Insight Meditation (Vipassana)

Thiền Minh Sát

 

If you have faith it doesn't matter whether you have studied theory or not. If our believing mind leads us to develop practice, if it leads us to constantly develop energy and patience, then study doesn't matter. We have mindfulness as a foundation for our practice. We are mindful in all bodily postures, whether sitting, standing, walking or lying. And if there is mindfulness there will be clear comprehension to accompany it. Mindfulness and clear comprehension will arise together. They may arise so rapidly, however, that we can't tell them apart. But, when there is mindfulness, there will also be clear comprehension.

Nếu đức tin của ta vững mạnh th́ dầu có học giáo lư cùng không, điều ấy không quan trọng. Nếu cái tâm thành tín của ta dẫn chúng ta đến trạng thái phát triển pháp hành, dẫn đến tinh tấn chuyên cần và kiên tŕ nhẫn nại th́ pháp học không c̣n thiết yếu. Lấy chánh niệm làm nền tảng cho pháp hành, chúng ta luôn luôn chú niệm trong bốn oai nghi, đi, đứng, nằm, ngồi. Có chánh niệm ắt có trạng thái hiểu biết rơ ràng phát sanh cùng lúc. Sự hiểu biết rơ ràng có thể phát sanh nhanh chóng đến độ ta không thể phân biệt tách rời khỏi niệm. Nhưng có chánh niệm là có hiểu biết rơ ràng.

 

When our mind is firm and stable, mindfulness will arise quickly and easily and this is also where we have wisdom. Sometimes, though, wisdom is insufficient or doesn't arise at the right time. There may be mindfulness and clear comprehension, but these alone are not enough to control the situation. Generally, if mindfulness and clear comprehension are a foundation of mind, then wisdom will be there to assist. However, we must constantly develop this wisdom through the practice of Insight Meditation. This means that whatever arises in the mind can be the object of mindfulness and clear comprehension.

Khi tâm vững chắc không lay chuyển th́ chánh niệm phát sanh nhanh chóng, dễ dàng, và trí tuệ cũng phát sanh. Mặc dầu vậy, đôi khi trí tuệ không đủ năng lực hoặc không phát sanh đúng lúc. Chánh niệm và hiểu biết rơ ràng mà thiếu trí tuệ ắt không đủ khả năng kiểm soát t́nh h́nh. Thông thường, có chánh niệm và hiểu biết rơ ràng làm nền tảng th́ trí tuệ phát sanh để hỗ trợ. Nhưng dầu sao, phải kiên tŕ gia công khai triển trí tuệ bằng pháp hành thiền Minh Sát (Vipassanà). Như vậy có nghĩa là bất cứ ǵ phát sanh trong tâm cũng có thể là đối tượng của sự chú niệm và hiểu biết rơ ràng.

 

But we must see according to Anicca, Dukkha, Anatta. Impermanence (Anicca) is the basis. Dukkha refers to the quality of unsatisfactoriness, and Anatta says that it is without individual entity. We see that it's simply a sensation that has arisen, that it has no self, no entity and that it disappears of its own accord. Just that! Someone who is deluded, someone who doesn't have wisdom, will miss this occasion, he won't be able to use these things to advantage.

Nhưng ta phải nh́n sự vật hợp đúng theo ba đặc tướng Anicca, Dukkha, Anattà. Anicca, Vô Thường, là căn bản. Dukkha, Khổ, hàm xúc đặc tính bất toại nguyện. Anattà, Vô Ngă, nói lên rằng không có một tự ngă, không có một thực thể cá biệt đơn thuần. Ta thấy rằng nó chỉ giản dị là một cảm giác phát sanh, không phải tự ngă, không có thực chất, và rồi tự nó sẽ biến tan. Chỉ có thế! Người c̣n mê hoặc, người không có trí tuệ sẽ bỏ lỡ cơ hội. Người ấy không thể xử dụng hoàn cảnh để tạo lợi ích cho ḿnh.

 

If wisdom is present then mindfulness and clear comprehension will be right there with it. However, at this initial stage the wisdom may not be perfectly clear. Thus mindfulness and clear comprehension aren't able to catch every object, but wisdom comes to help. It can see what quality of mindfulness there is and what kind of sensation has arisen. Or, in its most general aspect, whatever mindfulness there is or whatever sensation there is, it's all Dhamma.

Nếu trí tuệ hiện hữu ắt có chánh niệm và hiểu biết rơ ràng, ngay tại đây, cùng với trí tuệ. Tuy nhiên vào thời kỳ ban sơ nầy trí tuệ không sâu sắc toàn hảo. V́ lẽ ấy niệm và hiểu biết rơ ràng không hội đủ khả năng để chụp bắt tất cả mọi đối tượng làm đề tài, nhưng trí tuệ vẫn có sẵn đó để hỗ trợ. Trí tuệ sẽ nhận thấy đặc tính của chánh niệm là thế nào và loại cảm giác phát sanh là ǵ. Hoặc nữa, trí tuệ sẽ nhận thấy một cách tổng quát bất cứ chánh niệm hay cảm giác nào hiện hữu. Đó là tất cả Giáo Pháp.

 

The Buddha took the practice of Insight Meditation as His foundation. He saw that this mindfulness and clear comprehension were both uncertain and unstable. Anything that's unstable, and which we want to have stable, causes us to suffer. We want things to be according to our own desires, but we must suffer because things just aren't that way. This is the influence of an unclean mind, the influence of a mind which is lacking wisdom.

Đức Phật dùng thiền Minh Sát (Vipassanà) làm căn bản. Ngài thấy rằng cả hai -- tâm chú niệm và sự hay biết rơ ràng ấy -- đều không chắc chắn vững bền và ổn định. Bất cứ ǵ bất ổn định mà ta muốn nó ổn định đều là nguyên nhân làm cho ta đau khổ. Chúng ta muốn sự vật phải như thế nào, vừa theo ư ḿnh, nhưng phải đau khổ v́ sự vật không phải vậy. Đó là ảnh hưởng của tâm ô nhiễm, tâm kém trí tuệ.

 

When we practice we tend to become caught up in wanting it easy, wanting it to be the way we like it. We don't have to go very far to understand such an attitude. Merely look at this body! Is it ever really the way we want it? One minute we like it to be one way and the next minute we like it to be another way. Have we ever really had it the way we liked? The nature of our bodies and minds is exactly the same in this regard. It simply is the way it is.

Trong khi thực hành chúng ta có khuynh hướng bị dính mắc trong trạng thái muốn cho sự vật dễ dàng, vừa theo ư ḿnh. Không cần phải đi đâu xa để nhận thức điểm nầy. Chỉ quay nh́n trở lại vào thân nầy! Nó có thật sự giống như ta muốn không? Lúc th́ ta muốn nó như thế nầy, lúc kế đó ta lại muốn nó như thế kia, nhưng nó có thật sự như ư ta muốn không? Bản chất của thân và tâm đúng là vậy. Đó chỉ giản dị là đường lối của nó.

 

This point in our practice can be easily missed. Usually, whatever we feel doesn't agree with us, we throw out; whatever doesn't please us, we throw out. We don't stop to think whether the way we like and dislike things is really the correct way or not. We merely think that the things we find disagreeable must be wrong, and those which we find agreeable must be right.

Điểm nầy trong pháp hành của ta có thể bị sai lầm. Thông thường ta vứt bỏ đi những ǵ ḿnh cảm nghe không thích. Bất luận ǵ không vừa ḷng là ta loại bỏ. Chúng ta không chịu dừng chân lại để suy gẫm, xem đường lối mà ta thích hay không thích sự vật có thật sự hợp t́nh hợp lư không. Ta chỉ nghĩ rằng những ǵ mà ta cho rằng không vừa ư phải là sai quấy, và những ǵ ta vừa ḷng phải là đúng.

 

This is where craving comes from. When we receive stimuli by way of eye, ear, nose, tongue, body or mind, a feeling of liking or disliking arises. This shows that the mind is full of attachment. So the Buddha gave us this Teaching of Impermanence. He gave us a way to contemplate things. If we cling to something which isn't permanent, then we'll experience suffering. There's no reason why we should want to have these things in accordance with our likes and dislikes. It isn't possible for us to make things be that way. We don't have that kind of authority or power. Regardless of however we may like things to be, everything is already the way it is. Wanting like this is not the way out of suffering.

Chính tại nơi đây mà ái dục khởi sanh. Khi chúng ta tiếp nhận ngoại cảnh xuyên qua tai, mắt, mũi, lưỡi, thân, hay ư ắt có cảm giác ưa thích hay không ưa thích phát khởi. Điều nầy cho thấy rằng tâm c̣n chứa chấp đầy luyến ái. Do đó Đức Phật truyền dạy Giáo Huấn Vô Thường. Ngài dạy chúng ta quán chiếu sự vật. Nếu bám níu, dính mắc vào cái ǵ không thường c̣n mà luôn luôn biến đổi th́ lẽ dĩ nhiên phải chịu đau khổ. Không có lư do để ta muốn sự vật phải như thế nào tùy hợp sở thích hay tùy theo ư không thích của ḿnh. Không thể làm cho sự vật phải là vậy. Chúng ta không có quyền năng hay loại quyền uy để làm vậy. Dầu ta muốn như thế nào, mọi sự vật đă có sẵn con đường thiên nhiên của nó. Ham muốn như thế ấy không phải là đường lối dẫn thoát ra khỏi đau khổ.

 

Here we can see how the mind which is deluded understands in one way, and the mind which is not deluded understands in another way. When the mind with wisdom receives some sensation for example, it sees it as something not to be clung to or identified with. This is what indicates wisdom. If there isn't any wisdom then we merely follow our stupidity. This stupidity is not seeing impermanence, unsatisfactoriness and not-self. That which we like we see as good and right. That which we don't like we see as not good. We can't arrive at Dhamma this way — wisdom cannot arise. If we can see this, then wisdom arises.

Đến đây chúng ta nhận thấy rằng tâm si mê hiểu biết theo một đường và tâm không bị mê hoặc hiểu theo một lối khác. Khi tâm sáng suốt minh mẫn tiếp nhận một cảm giác th́ liền thấy rằng đó là cái ǵ không nên bám níu, cái ǵ không nên tự ḿnh đồng hóa với nó. Chính điểm nầy cho thấy rằng tâm có trí tuệ. Nếu không trí tuệ chúng ta chỉ đi theo trạng thái cuồng dại của ḿnh. Sự cuồng dại nầy là không nhận thấy vô thường, khổ, vô ngă. Những ǵ ưa thích ta xem là tốt đẹp và chân chánh. Điều không hợp ư ta xem là không tốt. Chúng ta không thể đạt đến Giáo Pháp bằng lối nầy, trí tuệ không thể phát sanh. Không thấy rơ điểm nầy ắt trí tuệ không thể phát sanh.

 

The Buddha firmly established the practice of Insight Meditation in His mind and used it to investigate all the various mental impressions. Whatever arose in His mind He investigated like this: even though we like it, it's uncertain. It's suffering, because these things which are constantly rising and falling don't follow the influence of our minds. All these things are not a being or a self, they don't belong to us. The Buddha taught us to see them just as they are. It is this principle on which we stand in practice.

Đức Phật củng cố vững chắc pháp hành thiền Minh Sát và dùng pháp nầy để quán trạch tất cả những cảm tưởng khác nhau. Bất luận ǵ phát sanh đến tâm, Ngài quán trạch như sau: Dầu ta có ưa thích nó như thế nào nó vẫn bấp bênh, bất ổn định, không chắc chắn. Nó là đau khổ, v́ không ngừng phát sanh và hoại diệt, không chịu ảnh hưởng của tâm ḿnh. Tất cả những sự vật ấy không phải là một chúng sanh, một tự ngă, không phải là của ta. Đức Phật dạy ta chỉ xem nó là vậy, nó như thế nào xem như thế ấy. Đó là nguyên tắc mà ta phải giữ vững trong khi hành thiền.

 

We understand then, that we aren't able to just bring about various moods as we wish. Both good moods and bad moods are going to come up. Some of them are helpful and some of them are not. If we don't understand rightly regarding these things, then we won't be able to judge correctly. Rather we will go running after craving — running off following our desire.

Bây giờ chúng ta thấu hiểu rằng ta không thể buồn vui theo ư muốn. Vui hay buồn chỉ phát sanh đến ta. Đôi khi có lợi cho ta, lắm lúc không. Không thấu hiểu đúng những trạng thái vui hay buồn ấy ắt chúng ta không nhận định chân chánh. Chúng ta sẽ chạy theo ái dục, chạy đi xa, để theo đuổi những tham vọng của ḿnh. Đôi khi ta cảm nghe hạnh phúc, lắm lúc buồn khổ, nhưng đó là tự nhiên.

 

Sometimes we feel happy and sometimes we feel sad, but this is natural. Sometimes we'll feel pleased and at other times disappointed. What we like we hold as good, and what we don't like we hold as bad. In this way we separate ourselves further and further and further from Dhamma. When this happens, we aren't able to understand or recognize Dhamma, and thus we are confused. Desires increase because our minds have nothing but delusion.

Có lúc ta cảm nghe vừa ḷng, khi khác th́ phật ư. Cái ǵ thích ta cho là tốt, điều ǵ không thích ta nói là xấu. Bằng cách làm như vậy ta tách rời, xa dần, xa dần Giáo Pháp. Trong trường hợp nầy ta không thấu hiểu hoặc không nhận thấy Giáo Pháp và do đó chúng ta mù mờ rối loạn. Tham vọng tăng trưởng bởi v́ lúc bấy giờ tâm không c̣n ǵ khác hơn là si mê.

 

This is how we talk about the mind. It isn't necessary to go far away from ourselves to find understanding. We simply see that these states of mind aren't permanent. We see that they are unsatisfactory and that they aren't a permanent self. If we continue to develop our practice in this way, we call it the practice of Vipassana or Insight Meditation. We say that it is recognizing the contents of our mind and in this way we develop wisdom.

Đó là đường lối mà chúng ta bàn thảo đến tâm. Không cần phải đi đâu xa ĺa khỏi ta để t́m hiểu. Chỉ nh́n những trạng thái tâm vô thường của ḿnh. Chúng ta thấy rằng nó là bất toại nguyện và không phải là một tự ngă trường tồn bất biến. Nếu phát triển pháp hành theo chiều hướng nầy th́ đó là thực hành thiền Minh Sát (Vipassanà). Chúng ta nói rằng đó là nhận thức những ǵ xảy diễn trong tâm, và chúng ta khai triển trí tuệ bằng cách nầy.

 

Samatha (Calm) Meditation

Thiền Vắng Lặng

 

Our practice of Samatha is like this: We establish the practice of mindfulness on the in-and out-breath, for example, as a foundation or means of controlling the mind. By having the mind follow the flow of the breath it becomes steadfast, calm and still. This practice of calming the mind is called Samatha Meditation.

Pháp hành thiền Vắng Lặng của chúng ta như thế nầy: Thí dụ chúng ta an trụ chú niệm vào hơi-thở-ra-thở-vào, xem đó là căn bản hay phương tiện để kiểm soát tâm. Bằng cách giữ tâm sâu sắc gắn bó theo dơi hơi thở, tâm trở nên vững chắc, vắng lặng và không chao động. Phương pháp thực hành làm cho tâm vắng lặng như vậy gọi là thiền Vắng Lặng (Samatha có nghĩa là vắng lặng, thiền nầy cũng được gọi là thiền Chỉ, thiền Định, đối với thiền Minh Sát, cũng gọi là thiền Quán, hay thiền Tuệ).

 

It's necessary to do a lot of this kind of practice because the mind is full of many disturbances. It's very confused. We can't say how many years or how many lives it's been this way. If we sit and contemplate we'll see that there's a lot that doesn't conduce to peace and calm and a lot that leads to confusion!

Pháp hành nầy rất cần thiết và ta phải hành loại thiền nầy thật nhiều bởi v́ thông thường tâm ta chứa đầy khuấy động. Tâm rất bấn loạn và mù mờ. Chúng ta không thể nói từ bao nhiêu năm hay bao nhiêu kiếp sống nó đă là vậy. Nếu ngồi lại và quán niệm, chúng ta sẽ thấy trong tâm có rất nhiều những ǵ không đưa đến thanh b́nh, an lạc, vắng lặng và rất nhiều những phần tử mang lại rối loạn, mập mờ, không an tĩnh.

 

For this reason the Buddha taught that we must find a meditation subject which is suitable to our particular tendencies, a way of practice which is right for our character. For example, going over and over the parts of the body: hair of the head, hair of the body, nails, teeth and skin, can be very calming. The mind can become very peaceful from this practice. If contemplating these five things leads to calm, it's because they are appropriate objects for contemplation according to our tendencies. Whatever we find to be appropriate in this way, we can consider to be our practice and use it to subdue the defilements

V́ lẽ ấy Đức Phật khuyên dạy chúng ta nên t́m một đề mục hành thiền (công án) thích hợp với khuynh hướng riêng của ḿnh, một đường lối thực hành thích nghi với bẩm tánh ḿnh. Thí dụ như quán tưởng tới lui những phần trong thân như tóc, lông, móng tay móng chân, răng, da ... Pháp hành nầy làm cho tâm trở nên rất an lạc. Nếu niệm năm phần nầy mà tâm trở nên vắng lặng th́ đó là dấu hiệu cho thấy rằng công phu nầy thích hợp với khuynh hướng tâm tánh của ḿnh. Bất cứ ǵ mà ta thấy thích nghi với khuynh hướng tâm tánh ḿnh như vậy, hăy giữ lấy làm đề mục hành thiền và xử dụng nó để khắc phục ô nhiễm.

 

Another example is recollection of death. For those who still have strong greed, aversion and delusion and find them difficult to contain, it's useful to take this subject of personal death as a meditation. We'll come to see that everybody has to die, whether rich or poor. We'll see both good and evil people die. Everybody must die!

Một thí dụ khác là suy niệm về hiện tượng chết. Đối với ai c̣n nhiều tham, sân, si mạnh mẽ và cảm nghe khó ḷng tự chế lấy ḿnh th́ suy niệm về cái chết của chính ḿnh là một đề mục hữu ích. Ta sẽ thấy rằng tất cả mọi người đều phải chết, dầu giàu hay nghèo. Người tốt hay người xấu đều chết. Tất cả mọi người đều phải chết!

 

Developing this practice we find that an attitude of dispassion arises. The more we practice the easier our sitting produces calm. This is because it's a suitable and appropriate practice for us. If this practice of Calm Meditation is not agreeable to our particular tendencies, it won't produce this attitude of dispassion. If the object is truly suited to us then we'll find it arising regularly, without great difficulty, and we'll find ourselves thinking about it often.

Phát triển pháp hành theo chiều hướng nầy sẽ làm khởi sanh thái độ buông bỏ, không bám níu. Càng thường xuyên thực hành, thời tọa thiền của chúng ta càng dễ dàng đem lại trạng thái vắng lặng. Đó là v́ pháp hành nầy thích nghi với bẩm tánh của ta. Nếu khuynh hướng tâm tánh của chúng ta không ưa thích pháp hành thiền Vắng Lặng nầy, nó sẽ không dẫn đến thái độ buông bỏ. Nếu đề mục hành thiền nầy thật sự thích hợp, ta sẽ thấy thái độ buông bỏ phát sanh đều đặn mà không gặp khó khăn lớn lao nào và chúng ta sẽ thường xuyên suy tư đến nó.

 

Regarding this we can see an example in our everyday lives. When laypeople bring trays of many different types of food to offer the monks, we taste them all to see which we like. When we have tried each one we can tell which is most agreeable to us. This is just an example. That which we find agreeable to our taste we'll eat, we find most suitable. We won't bother about the other various dishes.

Về điểm nầy chúng ta có thể thấy một thí dụ trong đời sống hằng ngày. Khi quư vị cư sĩ Phật tử mang đến chùa những mâm vật thực để cúng dường chư Tăng th́ chúng tôi sớt vào bát tất cả các món, mỗi thứ một ít. Khi độ xong mỗi thức ăn chúng tôi có thể nói thức nào vừa miệng nhất. Đây chỉ là một thí dụ. Vật thực nào hợp với khẩu vị th́ ḿnh sẽ ăn, sẽ thấy nó thích hợp với ḿnh. C̣n những món khác th́ để qua một bên.

 

The practice of concentrating our attention on the in-and out-breath is an example of a type of meditation which is suitable for us all. It seems that when we go around doing various different practices, we don't feel so good. But as soon as we sit and observe our breath we have a good feeling, we can see it clearly. There's no need to go looking far away, we can use what is close to us and this will be better for us. Just watch the breath. It goes out and comes in, out and in — we watch it like this.

Pháp hành an trụ chú niệm vào hơi-thở-ra thở-vào là một thí dụ điển h́nh cho loại đề mục thiền thích hợp với tất cả chúng ta. Khi đi quanh đi quẩn hành nhiều loại thiền khác nhau h́nh như ta cảm nghe không thoải mái. Nhưng lúc vừa mới ngồi lại niệm hơi thở th́ ta cảm nghe dễ chịu. Điều nầy có thể nhận thấy một cách rơ ràng. Không cần phải đi t́m ở đâu xa vời, ta có thể xử dụng những ǵ ở ngay bên cạnh ḿnh, và điều nầy thuận lợi cho ta hơn. Chỉ theo dơi hơi thở. Nó đi ra và trở vào, ra rồi vào. Chúng ta theo dơi bám sát, liên tục không ngừng niệm hơi thở-ra thở-vào như vậy trong một thời gian lâu.

 

For a long time we keep watching our breathing in and out and slowly our mind settles. Other activity will arise but we feel like it is distant from us. Just like when we live apart from each other and don't feel so close anymore. We don't have the same strong contact anymore or perhaps no contact at all.

Dần dần tâm ta lắng dịu và ổn định. Những sinh hoạt tâm linh khác sẽ phát sanh nhưng ta cảm nghe c̣n xa lạ. Cũng như hai người phân ĺa, sống xa nhau trong một thời gian sẽ không c̣n nghe gần gũi nữa. Chúng ta không c̣n cảm nghe có sự tiếp xúc mạnh mẽ nữa, hoặc có thể không c̣n nghe tiếp xúc ǵ cả.

 

When we have a feeling for this practice of mindfulness of breathing, it becomes easier. If we keep on with this practice we gain experience and become skilled at knowing the nature of the breath. We'll know what it's like when it's long and what it's like when it's short.

Khi ta quen thuộc với pháp hành niệm hơi thở nó sẽ trở nên dễ dàng hơn. Nếu tiếp tục gia công thực hành chúng ta sẽ thâu đạt thêm kinh nghiệm và hiểu biết tinh thông bản chất của hơi thở. Ta sẽ hiểu biết hơi thở dài là như thế nào và hơi thở ngắn là như thế nào.

 

Looking at it one way we can talk about the food of the breath. While sitting or walking we breathe, while sleeping we breathe, while awake we breathe. If we don't breathe then we die. If we think about it we see that we exist only with the help of food. If we don't eat ordinary food for ten minutes, an hour or even a day, it doesn't matter. This is a course kind of food. However, if we don't breathe for even a short time we'll die. If we don't breathe for five or ten minutes we would be dead. Try it!

Nh́n theo một lối ta có thể nói đến thức ăn của hơi thở. Trong khi ngồi hay trong khi đi chúng ta thở, khi ngủ chúng ta thở, khi thức chúng ta thở. Nếu không thở ắt chúng ta chết. Suy tư về điểm nầy cho thấy rằng ta sống đây là chỉ nhờ vật thực. Nếu trong mười phút, một tiếng, hay một ngày mà ta không ăn những thức ăn hiểu theo lối hiểu thông thường, th́ không sao. Đó là loại vật thực thô kịch. Nhưng nếu không thở, dầu trong một thời gian ngắn đi nữa, ắt chúng ta sẽ chết. Nếu trong năm hoặc mười phút mà không thở ắt phải chết. Quư vị hăy thử xem.

 

One who is practicing mindfulness of breathing should have this kind of understanding. The knowledge that comes from this practice is indeed wonderful. If we don't contemplate then we won't see the breath as food, but actually we are "eating" air all the time, in, out, in, out... all the time. Also you'll find that the more you contemplate in this way, the greater the benefits derived from the practice and the more delicate the breath becomes. It may even happen that the breath stops. It appears as if we aren't breathing at all. Actually, the breath is passing through the pores of the skin. This is called the "delicate breath." When our mind is perfectly calm, normal breathing can cease in this way. We need not be at all startled or afraid. If there's no breathing what should we do? Just know it! Know that there is no breathing, that's all. This is the right practice here.

Người hành pháp niệm hơi thở sẽ hiểu biết như vậy. Kiến thức phát sanh từ pháp hành nầy quả thật tuyệt vời. Nếu không quán niệm ắt chúng ta không thấy hơi thở là thức ăn, nhưng trong thực tế lúc nào chúng ta cũng đang "ăn" không khí vào, ra, vào, ra ... luôn luôn, không ngừng nghỉ. Ta sẽ thấy một điều nữa là càng quán niệm theo chiều hướng nầy pháp hành của chúng ta càng mang lại nhiều lợi ích hơn và hơi thở ngày càng vi tế. Cũng có thể hơi thở dừng lại. Ta cảm nghe h́nh như không c̣n thở. Trong thực tế hơi thở đi thông qua lỗ chân lông và được gọi là "hơi thở vi tế". Khi tâm hoàn toàn vắng lặng th́ thông thường hơi thở dừng lại theo lối nầy. Chúng ta không cần phải giựt ḿnh hay lo sợ. Nếu không c̣n hơi thở th́ ta phải làm ǵ? Chỉ hiểu biết nó là vậy! Hiểu biết rằng không có hơi thở, thế thôi! Đây là pháp hành chân chánh.

 

Here we are talking about the way of Samatha practice, the practice of developing calm. If the object which we are using is right and appropriate for us, it will lead to this kind of experience. This is the beginning, but there is enough in this practice to take us all the way, or at least to where we can see clearly and continue in strong faith. If we keep on with contemplation in this manner, energy will come to us. This is similar to the water in an urn. We put in water and keep it topped up. We keep on filling the urn with water and thereby the insects which live in the water don't die. Making effort and doing our everyday practice is just like this. It all comes back to practice. We feel very good and peaceful.

Nơi đây chúng ta đang đề cập đến đường lối hành thiền samatha, pháp hành nhằm phát triển tâm vắng lặng. Nếu đề mục hành thiền thích nghi với ta, nó sẽ dẫn đến loại chứng nghiệm nầy. Đây chỉ là giai đoạn sơ khởi, nhưng bấy nhiêu đó trong pháp hành đủ dẫn dắt ta đi suốt con đường, hay ít ra cũng đưa ta đến mức độ có thể nhận thấy rơ ràng và tiếp tục gia công trong niềm tin vững chắc. Nếu tiếp tục quán niệm theo đường lối nầy ta sẽ càng tinh tấn hơn. Cũng như nước trong lu. Càng siêng năng châm nước, giữ cho lu lúc nào cũng đầy th́ những côn trùng sống trong đó như lăng quăng v.v.. sẽ không chết v́ bị khô cạn. Chúng ta gia công giữ cho pháp hành hằng ngày luôn luôn viên măn cũng dường thế ấy. Tất cả đều trở về pháp hành. Chúng ta sẽ cảm nghe thoải mái và an b́nh.

 

This peacefulness comes from our one-pointed state of mind. This one-pointed state of mind, however, can be very troublesome, since we don't want other mental states to disturb us. Actually, other mental states do come and, if we think about it, that in itself can be the one-pointed state of mind. It's like when we see various men and women, but we don't have the same feeling about them as we do about our mother and father. In reality all men are male just like our father and all women are female just like our mother, but we don't have the same feeling about them. We feel that our parents are more important. They hold greater value for us.

Trạng thái an lạc nầy phát sanh từ nhất điểm tâm, hay tâm niệm an trụ vào một điểm duy nhất. Tuy nhiên, tâm nhất điểm nầy có thể rất phiền phức, bởi v́ chúng ta không muốn bị những trạng thái tâm khác (tức những tâm sở khác) phá rầy. Trong thực tế, các tâm sở khác sẽ khởi phát, và nếu ta duyên theo đó th́ chính nó là tâm nhất điểm. Cũng như ta nh́n thấy những người khác nhau trước mắt, đàn ông có, đàn bà có. Nhưng cảm giác của ta khi thấy họ không giống như cảm giác mà ta có, khi nh́n cha và mẹ ta. Trong thực tế tất cả những người đàn ông đều là đàn ông giống như cha ta, và tất cả các bà đều là đàn bà như mẹ ta. Vậy mà khi nh́n họ ta không có cảm giác như khi nh́n cha và mẹ ta. Ta cảm nghe rằng cha và mẹ ta quan trọng hơn. Đối với ta, cha mẹ ta có giá trị hơn.

 

This is how it should be with our one-pointed state of mind. We should have the same attitude towards it as we would have towards our own mother and father. All other activity which arises we appreciate in the same way as we feel towards men and women in general. We don't stop seeing them, we simply acknowledge their presence and don't ascribe to them the same value as our parents.

Trạng thái nhất điểm tâm của ta cũng vậy. Phải giữ thái độ đối với nó như đối với cha và mẹ ta. Tất cả những sinh hoạt tâm linh khác ngoài đề mục mà phát sanh th́ chúng ta vẫn lưu tâm đến, cũng như ta lưu tâm đến các người đàn ông và đàn bà khác nhau, nói một cách tổng quát. Ta vẫn không ngừng nh́n thấy họ, nhưng chỉ ghi nhận sự có mặt của họ chớ không đặt họ ngang hàng, không cho họ có giá trị xứng đáng như cha và mẹ ta.

 

Undoing the Knot

Tháo Gỡ Mối Gút

 

When our practice of Samatha arrives at calm, the mind will be clear and bright. The activity of mind will become less and less. The various mental impressions which arise will be fewer. When this happens great peace and happiness will arise, but we may attach to that happiness. We should contemplate that happiness as uncertain. We should also contemplate unhappiness as uncertain and impermanent. We'll understand that all the various feelings are not lasting and not to be clung to. We see things in this way because there's wisdom. We'll understand that things are this way according to their nature.

Khi pháp hành thiền Samatha tiến đạt đến mức độ vắng lặng, tâm sẽ trở nên sáng suốt và tỏ rạng. Những cảm xúc khác nhau mà thường phát sanh giờ đây cũng thưa thớt, ít dần. An lạc thanh b́nh và hạnh phúc dồi dào sẽ đến với ta. Có thể ta bám níu vào và luyến ái trạng thái hỷ lạc an vui ấy. Phải quán sát và suy gẫm rằng "hạnh phúc" ấy không bền vững, và phải quán tưởng rằng t́nh trạng "vô hạnh phúc" cũng không bền vững trường tồn mà vô thường, luôn luôn biến đổi. Ta sẽ thấu hiểu rằng tất cả những cảm giác đều phù du tạm bợ nhất thời, và không nên bám vào nó. Nhận thức sự vật như vậy v́ có trí tuệ. Ta sẽ hiểu biết rằng sự vật là vậy, đúng theo bản chất thiên nhiên của nó.

 

If we have this kind of understanding it's like taking hold of one strand of a rope which makes up a knot. If we pull it in the right direction, the knot will loosen and begin to untangle. It'll no longer be so tight or so tense. This is similar to understanding that it doesn't always have to be this way. Before, we felt that things would always be the way they were and, in so doing, we pulled the knot tighter and tighter. This tightness is suffering. Living that way is very tense. So we loosen the knot a little and relax. Why do we loosen it? Because it's tight! If we don't cling to it then we can loosen it. It's not a permanent condition that must always be that way.

Hiểu như vậy giống như ta nắm được đầu dây mối nhợ đă thắt chặt cái gút. Nếu ta kéo sợi nhợ theo đúng chiều của nó cái gút sẽ được nới lỏng ra và bắt đầu mở dần. Nó sẽ không c̣n siết chặt nữa. Làm vậy giống như hiểu biết rằng nó không phải luôn luôn là vậy. Trước kia ta ngỡ rằng sự vật như thế nào th́ luôn luôn nó phải như thế ấy, và v́ hiểu biết sai lầm như thế ấy càng ngày ta càng siết chặt cái gút. Siết chặt cái gút là đau khổ. Sống như thế ấy rất căng thẳng. Do đó ta dần dần nới lỏng cái gút và ngơi nghỉ. Tại sao nới lỏng cái gút? Bởi v́ nó siết chặt. Nếu không bám níu hẳn ta có thể nới lỏng. Nó không thường c̣n, và luôn luôn phải như vậy.

 

We use the Teaching of Impermanence as our basis. We see that both happiness and unhappiness are not permanent. We see them as not dependable. There is absolutely nothing that's permanent. With this kind of understanding we gradually stop believing in the various moods and feelings which come up in the mind. Wrong understanding will decrease to the same degree that we stop believing in it. This is what is meant by undoing the knot. It continues to become looser. Attachment will be gradually unrooted.

Hăy dựa trên Giáo Lư Vô Thường và xem đó là nền tảng. Cả hai trạng thái -- hạnh phúc và bất hạnh -- đều không thường c̣n. Ta không thể ỷ lại nơi cái ǵ luôn luôn biến đổi. Tuyệt đối không có ǵ thường c̣n trên thế gian. Với loại hiểu biết nầy ta dần dần chấm dứt những cơn buồn vui và những cảm xúc phát sanh trong tâm. Hiểu biết lầm lạc sẽ ảnh hưởng ngược chiều, cũng với mức độ ấy, và càng tăng trưởng những khuấy động tâm linh. Ư nghĩa của sự tháo gỡ mối gút là vậy. Nó sẽ tiếp tục nới lỏng ra và dần dần ta sẽ buông xả, diệt trừ luyến ái tận gốc rễ.

 

Disenchantment

^^^^^^

 

When we come to see impermanence, unsatisfactoriness and not-self in ourselves, in this body and mind, in this world, then we'll find that a kind of boredom will arise. This isn't the everyday boredom that makes us feel like not wanting to know or see or say anything, or not wanting to have anything to do with anybody at all. That isn't real boredom, it still has attachment, we still don't understand. We still have feelings of envy and resentment and are still clinging to the things which cause us suffering.

Khi tiến đến tŕnh độ thấy vô thường, khổ, vô ngă bên trong ḿnh, trong thân và tâm nầy, trong thế gian nầy, một loại nhàm chán sẽ khởi phát đến ta. Đây không phải là trạng thái nhàm chán mà ta thường chứng nghiệm trong đời sống hằng ngày, không phải là chán chê, không muốn biết, không muốn thấy hoặc nói năng điều ǵ. Cũng không phải là nhàm chán không muốn tiếp xúc, gần gũi hay liên lạc với bất cứ ai. Như thế ấy không phải thật sự là nhàm chán bởi v́ c̣n có sự bám níu, c̣n luyến ái mà chưa buông bỏ và chưa sáng suốt hiểu biết. Chúng ta vẫn c̣n ham muốn và phật ḷng và chúng ta c̣n bám níu vào sự vật, những sự vật làm cho ta đau khổ.

 

The kind of boredom which the Buddha talked about is a condition without anger or lust. It arises out of seeing everything as impermanent. When pleasant feeling arises in our mind, we see that it isn't lasting. This is the kind of boredom we have. We call it Nibbida or disenchantment. That means that it's far from sensual craving and passion. We see nothing as being worthy of desire. Whether or not things accord with our likes and dislikes, it doesn't matter to us, we don't identify with them. We don't give them any special value.

Loại nhàm chán mà Đức Phật đề cập đến là một trạng thái tâm không có tham, sân và si. Đây là nhàm chán bởi v́ nh́n thấy mọi sự vật đều vô thường. Khi thọ hỷ phát sanh, ta nhận định ngay là nó không tồn tại lâu dài. Đó là loại nhàm chán mà ta sẽ chứng nghiệm. Gọi đó là nibbida, chán nản. Nó có nghĩa là cách xa tham dục và khát vọng. Ta không thấy có ǵ đáng được ham muốn. Dầu sự vật có đúng theo ư thích hay ư không thích của ta không, điều đó không quan trọng. Chúng ta không tự đồng hóa với sự vật. Ta không cho nó một giá trị nào.

 

Practicing like this we don't give things reason to cause us difficulty. We have seen suffering and have seen that identifying with moods can not give rise to any real happiness. It causes clinging to happiness and unhappiness and clinging to liking and disliking, which is in itself the cause of suffering. When we are still clinging like this we don't have an even-minded attitude towards things. Some states of mind we like and others we dislike. If we are still liking and disliking, then both happiness and unhappiness are suffering. It's this kind of attachment which causes suffering. The Buddha taught that whatever causes us suffering is in itself unsatisfactory.

Thực hành như vậy ta không để cho sự vật có lư do gây khó khăn. Ta đă có thấy đau khổ và đă thấy rằng tự đồng hóa ḿnh với những cơn buồn vui không thể tạo hạnh phúc thật sự. Nó làm cho ta bám níu vào hạnh phúc hay bất hạnh, vào ưa thích hay ghét bỏ, vốn tự nó là nguyên nhân sanh đau khổ. Khi vẫn c̣n bám níu như vậy chúng ta không thể có tâm buông xả, hay thái độ b́nh thản đối với sự vật. Có những trạng thái tâm được ta ưa thích, vài trạng thái khác th́ ta không ưa. Cả hai, hạnh phúc và không hạnh phúc, ưa và ghét, đều là nguyên nhân sanh đau khổ. Chính loại bám níu nầy là nguyên nhân gây đau khổ. Đức Phật dạy rằng bất luận ǵ tạo đau khổ tự nó là bất toại nguyện.

 

The Four Noble Truths

Tứ Diệu Đế

 

Hence we understand that the Buddha's Teaching is to know suffering and to know what causes it to arise. And further, we should know freedom from suffering and the way of practice which leads to freedom. He taught us to know just these four things. When we understand these four things we'll be able to recognize suffering when it arises and will know that it has a cause. We'll know that it didn't just drift in! When we wish to be free from this suffering, we'll be able to eliminate its cause.

Như vậy ta nhận thức rằng Giáo Huấn của Đức Phật là hiểu biết đau khổ và nguyên nhân sanh khổ. Thêm nữa là hiểu biết trạng thái giải thoát vượt ra khỏi đau khổ và đường lối thực hành khả dĩ dẫn đến giải thoát. Ngài chỉ dạy ta bốn điều ấy. Khi thấu triệt bốn pháp nầy chúng ta sẽ có thể nhận chân đau khổ khi nó phát sanh. Ta cũng sẽ thấu triệt rằng có nguyên nhân tạo đau khổ. Cái khổ hẳn không phải từ đâu rơi xuống! Khi ḷng muốn thoát khổ ta sẽ có thể diệt trừ nguyên nhân sanh ra nó.

 

Why do we have this feeling of suffering, this feeling of unsatisfactoriness? We'll see that it's because we are clinging to our various likes and dislikes. We come to know that we are suffering because of our own actions. We suffer because we ascribe value to things. So we say, know suffering, know the cause of suffering, know freedom from suffering and know the Way to this freedom. When we know about suffering we keep untangling the knot. But we must be sure to untangle it by pulling in the right direction. That is to say, we must know that this is how things are. Attachment will be torn out. This is the practice which puts an end to our suffering.

Tại sao chúng ta thọ khổ, cái cảm giác bất toại nguyện nầy? Ta sẽ thấy rằng bởi v́ chúng ta bám níu vào những ưa thích và những ghét bỏ. Chúng ta sẽ thấu hiểu rằng chính những hành động của ta làm cho ta đau khổ. Chúng ta đau khổ v́ chúng ta gán cho sự vật một giá trị. Do vậy ta nói thấu hiểu đau khổ, thấu hiểu nguyên nhân sanh khổ, thấu hiểu sự thoát khổ và thấu hiểu Con Đường dẫn đến thoát khổ. Khi thấu hiểu đau khổ ta nỗ lực gia công tháo gỡ cái mối gút. Nhưng phải biết chắc chắn chiều hướng nào là đúng để kéo đầu mối dây. Có nghĩa là phải biết bản chất thật sự của sự vật là thế nào. Chừng ấy luyến ái sẽ được tận diệt. Đó là pháp hành của chúng ta nhằm chấm dứt đau khổ.

 

Know suffering, know the cause of suffering, know freedom from suffering and know the Path which leads out of suffering. This is Magga (Path). It goes like this: Right View, Right Thought, Right Speech, Right Action, Right Livelihood, Right Effort, Right Mindfulness, Right Concentration. When we have the right understanding regarding these things, then we have the Path. These things can put an end to suffering. They lead us to morality, concentration and wisdom (Sila, Samadhi, Pañña).

Thấu hiểu đau khổ, thấu hiểu nguyên nhân sanh khổ, thấu hiểu trạng thái thoát khổ và thấu hiểu Con Đường đưa vượt ra khỏi mọi đau khổ. Đó là Magga (Con Đường). Con đường ấy là: chánh kiến, chánh tư duy, chánh ngữ, chánh nghiệp, chánh mạng, chánh tinh tấn, chánh niệm, và chánh định. Khi có chánh kiến, hiểu biết chân chánh các pháp ấy, ắt chúng ta có Con Đường. Những pháp ấy có khả năng chấm dứt đau khổ. Nó dẫn dắt chúng ta đến Giới, Định, Tuệ (Śla, Samàdhi, Pannà).

 

We must clearly understand these four things. We must want to understand. We must want to see these things in terms of reality. When we see these four things we call this Sacca Dhamma. Whether we look inside or in front or to the right or left, all we see is Sacca Dhamma. We simply see that everything is the way it is. For someone who has arrived at Dhamma, someone who really understands Dhamma, wherever he goes, everything will be Dhamma.

Phải thông suốt bốn pháp nầy một cách rơ ràng. Ta phải muốn thấu triệt. Phải muốn nh́n thấy các pháp ấy tận mắt, thấy đúng thực tướng của nó. Khi thấy được tận tường bốn pháp trên ta gọi đó là Sacca Dhamma, Giáo Pháp đúng Chân Lư, hay Diệu Đế. Dầu ta có nh́n vào trong, nh́n về phía trước, hoặc nh́n bên phải hay bên trái, tất cả những ǵ ta thấy là Diệu Đế, Sacca Dhamma. Ta chỉ giản dị thấy tất cả sự vật đúng như nó là vậy. Đối với những ai đă tiến đạt đến Dhamma, Giáo Pháp, đă thấu triệt Giáo Pháp, dầu đi nơi nào, tất cả mọi sự vật sẽ là Giáo Pháp.

 

Start Doing It!

Hăy Khởi Hành!

 

(A lively talk, in Lao dialect, given to the Assembly of newly-ordained Monks at Wat Pah Pong on the day of entering the Rains Retreat, July 1978) 18

(Dưới đây là một thời Pháp sống động do Ngài Ajahn Chah thuyết giảng bằng tiếng Lào tại Wat Pah Pong, cho một nhóm tăng sĩ vừa mới xuất gia tỳ khưu và sa di, vào ngày Nhập Hạ, tháng 7 năm 1978)

 

Breathe in... breathe out... just like that. Even if others are "standing on their heads"19 that's their business. Don't bother your head over it. Just concentrate on breathing in and out, just know your breath, that's enough. Nothing else. Just know when the air comes in and goes out, or you can say to yourself; "BUD" on the in-breath, "DHO" on the out-breath.20 Take this as your subject of awareness. Just do it like that for now. When the air comes in, you know it; when it goes out, you know it. Then your mind will be peaceful, not disturbed, not restless. Just the air going in and out, continuously.

Thở vào .. thở ra .. chỉ làm như vậy. Dầu có ai "đứng dộng đầu xuống đất và chổng cẳng lên trời" th́ đó là chuyện của họ. Quư Sư chớ nên làm phiền cái đầu của ḿnh. Chỉ gom tâm vào hơi-thở-vào và hơi-thở-ra, chỉ hay biết hơi thở của ḿnh. Bấy nhiêu đó đủ rồi, không có ǵ khác. Chỉ hay biết luồng hơi thở tuôn vào và trôi chảy ra. Hoặc ta có thể nói thầm, "BUD" khi thở vào, và "DHO" khi thở ra. "BUD-DHO, BUD-DHO .." Hăy lấy đó làm đề mục, tức lấy hơi thở làm đối tượng của sự chú tâm hay biết của ta. Hiện thời chỉ làm vậy, khi luồng hơi thở trôi vào, hay biết; khi thở ra, hay biết. Chừng ấy tâm sẽ an lạc, không bị khuấy động, không phóng đi đầu nầy đầu kia. Chỉ có hơi thở vào và hơi thở ra liên tục nối tiếp không gián đoạn.

 

In the beginning, keep it this simple, nothing fancy. However long you may sit, if you're "sabai"21 or peaceful, you'll know within yourself. If you keep at it, the breath becomes refined and softer, the body becomes soft (relaxed), the mind becomes soft — that's worth having! Go ahead, let it happen naturally. Sitting "sabai," firm in meditation, not in a daze, not drowsy or nodding off, everything becomes effortless. Now you're peaceful! Then as you're getting up: "Wow, what was that?" You can't stop thinking of that peace

Vào thời kỳ sơ cơ, chỉ cứ giản dị làm như vậy, không có ǵ lạ thường. Dầu ngồi lâu thế nào, nếu cảm nghe "sa bai" (một danh từ Thái hàm ư thoải mái, có tiện nghi, bằng ḷng, nghịch nghĩa với bực bội, khó chịu) hay an lạc, ta sẽ ghi nhận hay biết đúng như thế. Nếu cố giữ như vậy hơi thở sẽ trở nên thoải mái nhẹ nhàng, tâm khoan khoái dễ chịu -- bấy nhiêu đó cũng xứng đáng với công phu tu tập rồi! Hăy tiếp tục thực hành, để cho hơi thở diễn tiến một cách tự nhiên, thong thả. Hăy ngồi "sa bai", vững vàng chăm chú hành thiền, không lao chao, không dă dượi hoặc gật gù. Hăy để cho mọi sự việc trôi chảy mà không có sự cố gắng. Lúc bấy giờ ta cảm nghe an lạc! Rồi ta sực nhớ, "Quả thật tuyệt vời! Đó là ǵ?" Ta không thể ngưng suy tư về trạng thái an lạc vừa chứng nghiệm ấy.

 

Then we follow through by keeping constant clear mindfulness,22 knowing ourselves. Whatever we say, whatever we do, going here, going there, going on alms-round, washing our bowls or eating, we know what it is we are doing. We have mindfulness, staying steady. Just keep on doing it like this! Whatever it's time to do, do it with constant mindfulness.

Lúc bấy giờ ta tiếp tục giữ tâm chú niệm giác tỉnh (sati sampajañña, niệm và hay biết rơ ràng), tự biết ḿnh. Bất luận nói ǵ, làm ǵ, đi đây, đi kia, bất luận đi tŕ b́nh, rửa bát hay thọ thực, ta luôn luôn hay biết ḿnh đang làm ǵ. Niệm, sati, và vững vàng giữ chắc tâm niệm. Chỉ tiếp tục làm như vậy! Lúc phải làm ǵ, hăy làm với chánh niệm không lay chuyển.

 

And walking meditation: take a straight path between two trees, about seven or eight full armspans. Walking's the same as sitting Samadhi. Collect yourself, resolve that now you're going to get into this meditation and calm down your mind so that clear mindfulness will be strong enough to arise. As to methods, some will start by spreading Metta (loving-kindness) to all living creatures for protection. Go ahead, the chicken-hearted need various approaches!

Về pháp đi kinh hành (thiền hành), hăy chọn một lối đi nằm khoảng giữa hai cội cây cách nhau độ bảy hoặc tám sải tay. Thiền hành cũng như thiền tọa. Ta gom tâm quyết định bây giờ sẽ hành thiền rồi lắng tâm an trụ, làm cho tâm niệm và hay biết rơ ràng đủ mạnh để phát sanh. Về các phương pháp, vài người bắt đầu buổi tọa thiền bằng pháp rải tâm Từ (Mettā) đến tất cả chúng sanh, một việc làm để được bảo vệ. Ta cũng cứ làm như vậy, cái tâm sơ cơ rụt rè cần phải nương nhờ theo nhiều phương pháp khác nhau.

 

Begin with your right foot first. Take a good step and walk, saying to yourself: "BUD-DHO, BUD-DHO..." with your footsteps. Keep your attention right there with your feet the whole time. If you feel restless, stop till peaceful, then step again. Knowing the beginning, middle and end of the path, and know when you're walking back. Know where you are continuously!

Hăy bắt đầu bước chân mặt tới và nói thầm, "BUD" rồi bước chân trái niệm thầm, "DHO", và cứ thế niệm thầm "BUD-DHO, BUD-DHO".. " thong thả đưa chân tới, hết chân nầy đến chân kia. Hăy cột tâm ngay vào chân ḿnh trọn thời gian di chuyển, từ đầu -- khi bắt đầu dở chân lên -- đến cuối, khi đặt chân xuống đất. Nếu tâm phóng, hăy dừng lại đứng yên một cách an lạc, rồi tiếp tục bước trở lại. Hay biết đoạn đầu, đoạn giữa và đoạn cuối của con đường kinh hành và cùng thế ấy, hay biết khi đi trở lại. Luôn luôn hay biết ta đang làm ǵ, không gián đoạn.

 

So that's the method. You can do walking meditation. Some people will say: "Walking back and forth like that is looney!" But there's a lot of wisdom in walking meditation, you know. Walk back and forth. If you're tired, stop. Turn your attention inwards and bring your mind to rest by calmly being aware of your breath.

Đó là phương pháp. Quư vị hăy thiền hành như vậy. Vài người sẽ nói, "Cứ đi tới, đi lui như vậy măi th́ quả là điên khùng!" Nhưng quư vị biết không, pháp thiền hành như vậy bao gồm rất nhiều trí tuệ. Đi lui, đi tới. Nếu mệt mỏi, ta dừng lại, hướng sự chú tâm trở vào và lắng tâm an trụ bằng cách ghi nhận hay biết rơ ràng hơi thở.

 

Then become aware of one more thing, your alternating postures. Standing, walking, sitting, lying down, we keep changing positions. We can't only stand, only sit, or only lie down! We live using all these postures, thus we must develop awareness in each and every position and make them useful.

Rồi quư vị lại hay biết thêm một điều nữa: oai nghi của ḿnh, tức thế đứng, thế đi, thế ngồi, thế nằm của ḿnh. Chúng ta luôn luôn thay đổi oai nghi. Chúng ta không thể chỉ ngồi, chỉ đứng, hay chỉ nằm măi. Trong cuộc sống hằng ngày chúng ta luôn luôn ở một trong các oai nghi ấy. Như vậy ta phải phát triển tâm niệm ghi nhận và hay biết rơ ràng các oai nghi của ḿnh, từng oai nghi, và xử dụng nó một cách hữu hiệu.

 

Go ahead and do it! It's not easy. But, to put it simply: It's as if you take this glass and put it here for two minutes, then put it there for two minutes. Move it from here to there every two minutes. Just an example, but do it like this with concentration. In watching your breath it's the same; you do it until you doubt and suffer and that's when wisdom can arise. Some people will say: "What? Moving a glass back and forth like that is nutty, not useful! Are you crazy?" Never mind, just do it. And don't forget, two minutes not five minutes. Concentrate! It's all in the doing.

Hăy tiến hành! Làm đi! Không phải dễ dàng đâu. Nhưng một cách giản dị, như ta lấy một ly nước đặt nó ở đây trong hai phút, rồi dở lên đặt ở chỗ kia trong hai phút. Mỗi hai phút là dời nó đi một lần, chỗ nầy sang chỗ kia. Đây chỉ là một thí dụ, nhưng hăy làm với chánh niệm. Theo dơi hơi thở cũng giống như vậy. Quư vị thử làm như vậy cho đến khi hoài nghi, hay đau khổ. Đó là lúc mà trí tuệ khởi phát. Vài người sẽ nói, "Vậy đó sao? Di chuyển tới lui măi một ly nước, quả thật là khùng, vô ích! Bộ điên rồi sao?" Không sao, chớ quan tâm đến điều ǵ người ta nói, chỉ cứ làm. Và chớ quên, hai phút chớ không phải năm. Gom tâm an trụ, chỉ làm thế thôi.

 

Same with watching your breath. Sit up balanced in the cross-legged posture, right leg resting on the left. Breathe in till it reaches here (abdomen), breathe out till all the air is out of your lungs. Breathe in until full then let it go. Now don't try to regulate it! However long or short it is it's okay, good enough. Sit and watch your breath go in and out naturally. Don't let it slip away. If it does, stop! Where has it gone? Find it and bring it back.

Theo dơi hơi thở cũng cùng thế ấy. Hăy ngồi lại trong tư thế thăng bằng, hai chân tréo, chân mặt đặt trên chân trái. Thở vào cho đến khi nghe hơi thở ở bụng, và thở ra cho đến khi hơi thở trong lồng phổi ra hết. Thở vào cho đầy, rồi để tự nhiên, không nên cố gắng điều ḥa hơi thở. Dầu hơi dài hay ngắn cũng được, đủ tốt rồi. Hăy ngồi lại và trông chừng, theo dơi hơi thở ra và hơi thở vào tự nhiên. Chú tâm vào hơi thở, chớ để nó lẫn thoát. Nếu thấy mất, ngưng lại! Nó đâu rồi? Hăy t́m ra và đưa nó trở lại.

 

Sooner or later you'll meet up with something good. Just keep at it. Don't think you can't do it. Just like sowing rice in the earth, as if you're throwing it away, but soon a sprout is born, then it becomes a sheaf, and soon you husk it and can eat "khao mow" (green sweet rice). It's like that, you know. That's its nature.

Sớm hay muộn ta sẽ gặt hái một điều ǵ tốt. Cứ gia công thực hành. Không nên nghĩ rằng ḿnh không thể làm được. Cũng như gieo mạ trên cánh đồng. Cứ rải tung hột giống xuống đất như bỏ đi. Những hột giống sẽ sớm nở mộng, mạ non sẽ mọc lên, trở thành cây lúa, trổ bông, ra hột no đầy, và rồi đây ta sẽ có thể ăn "khao mow" (cớm dẹp) những hột cơm ngon lành thơm phức. Nó là vậy. Quư vị biết không, đó là thiên nhiên.

 

This is the same — just sitting. Sometimes you think, "What am I sitting here looking at my breath for anyway? It'll go in and out by itself without me gawking at it!" That's just our opinionated mind, always flea-picking. Ignore it! Just try to do it till peaceful, because when calm, the breath becomes fine, body becomes relaxed, mind is relaxed, all's just right. Continuing on till perhaps you're just sitting there without your breath going in or out, but still alive. Don't be scared! Don't run away thinking you've stopped breathing! This is already a peaceful state. You don't have to do anything, just sit in it. Sometimes, it's like you're not even breathing, but you are. Many things like this can happen, but it's okay. Just be aware of it all, without being fooled by any of it.

Ở đây cũng vậy. Chỉ ngồi lại. Đôi khi quư vị có thể nghĩ, "Ta ngồi nh́n hơi thở để làm ǵ đây? Th́ nó vào rồi nó ra tự nó chớ cần ǵ ta phải ngớ ngẩn nh́n!" Đó chỉ là cái tâm ngoan cố của ta, luôn luôn t́m bắt con ḅ chét. Hăy quên nó đi! Chỉ nỗ lực hành thiền cho đến khi cảm nghe an lạc. Bởi v́ một khi tĩnh lặng, hơi thở sẽ trở nên tế nhị, thân thoải mái, tâm thơ thới, mọi sự việc đều tốt đẹp. Hăy tiếp tục tiến hành cho đến khi có thể ta ngồi đây, vẫn sống, mà không c̣n hơi thở ra vào. Chớ nên kinh sợ! Đừng bỏ cuộc v́ nghĩ rằng ta đă ngưng thở! Đó là trạng thái an lạc thanh b́nh. Không cần phải làm ǵ khác, chỉ ngồi như thường. Đôi khi h́nh như ta không c̣n thở nữa, nhưng thật sự ta c̣n thở. Nhiều hiện tượng tương tợ có thể xảy diễn, nhưng không sao. Chỉ chú tâm hay biết tất cả mà không lo sợ ǵ.

 

Just keep doing it and often! Right after you eat, hang up your robe and just start walking: "BUD-DHO, BUD-DHO..." Keep at it till your path becomes a knee-deep trench, just keep walking. When tired, go and sit. Do a lot! Do it so that you know, so that you have it, so that it's born, so that you understand what it's all about. Not just walking a bit: chung, chok, chung, chok... thinking of this and that, then up to lie down in your hut, soon snoring away! You'll never see anything that way. If you're lazy, when will it ever be finished? If you're tired or lazy, how far will you get? Just get it together, work through and get beyond your laziness. Not saying: "Peaceful, peaceful, peaceful," then sit and aren't peaceful right away, then quit because it isn't there.

Cứ tiếp tục hành thiền, và hành thật nhiều, hành thường xuyên! Ngay sau khi thọ thực hăy cổi y máng lên và bắt đầu đi, "BUD-DHO, BUD-DHO .." Hăy thiền hành cho đến khi đầu gối không c̣n chịu nỗi, chỉ tiếp tục đi! Đến khi quá mệt mỏi mới ngồi lại. Quư Sư hăy hành thật nhiều. Gia công hành như vậy để thông hiểu, để đạt đến nó, để cho nó phát sanh, để thấu triệt tận tường nó là thế nào. Không phải chỉ đi trong chốc lát: chùng, chọc, chùng, chọc .. nghĩ đến điều nầy việc nọ rồi vào tịnh thất nằm xuống, thả hồn bay theo tiếng ngáy, ngon giấc! Bằng cách đó quư vị không thấy ǵ hết. Nếu lười biếng th́ biết đến chừng nào mới xong? Nếu nghe mệt mỏi rồi dể duôi buông lung không chuyên cần th́ đi được bao xa? Quư vị hăy tập trung nghị lực, tinh tấn gia công vượt qua t́nh trạng lười biếng. Không phải nói, "an lạc, an lạc" và ngồi xuống, không thấy an lạc đâu trong tức khắc, rồi vội vă bỏ đi bởi v́ không thấy an lạc ở đâu.

 

It's easy to say, but hard to do. Huh! Like saying: "Oh, it's not hard to plant rice, to plant and eat rice is better than this." But go out and do it and you don't know the oxen from the buffalo from the plow! Actually, doing it is a lot different from talking about it. That's how it is, you know.

Nói th́ dễ nhưng làm th́ khó. Cũng như nói rằng, "ồ, làm ruộng th́ có ǵ khó, cứ trồng xuống rồi lấy lửa mà nấu cơm ăn". Nhưng hăy ra đồng trồng thử xem. Không biết phải điều khiển trâu ḅ như thế nào, không biết xử dụng cày bừa ra sao! Trong thực tế, nói và làm khác biệt nhau rất nhiều. Nó là vậy, quư vị biết không.

 

All of you, wanting to find peacefulness — it's there! But you still don't know anything yet. Whoever you ask, you won't know. Just get to know your own breath going in and out, "BUD-DHO, BUD-DHO..." That's enough. Just do that. You don't have to think of much. At this time, know this, learn this for now. "I do it and I don't see anything." Doesn't matter, just do it. Whatever comes up, okay, just do it like this, so you'll know what it's about. Do it and see! If you just sit like this and know what's happening it's really all okay. When your mind becomes peaceful, it knows. You can sit all night till dawn and you won't feel you're even sitting, you enjoy it. You can't explain it, it's like enjoyment.

Tất cả quư vị đều muốn t́m trạng thái an lạc thanh b́nh. Nó ở đó. Nhưng quư vị chưa biết ǵ đâu. Dầu có hỏi ai quư vị cũng không biết. Chỉ hay biết hơi thở của ḿnh, hơi thở vào và hơi thở ra, "BUD-DHO, BUD-DHO .." Đủ rồi. Chỉ làm bấy nhiêu. Cũng không cần suy tư nhiều về nó. Trong giờ phúr hiện tại chỉ hay biết cái nầy. Hăy học điều nầy trong hiện tại. Bất luận ǵ xảy đến, được rồi, chỉ tiếp tục hành như vậy, rồi quư vị sẽ thấu hiểu tất cả về nó. Hành và thấy! Nếu chỉ ngồi như vậy và hay biết rơ ràng những ǵ xảy diễn th́ thật sự là được. Khi tâm trở nên an lạc, nó biết. Quư vị có thể ngồi đó suốt đêm đến sáng, mà không cảm nghe ḿnh đang ngồi -- hoan hỷ thỏa thích. Không thể giảng giải nó là ǵ, nó chỉ giống như thỏa thích.

 

When it gets like this, you might want to give "profound" sermons, but beware of getting "verbal diarrhea," expounding the Dhamma constantly, driving folks nutty with your non-stop teaching. Like old Novice Sang. One night just at dusk, walking meditation time, I heard someone in the bamboo grove nearby carrying on: "Yo, yo, yo, yo..." I sat and listened, thinking, "Who's teaching who over there? Who's carrying on?" He didn't stop, just kept babbling on. So I took my flashlight and walked over to see. Sure enough, it was Novice Sang sitting under his bamboo clump, lantern lit, cross-legged, bellowing at full blast, expounding the Dhamma to the night! "Sang, have you flipped your lid?" "Oh, I just can't hold it in!" he said. "When sitting, I gotta teach; when walking, I gotta teach... don't know where it'll end!" A real nut! Oh well, that's how it is, it can happen, you know.

Khi đến tŕnh độ nầy có thể ta phát sanh ư muốn thuyết những thời Pháp "cao siêu", nhưng hăy thận trọng coi chừng, chớ nên để bị "kiết lỵ ở mồm". Giáo Pháp cứ tuôn trào, ta cứ thuyết giảng không ngừng, làm cho thiên hạ điên đầu với những lời dạy thao thao bất tuyệt. Cũng như thầy sa-di lớn tuổi tên Sang ở đây. Hôm nọ trời vừa sẩm tối, vào lúc mọi người ngồi thiền, Sư nghe có tiếng ai nói ǵ trong khu rừng tre gần đó, tiếng nói không ngớt, "Yo... Yo... Yo..." Sư ngồi lại và lắng nghe, bụng nghĩ rằng ai đó đang dạy ai khác. Ai mà nói hoài vậy? Tiếng nói không dừng mà chỉ tiếp tục líu lo lẩm nhẩm. Rồi Sư đi lấy cây đèn bin và trở lại đám tre. Rơ ràng là thầy Sa-di Sang, ngồi dưới lùm tre, bên ngọn đèn leo lét, hai chân tréo lại, miệng không ngớt lẩm bẩm, thuyết giảng một thời Pháp cho đêm tối! Nầy Thầy Sa-di Sang, Thầy có nhép miệng không? -- Ồ, Bạch Sư, con không thể ngậm miệng lại được. Con không thể giữ môi khép lại được." Ông ta nói, "Khi ngồi xuống, con phải dạy .. Khi đi, con phải dạy .. Con phải dạy .. không biết đến đâu mới dừng". Quả thật là điên khùng! Đó! vậy đó, nó là vậy. Đó là việc có thể xảy ra, quư vị biết không.

 

But keep at it. Don't just follow your moods. When lazy, keep at it! When energetic, keep at it! Do the sitting and walking and even when lying down, watch your breath. Before sleeping, teach your mind: "I won't indulge in the pleasure of sleep." When you awaken, continue meditating. And when eating, we remind ourselves: "I won't eat this food with greed, but only as medicine to sustain my life for this day and night, in order to have strength enough to carry on meditating." Before sleeping we teach ourselves; before eating we teach ourselves like that continually. If standing, be aware; if sitting, be aware; if lying down, be aware. Everything, do it that way! When you lie down, lie on your right side, focusing on your breath, "BUD-DHO, BUD-DHO..." until you fall asleep. And as soon as you awaken, continue "BUD-DHO, BUD-DHO..." as if you hadn't skipped a breath! Then peacefulness will arise... be continuously mindful.

Tuy nhiên, hăy bám sát pháp hành. Không nên chỉ hành tùy cơn hứng. Khi lười biếng, cứ hành! Lúc siêng, cứ hành! Hành thiền khi ngồi, hành thiền lúc đi, và chí đến khi nằm, cũng cứ theo dơi hơi thở. Trước khi ngủ tự nhủ, "Ta không dể duôi buông lung lợi dưỡng trong giấc ngủ". Vừa khi tỉnh giấc, tiếp tục hành thiền. Khi ăn, chúng ta ghi nhớ: "Ta không ăn thức ăn nầy v́ ḷng thèm muốn mà chỉ xem đó là một món thuốc bổ, một duợc liệu để nuôi sống ta trong ngày và đêm nay, nó sẽ giúp ta đủ sức để tiếp tục hành thiền". Trước khi ngủ ta tự dạy ta .. trước khi ăn, ta tự dạy ta, lúc nào cũng vậy. Đứng, hay biết. Ngồi, hay biết. Nằm, hay biết. Trong tất cả mọi việc làm đều hay biết như vậy! Khi nằm xuống, hăy nằm nghiêng bên phải và gom tâm an trụ vào hơi thở, "BUD-DHO, BUD-DHO .." cho đến khi an giấc. Vừa lúc tỉnh dậy, tiếp tục, "BUD-DHO, BUD-DHO ..", như ta không bỏ sót hơi thở nào! Chừng ấy trạng thái an lạc thanh b́nh sẽ phát sanh .. luôn luôn giác tỉnh.

 

Don't look at another's practice, you can't do that. Regarding sitting meditation, sit balanced and erect. Don't have your head tilted back or hanging down. Keep it balanced. Like the Buddha statue — now he's "sitting tight" and bright! If you want to change posture, endure the pain to the utmost limit before changing. "What?" you say, "I can't handle that!" But wait before moving. Endure the pain to its limit, then take more. However much it hurts, go ahead and endure it. And if it's too painful to keep "BUD-DHO" in mind, then take the pain as your object of awareness: "Pain, pain, pain, PAIN!" on and on instead of "BUD-DHO." Stay with it till the pain reaches its end, and see what comes up. The Buddha said that pain arises by itself, and it'll stop by itself. Let it just die, don't give up! Maybe you'll break out in a sweat — drops as big as corn kernels rolling down your back. But if you can get past the feeling once, then you'll know what it's about. But that comes gradually, don't push yourself too far. Just slowly keep at it.

Chớ nên xem người khác hành như thế nào. Không thể làm như vậy. Về pháp hành thiền, hăy ngồi ngay ngắn và giữ thân thăng bằng, không nên để đầu nghiêng phía trước hay ngă ra sau, mà giữ thăng bằng, cũng như pho tượng Phật. Xem ḱa! Ngài ngồi vững chắc, ngay thẳng, và sáng tỏ rạng ngời." Nếu nghe đau nhức và muốn đổi oai nghi, hăy cố gắng chịu đựng đến mức cùng cực rồi sẽ đổi. Quư vị có thể nói, "Sao vậy? Con không c̣n chịu đựng được nữa!" Nhưng hăy nhẫn nại chờ một chút, trước khi chuyển ḿnh. Hăy chịu đựng đến cùng, rồi cố gắng thêm nữa! Dầu có đau nhức thé nào, vẫn cứ tiến hành và cố gắng chịu đựng. Đến khi, v́ đau nhức quá không thể gom tâm để niệm "BUD-DHO .." quư vị hăy lấy cảm giác đau nhức ấy làm đề mục và giác tỉnh chú niệm, "Đau, Đau, Đau .." thay v́ niệm, "BUD-DHO .." Làm như thế cho đến khi hết nghe đau nhức rồi nh́n xem điều ǵ xảy diễn sau đó. Đức Phật dạy rằng cái đau tự nó phát sanh, rồi tự nó chấm dứt. Hăy để cho nó tự nhiên tan biến, không nên bỏ cuộc! Có thể cơn đau nhức làm cho quư vị đổ mồ hôi, từng hột to như hột bắp, lăn tṛn xuống theo lưng, nhưng nếu có thể vượt qua khỏi cảm giác khó chịu ấy một lần quư vị sẽ biết rơ nó là thế nào. Điều nầy chỉ đến dần dần, không nên cố gắng quá sức và đi quá xa. Chỉ đều đặn tiến hành từ từ.

 

And know about eating... chew, swallow, and where does it end up? Food that's right or wrong for your body, you'll know it. Know where it reaches. Refine the art of eating; eat and estimate when you'll be full after five more mouthfuls, then stop! Take enough water and that's it. Try and see if you can do it. Most people don't do it like that. Instead, they eat till full, then top up with five more mouthfuls! But that's not the way, understand? The Buddha said just keep eating attentively and know you're not yet full, but you will be in five more mouthfuls, then stop! Take enough water till full. Then, whether walking or sitting, you'll not feel heavy and your meditation will become automatically better. But people don't want to do it like that. If you don't really want to train yourself, then you can't do it. Otherwise, you eat till you're too full, topping up with another five mouthfuls. That's how it is, the nature of our greed and defilements and the things the Buddha taught go in different direction. We have to watch ourselves.

Trong khi thọ thực hăy hay biết .. nhai, nuốt v.v.. và hiểu biết rằng sau cùng thức ăn sẽ đi đến đâu. Vật thực nào thích hợp hoặc không thích hợp với cơ thể của ḿnh. Quư vị sẽ biết nó đi về đâu. Hăy tinh luyện trong nghệ thuật ăn, làm cho nó trở nên tinh vi: ăn và biết lượng định, khi c̣n năm miếng nữa đủ no th́ hăy dừng! Uống nước vào là đủ. Hăy thữ làm và xem ḿnh có thể làm vậy được không. Phần đông người ta không làm vậy. Họ ăn cho đến no bụng rồi dồn thêm năm miếng nữa! Nhưng quư vị biết không, thọ thực như vậy là không đúng. Đức Phật dạy rằng chỉ ăn với chánh niệm và hiểu biết rằng hiện thời ḿnh chưa đủ no, nhưng ăn thêm năm miếng nữa th́ sẽ no, như vậy hăy dừng lại, không ăn nữa và uống nước vào ắt đầy bụng. Làm như thế dầu đi kinh hành hoặc ngồi thiền, quư vị cũng không nghe nặng nề và thời hành thiền tự nhiên tốt hơn. Nhưng thông thường người ta không muốn làm vậy. Nếu không thật sự muốn tự rèn luyện ắt không thể làm được mà chỉ ăn cho đến khi quá đầy bụng rồi dồn thêm vào năm miếng nữa. Bản chất ô nhiễm và tham ăn của con người là vậy, c̣n những ǵ Đức Phật dạy th́ hướng về chiều ngược lại. Chúng ta phải tự quan sát ḿnh.

 

And sleeping, being aware, it's up to your know-how. Sometimes you won't get to sleep on time; sleep early, sleep late, never mind. That's what I do. Get to sleep late or not late, doesn't matter, when I first awaken, I get right up. don't make a fuss over it. Cut it right there. If you awaken and are still sleepy, just get right up! Get up and go, wash your face and start walking meditation, go right ahead and walk. That's how we must train ourselves, do it!

Khi ngủ cũng vậy, ngủ với chánh niệm và giác tỉnh, tùy theo khả năng của ḿnh. Đôi khi ta không được ngủ đúng giờ mà sớm hoặc trễ hơn thường. Không thành vấn đề. Riêng Sư làm thế nầy. Dầu đi ngủ sớm hay ngủ trễ việc đó không quan trọng, khi tỉnh giấc th́ Sư dậy liền. Không nên quan tâm đến nó một cách quá đáng. Hăy cắt đứt ngay tại đó. Nếu tỉnh giấc mà c̣n dật dờ buồn ngủ, hăy ngồi dậy ngay! Đứng dậy và đi rửa mặt rồi bắt đầu thiền hành, cứ đi ngay! Đó là phương cách mà ta phải rèn luyện. Quư vị hăy làm như vậy!

 

So these are the things to do. But you won't know about them from just listening to what others tell you. You can only know from actually doing the practice. So go ahead and do it. These are the first steps in training the mind. When meditating, focus on only one thing. Sitting, the mind only watches the breath going in and out, continually watching, slowly becoming peaceful. If the mind is scattered, as soon as you sit you're off missing home, mind reaching way over there, thinking you'd like to eat some noodles (those who've just ordained — hungry, no?). You want to eat, want to drink, hungry, wanting, missing everything! Till you're crazy. But if you go crazy then be crazy, till you can work through it.

Đó là những ǵ phải làm. Tuy nhiên, quư vị sẽ không hiểu biết bằng cách chỉ lắng tai nghe người khác dạy. Chỉ có thể hiểu biết bằng cách thật sự dấn thân vào công tŕnh thực hành. Vậy, hăy dũng mănh tiến hành. Đây là giai đoạn đầu tiên trong pháp luyện tâm. Trong khi hành thiền chỉ gom tâm vào một việc: "Quan sát hơi-thở-vào-thở-ra". Liên tục quan sát và tâm dần dần trở nên an lạc. Nếu tâm phóng nhảy đầu nầy đầu nọ, vừa ngồi xuống là nhớ nhà, nó nhanh chóng xẹt đi một đoạn đường dài về đến nhà, vừa nghĩ rằng ḿnh đang thèm ăn bún nấu ǵ đó (quư vị vừa mới xuất gia -- đói bụng phải không?) Thèm ăn, thèm uống, đói bụng, mong muốn, nghĩ nhớ đủ chuyện! Thèm thật là thèm. Nhưng nếu quư vị có thèm muốn đến phát điên đi nữa, hăy để cho nó phát điên. Riêng phần ḿnh, hăy gia công thực hành, xuyên qua cơn khùng điên ấy.

 

But do it! Have you ever done walking meditation? How is it? "Mind wanders." Then stop till it comes back. If it really wanders, then don't breathe until you can't stand it — your mind will come back. If you sit and your mind goes running everywhere, hold your breath, don't let it out, and when you can't stand it, it'll come back! Make the mind strong. Training the mind is not the same as training animals, you know, it's something that's really difficult to train! Don't be easily discouraged. At times, holding your breath till your chest is about to burst is the only thing that'll catch your mind — it'll come running back! Try it and see.

Cứ dũng mănh tiếp tục thực hành! Quư vị có bao giờ thiền hành chưa? Đi kinh hành như thế nào? "Tâm phóng". Hăy dừng lại, chờ cho đến khi tâm quay trở về. Nếu tâm phóng đi mà thật sự không trở lại, hăy nín thở chờ đến khi không c̣n chịu được nữa -- nó sẽ trở lại. Nếu ngồi thiền mà tâm chạy nhảy phóng đi đó đây, hăy giữ hơi thở lại, nín thở cho đến lúc không chịu được nữa -- nó sẽ trở lại! Hăy làm cho tâm trở nên dũng mănh. Luyện tâm không phải dễ như luyện thú, quư vị biết không, tâm thật sự rất khó rèn luyện! Không nên nản ḷng dễ dàng. Đôi khi giữ hơi thở lại cho đến lúc buồng phổi h́nh như muốn vỡ ra là phương cách duy nhất để chụp bắt cái tâm -- nó sẽ chạy trở về. Hăy làm thử xem!

 

During this rains retreat get to know what it's about. In the daytime, do it; at night, do it; whenever you're fee, go ahead and do it. Do walking meditation night and day, even if you don't talk. Turn your attention right back to your meditation, make it continuous.

Trong thời gian Nhập Hạ năm nay quư vị hăy t́m hiểu về phương pháp nầy. Ban ngày, hăy thực hành; ban đêm, hăy thực hành; mỗi lúc có chút th́ giờ, hăy thực hành. Thiền hành ngày và đêm, dầu chỉ có năm hay mười phút, hăy thực hành! Cột giữ tâm ḿnh vào đề mục, liên tục quán niệm đề mục ấy. Nếu trong khi thiền hành mà có điều ǵ muốn nói, hăy dừng bước lại, không nói. Rồi kéo sự chú tâm trở về đề mục, làm cho nó liên tục không gián đoạn.

 

It's the same as the water in this drinking bottle. If we tilt it a bit, it starts to "drip, drip, drip..."; we tilt it more and "drippity, drippity, drippity..." That's like our mindfulness. And if we really pour it out, it becomes a steady stream of water, like out of a tap, not just dripping. Meaning that: whether we stand, walk, sit, lie down or whatever, if we are always aware, then our mindfulness is the same as a steady stream of water. If we really pour it out, it's a steady stream. So, if our mind wanders, thinks of this and that, then our mindfulness is only like dripping water.

Như nước trong chai nầy, nếu ta giữ cho cái chai hơi nghiêng, nước sẽ bắt đầu nhỏ giọt, "từng giọt, từng giọt, từng giọt .." Nghiêng thêm, nước sẽ chảy giọt lớn hơn, giọt lớn hơn .." Tâm niệm cũng vậy. Bây giờ, nếu ta nghiêng hẳn cái chai, thật sự rót nước ra, nó sẽ trở thành một ḍng nước vững chắc, như từ trong ṿi tuôn chảy ra, không phải chỉ nhỏ giọt. Điều nầy có nghĩa là: dầu ta đứng, đi, ngồi, hay nằm, nếu luôn luôn giữ tâm giác tỉnh th́ chánh niệm của ta vững chắc trôi chảy như một ḍng nước. Và nếu thật sự rót hẳn ra th́ nó là ḍng nước vững chắc. Như vậy, nếu tâm phóng dật, chạy đầu nầy nhảy đầu kia và lăng xăng chao động, hăy nhớ đến thí dụ trên. Tâm chú niệm của ta cũng chỉ như nước nhỏ giọt, từng giọt.

 

So training our mind is just like this. Whether we think of this or that, are restless, aren't together, doesn't matter. Just keep practicing continually, and you'll develop awareness until it's a constant flow. Whether standing, sitting, lying down, or whatever, that awareness will be right there with you. Do it and see!

Luyện tâm cũng chỉ thế thôi. Dầu ta có nghĩ đến điều nầy điều nọ, tâm phóng dật không an, điều đó không quan trọng. Chỉ gia công kiên tŕ thực hành một cách liên tục, ta sẽ phát triển trạng thái giác tỉnh cho đến khi nó trở thành ḍng nước trường lưu bất tức. Dầu đi, đứng, nằm, ngồi hoặc ǵ đi nữa, trạng thái an lạc ấy vẫn ở ngay tại đây với ta. Hăy dũng mănh tiến hành, quư vị sẽ thấy!

 

Just sitting around, it's not going to happen by itself, you know. But if you try too hard, you can't do it either. don't try at all — still can't do it! Keep that in mind. Sometimes you don't even intend to sit in meditation, but your work's finished and you sit down, empty your mind, and pap! — you're peaceful right away. Easy, because you're right there.

Nếu chỉ ngồi không cho có chừng, thành quả tốt đẹp sẽ không tự nhiên phát sanh. Như nếu cố gắng quá sức quư vị cũng không gặt hái được ǵ. Mà không cố gắng chút nào vẫn không được ǵ! Hăy nhớ nằm ḷng. Đôi khi quư vị dă dượi không muốn ngồi lại hành thiền, nhưng công việc đâu đó đă xong nên ta ngồi xuống lắng tâm, và "pap!" cảm nghe an lạc. Dễ dàng, bởi v́ ta đă hiện hữu ngay ở đó.

 

Take this then — that's enough for now!

Hăy thực hành! Bấy nhiêu đó đủ cho hôm nay.