn sinh diệt. Một khi luôn sinh diệt như vậy, Phạn ngữ gọi là anicca là vô thường, không thường hằng, không phải là bất biến. Một khi sanh diệt sẽ dẫn đến cái khổ, cái sinh lên đã là khổ rồi đến cái diệt cũng khổ. Chính cái diệt là cái khổ.

Có đôi khi chúng ta đừng hiểu lầm diệt cái xấu là tốt, tức là cái đau khổ bị diệt đi là hạnh phúc, pháp hữu vi không baogiờ có chuyện như vậy. Chẳng qua chỉ có một cái khổ hiện bày một cách rõ rệt và có cái khổ tiềm ẩn bên trong. Có vị vẫn vui vẻ, vẫn thuyết Pháp, vẫn nói đạo bình thường ai biết được trong tâm người đó có những nổi buồn, cái khổ tiềm ẩn trong đó. Một pháp khác sanh lên đã có cái khổ tiềm ẩn trong đó, nó hiện bày ra lúc nó diệt. Người ta lầm lẫn ở chỗ này. Ví dụ nói bây giờ tôi đau khổ , khi cái đau khổ diệt, pháp khác sanh lên tức là sẽ được an lạc. Nhưng người đó không thấy được trong sự an lạc có cái khổ tiềm ẩn trong đó. Có sinh tức có diệt một khi sự an lạc đó diệt đi sẽ thấy khổ.Khổ diệt đi có an lạc, an lạc diệt đi sẽ có khổ. Người này phải thấy nhưvậy.

Xem Tiếp

Quan niệm thông thường của con người về tình thương và từ bi là sự liên hệ tuỳ thuộc vào người này là vợ tôi, người kia là chồng tôi, con tôi, và bà con bạn bè thân thích của tôi. Với thiên kiến như vậy, chúng ta chỉ thích yêu thương và bảo vệ những gì thuộc của riêng mình mà bỏ quên trách nhiệm và bổn phận đối với tha nhân.

Trong khi bản chất của vạn vật là luôn đổi thay nên tình cảm vì thế cũng dễ dàng biến đổi. Chẳng hạn một người bạn thân lúc nào cũng làm vui lòng ta thì mọi việc đều tốt đẹp. Nhưng một ngày nào đó có điều gì nghịch ý trái lòng xảy ra, thì người mà ta xem như là bạn thân ngày hôm qua lại có thể trở thành kẻ thù đáng ghét nhất. Trong đời sống vợ chồng cũng vậy, nếu chúng ta yêu thích một người vì sự hấp dẫn của bề ngoài giả tạo, thì theo thời gian, tình cảm mà ta dành cho người đó cũng sẽ phai tàn. Mặc dù cũng vẫn là con người đó nhưng khi họ mất đi sự quyến rũ thì hoàn cảnh cũng sẽ đổi thay.

Xem Tiếp

MỤC ĐÍCH CỦA CUỘC SỐNG
Mục đích của đời sống là gì? Đó là câu hỏi quan trọng mà tôi nghĩ mỗi người trong chúng ta, dù trí thức hay bình dân, giàu nghèo sang hèn vẫn thường nghĩ tới. Theo tôi, sống ở đời ai cũng mong có được hạnh phúc. Từ khi mới lọt lòng mẹ cho đến lúc già chết, tất cả mọi người đều mơ ước được sống cuộc đời hạnh phúc và không ai thích gặp khổ đau.
Hiện nay nhân loại sống trên trái đất này, đang phải đối đầu với một vấn đề nan giải là bằng cách nào chúng ta có thể giúp đỡ mọi người sống có hạnh phúc. Do đó, muốn chấm dứt nỗi khổ đau triền miên của kiếp người, chúng ta cần phải tìm hiểu làm sao con người có thể tạo dựng mang lại hạnh phúc cho nhau.

Xem Tiếp

Nguyễn Văn Hòa chuyển ngữ.

Hãy Hình dung việc này: Bạn đang nhìn chằm chằm vào cái thùng rác nhà bếp và cảm thấy một sự thất vọng trào lên. Bạn chỉ cần nhìn thấy người người vợ hoặc chồng của bạn bỏ thêm một cái rác vào thùng rác đã gần như tràn ra ngoài mà không đem đổ những thứ rác trong thùng đã đầy đó đi. Bạn sẵn sàng để nổi giận, bạn muốn nổ tung ra với những giận dữ buột tội người vợ hoặc chồng của bạn. Và rồi bạn dừng lại

Bạn đã được tham gia các lớp học về chánh niệm, vì vậy, bạn thở vào thật sâu và thở ra. Bạn nhận biết và nhận thức cảm xúc của bạn, và sau đó để cho chúng đi qua. Bạn tìm thấy nguồn gốc thực sự của sự thất vọng của bạn: Đây không phải là thùng rác, nó chỉ là bạn không cảm thấy hài lòng chỗ này chỗ nọ trong nhà. Thay vì phát ra lời giận dữ, bạn xem xét làm thế nào để giải quyết vấn đề rộng lớn hơn.

Đọc Tiếp

Minh Hạnh chuyển ngữ

Bên cạnh những cảm giác băn khoăn lo lắng, thì sự phát sanh của những giòng tư tưởng là một trở ngại lớn nhất trong nỗ lực tập trung vào việc tu thiền của chúng ta. Tâm trí chúng ta sẽ không làm điều đó trừ khi chúng ta đã thực hành nó trong một thời gian, có thể là một vài năm. Giòng tư tưởng sẽ luôn luôn phát sinh trong thiền định của chúng ta và cách làm việc với nó là đặt tên cho nó nhanh chóng như là nó phát sinh, như gọi nó là "suy nghĩ" hay "ghi nhớ" hay là "vô nghĩa ".

Giây phút chúng tôi cung cấp giòng tư tưởng của chúng ta một cái tên, chúng tôi đang từng bước trở lại để nhìn vào nó. Trừ khi đó là việc làm của chúng ta, chúng tôi trở thành những nhà tư tưởng và tâm trí hoàn toàn bị phân tán, chúng ta không nên suy nghĩ bất cứ điều gì khi thiền định.

Xem Tiếp