I have heard that :
on one occasion the Blessed One was staying in Rajagaha at the Bamboo Grove, the Squirrels' Sanctuary. Now at that time in Rajagaha there was a leper named Suppabuddha, a poor, miserable wretch of a person. And at that time the Blessed One was sitting surrounded by a large assembly, teaching the Dhamma. Suppabuddha the leper saw the large gathering of people from afar and thought to himself, "Without a doubt, someone must be distributing staple or non-staple food over there. Why don't I go over to that large group of people, and maybe I'll get some staple or non-staple food." So he went over to the large group of people.
Then he saw the Blessed One sitting surrounded by a large assembly, teaching the Dhamma. On seeing this, he realized, "There's no one distributing staple or non-staple food over here. That's Gotama the contemplative, sitting surrounded by a large assembly, teaching the Dhamma. Why don't I listen to the Dhamma?" So he sat to one side right there, [thinking,] "I, too, will listen to the Dhamma."


Như vầy tôi nghe:
Một thời Thế Tôn trú ở Ràjagha, Veluvana, tại chỗ nuôi dưỡng các con sóc. Lúc bấy giờ, một người bị bệnh hủi tên là Suppabuddha, nghèo đói, ăn xin, khốn cùng. Lúc bấy giờ, Thế Tôn với đại chúng đoanh vây, đang ngồi thuyết pháp. Người hủi Suppabuddha thấy từ đàng xa đại chúng đang tụ hội, thấy vậy liền suy nghĩ: "Không nghi ngờ ǵ nữa, ở đấy, có thể có chia phần cái ǵ ăn được, loại cứng hay loại mềm. Vậy ta hăy đi đến đại chúng ấy, mong rằng ta sẽ được chút ǵ ăn được, loại cứng hay loại mềm". Rồi người hủi Suppabuddha đi đến đại chúng ấy.
Người hủi Suppabuddha thấy Thế Tôn đang thuyết pháp cho đại chúng đang đoanh vây xung quanh, thấy vậy liền suy nghĩ: "Ở đây không có cái ǵ ăn được, loại cứng hay loại mềm để chia phần. Sa-môn Gotama này đang thuyết pháp cho hội chúng. Vậy ta hăy nghe pháp". Tại đấy, người hủi ngồi xuống và nghĩ: "Ta sẽ nghe pháp".

Then the Blessed One, having encompassed the awareness of the entire assembly with his awareness, asked himself, "Now who here is capable of understanding the Dhamma?" He saw Suppabuddha the leper sitting in the assembly, and on seeing him the thought occurred to him, "This person here is capable of understanding the Dhamma.
" So, aiming at Suppabuddha the leper, he gave a step-by-step talk, i.e., a talk on giving, a talk on virtue, a talk on heaven; he declared the drawbacks, degradation, & corruption of sensual passions, and the rewards of renunciation. Then when he saw that Suppabuddha the leper's mind was ready, malleable, free from hindrances, elated, & bright, he then gave the Dhamma-talk peculiar to Awakened Ones, i.e., stress, origination, cessation, & path. And just
as a clean cloth, free of stains, would properly absorb a dye, in the same way, as Suppabuddha the leper was sitting in that very seat, the dustless, stainless Dhamma eye arose within him, "Whatever is subject to origination is all subject to cessation."

Rồi Thế Tôn, với tâm của ḿnh duyên với tâm của toàn thể hội chúng tác ư rằng: "Ở đây, ai có thể hiểu được pháp". Thế Tôn thấy người hủi Suppabuddha đang ngồi trong hội chúng, thấy vậy liền suy nghĩ: "Ở đây, ngựi này có thể hiểu pháp".
V́ người hủi Suppabuddha, Thế Tôn tuần tự thuyết pháp, tức là thuyết bố thí, thuyết về tŕ giới, thuyết về thiên giới, thuyết về sự nguy hiểm, sự hạ liệt, sự ô nhiễm cuả các dục, sự lợi ích của xuất ly. Khi Thế Tôn biết tâm của người hủi Suppabuddha đă sẵn sàng, đă nhu thuận không c̣n chướng ngại, được phấn khởi, được tín thành, liền thuyết pháp mà chư Phật đă chứng ngộ, tức là Khổ, Tập, Diệt, Đạo.
Cũng như tấm vải thuần bạch, được gội rửa các vết đen, sẽ rất dễ thấm màu nhuộm, cũng vậy chính tại chỗ ngồi này, pháp nhăn xa trần ly cấu khởi lên trong tâm người hủi Suppabuddha: "Phàm cái ǵ được khởi lên, tất cả đều bị đoạn diệt".

Having seen the Dhamma, reached the Dhamma, known the Dhamma, gained a footing in the Dhamma, having crossed over & beyond doubt, having had no more perplexity, having gained fearlessness & independence from others with regard to the Teacher's message, he rose up from his seat and went to the Blessed One. On arrival, having bowed down to the Blessed One, he sat to one side. As he was sitting there he said to the Blessed One:
"Magnificent, lord! Magnificent! Just as if the Blessed One were to place upright what was overturned, to reveal what was hidden, to show the way to one who was lost, or were to carry a lamp into the dark so that those with eyes could see forms, in the same way has the Blessed One — through many lines of reasoning — made the Dhamma clear. I go to the Blessed One for refuge, to the Dhamma, and to the Community of monks. May the Blessed One remember me as a lay follower who has gone to him for refuge, from this day forward, for life."

Khi ấy người hủi Suppabuddha thấy pháp, chứng pháp, ngộ pháp, thể nhập vào pháp, nghi ngờ tiêu trừ, do dự diệt tận, chứng được tự tín, không y cứ nơi người khác đối với lời dạy của đức Bổn Sư, từ chỗ ngồi đứng dậy đi đến Thế Tôn, sau khi đến đảnh lễ Thế Tôn, rồi ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, người hủi Supabuddha bạch Thế Tôn:
- Thật vi diệu thay, bạch Thế Tôn! Thật vi diệu thay, bạch Thế Tôn! Như người dựng đứng lại những ǵ bị quăng ngă xuống, phơi bày ra những ǵ bị che kín, chỉ đường cho người bị lạc hướng, đem đèn sáng vào trong bóng tối để những ai có mặt có thể thấy sắc. Cũng vậy, Chánh pháp đă được Thế Tôn dùng nhiều phương tiện tŕnh bày, giải thích, Bạch Thế Tôn, con xin quy y Thế Tôn, quy y Pháp, quy y chúng Tỳ-kheo, mong Thế Tôn nhận con làm đệ tử, từ nay cho đến mạng chung, con trọn đời quy ngưỡng.

Then Suppabuddha the leper, having been instructed, urged, roused, & encouraged by the Blessed One's Dhamma talk, delighting & approving of the Blessed One's words, got up from his seat, bowed down to the Blessed One, circumambulated him — keeping him to his right — and left. Not long after his departure he was attacked & killed by a cow with a young calf.

Rồi người hủi Suppabuddha được Thế Tôn với bài pháp thoại thuyết giảng, khích lệ, làm cho phấn chấn, làm cho hoan hỷ, sau khi hoan hỷ tín thọ lời Thế Tôn dạy, từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ Thế Tôn thân bên hữu hướng về Ngài rồi ra đi. Rồi một con ḅ húc vào người hủi Suppabuddha và đoạt mạng sống

Then a large number of monks approached the Blessed One and, on arrival, having bowed down to him, sat to one side. As they were sitting there, they said to the Blessed One,
"Lord, the leper named Suppabuddha, whom the Blessed One instructed, urged, roused, & encouraged with a Dhamma talk, has died. What is his destination? What is his future state?"

Rồi nhiều Tỷ-kheo đi đến Thế Tôn, sau khi đến đảnh lễ Thế Tôn, rồi ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, các Tỷ-kheo ấy bạch Thế Tôn: - Bạch Thế Tôn, người hủi tên Suppabuddha được Thế Tôn với bài pháp thoại thuyết giảng,, khích lệ, làm cho phấn khởi, làm cho hoan hỷ đă mạng chung. Sanh thú của vị ấy là ǵ? Tương lai của vị ấy thế nào?

"Monks, Suppabuddha the leper was wise. He practiced the Dhamma in accordance with the Dhamma and did not pester me with issues related to the Dhamma. With the destruction of the first three fetters, he is a stream-winner, not subject to states of deprivation, headed for self-awakening for sure."

- Này các Tỷ-kheo, Hiền trí là người hủi Suppabuddha, đă thực hành tuỳ pháp đúng pháp, không có làm phiền nhiễu Ta với những tranh luận về pháp. Người hủi Suppabuddha sau khi đoạn tận ba kiết sử, đă chứng được quả Dự lưu, không c̣n bị thối đọa, chắc chắn đạt được Chánh giác.

When this was said, one of the monks said to the Blessed One,
"Lord, what was the cause, what was the reason, why Suppabuddha the leper was such a poor, miserable wretch of a person?"

Khi nghe nói vậy một Tỷ-kheo bạch Thế Tôn:
- Bạch Thế Tôn do nhân ǵ, do duyên ǵ, người hủi Suppabuddha lại là người nghèo đói, là người ăn xin, là người khốn cùng?

"Once, monks, in this very Rajagaha, Suppabuddha the leper was the son of a rich money-lender. While being escorted to a pleasure park, he saw Tagarasikhi the Private Buddha going for alms in the city. On seeing him, he thought, 'Who is this leper prowling about?' Spitting and disrespectfully turning his left side to Tagarasikhi the Private Buddha, he left. As a result of that deed he boiled in hell for many years, many hundreds of years, many thousands of years, many hundreds of thousands of years. And then as a result of that deed he became a poor, miserable wretch of a person in this very Rajagaha. But on encountering the Dhamma & Discipline made known by the Tathagata, he acquired conviction, virtue, learning, relinquishment, & discernment. Having acquired conviction, virtue, learning, relinquishment, & discernment on encountering the Dhamma & Discipline made known by the Tathagata, now — on the break-up of the body, after death — he has reappeared in a good destination, the heavenly world, in company with the devas of the heaven of the Thirty-three. There he outshines the other devas both in beauty & in glory."

- Thuở xưa, này các Tỷ-kheo, người hủi Suppabuddha là con một nhà triệu phú ở Ràjagaha khi đi ngang qua một khu vườn, vị ấy thấy đức Phật Độc giác Tagarasikhi đang đi vào thành khất thực. Thấy vậy, vị ấy suy nghĩ: "Ai là người hủi này lại đi dạo chơi " và vị ấy nhổ nước miếng và xây lưng phía trái rồi bỏ đi. Do hành động này của vị ấy được thuần thục, nhiều năm, nhiều trăm năm, nhiều ngàn năm, nhiều trăm ngàn năm, vị ấy bị nấu trong địa ngục. Do sự thanh thục thêm nữa của nghiệp ấy, chính tại Ràjagala này, vị ấy là một người nghèo đói, là người ăn xin, là người khốn cùng! Nay vị ấy do y cứ vào pháp luật được Như Lai thuyết giảng, vị ấy được ḷng tin, vị ấy được giới, vị ấy được nghe pháp, vị ấy được từ bỏ, vị ấy được trí tuệ, sau khi thân hoại mạng chung, vị ấy được sanh thiện thú, thiên giới, đời này, được cộng trú với chư Thiên ở cơi Ba mươi ba. Tại đấy, vị ấy chói sáng hơn các chư Thiên khác về dung sắc và danh xưng.

Then, on realizing the significance of that, the Blessed One on that occasion exclaimed:


A person with good eyes,
encountering
a treacherous, uneven place,
would try hard to avoid it.
A wise person, in the world of life,
should avoid
evil deeds.

Rồi Thế Tôn, sau khi hiểu biết ư nghĩa này, ngay trong lúc ấy, nói lên lời cảm hứng này:
Như người có mắt nh́n,
Cố gắng tránh lồi lơm,
Cũng vậy kẻ trí tránh,
Điều ác giữa đời này.

 Chủ biên và điều hành: TT Thích Giác Đẳng.

 Những đóng góp dịch thuật xin gửi về TT Thích Giác Đẳng tại giacdang@phapluan.com
Cập nhập ngày: Thứ Sáu 08-11-2006

Kỹ thuật tŕnh bày: Minh Hạnh & Thiện Pháp

 | trở về đầu trang | Home page |