I have heard that

Như vầy tôi nghe.

On one occasion the Blessed One was staying near Rajagaha at Tapoda monastery. Then Ven. Samiddhi, as night was ending, got up & went to the Tapoda Hot Springs to bathe his limbs. Having bathed his limbs and gotten out of the springs, he stood wearing only his lower robe, letting his limbs dry.

Một thời Thế Tôn ở Vương Xá tại Tapodàràma (Tịnh xá Suối nước nóng). Tôn giả Samiddhi, khi đêm đã gần tàn, thức dậy và đi đến suối nước nóng để tắm rửa tay chân. Sau khi tắm rửa tay chân, ra khỏi suối nước nóng, Tôn giả đứng, đắp một tấm y để phơi tay chân cho khô.

Then a certain devata, in the far extreme of the night, her extreme radiance lighting up the entire Tapoda Hot Springs, approached Ven. Samiddhi. On arrival, while standing in the air, she addressed him with this verse:

Rồi một vị Thiên, khi đêm đã gần tàn, với dung sắc thù thắng, chói sáng toàn vùng suối nước nóng, đi đến Tôn giả Samiddhi, sau khi đến, đứng giữa hư không, nói lên bài kệ với Tôn giả Samiddhi:

Without having enjoyed
[sensual pleasures],
you go for alms, monk.
You don't go for alms
after having enjoyed.
Having enjoyed, monk,
then go for alms.
Don't let time pass you by.
[Ven. Samiddhi replied:]
I don't know my time.
My time
is hidden.
It can't be seen.
That's why, not having enjoyed,
I go for alms:
Don't let my time pass me by.

Không hưởng, Ông khất thực,
Nay khất thực, không hưởng,
Hãy hưởng rồi khất thực,
Chớ uổng phí thời gian.
(Samiddhi):
Thời Ông, ta không biết.
Thời ta, ẩn không hiện.
Không hưởng, ta khất thực,
Không uổng thời gian ta.

Then the devata, coming down to earth, said to Ven. Samiddhi, "You have gone forth while young, monk — black-haired, endowed with the blessings of youth in the first stage of life — without having played with sensual pleasures. Enjoy human sensuality, monk. Don't drop what is visible here-&-now in pursuit of what's subject to time."

Rồi vị Thiên ấy đứng xuống đất và thưa với Tôn giả Samiddhi : Này Tỷ-kheo, Ông còn trẻ tuổi mà đã xuất gia, niên thiếu, tóc còn đen nhánh trong tuổi thanh xuân. Trong thời trẻ thơ của tuổi đời, Ông không thọ hưởng các ái dục. Này Tỷ-kheo, hãy thọ hưởng các ái dục của người đời. Chớ có bỏ hiện tại mà chạy theo những gì bị thời gian chi phối.

"My friend, I'm not dropping what's visible here-&-now in pursuit of what's subject to time. I'm dropping what's subject to time in pursuit of what's visible here-&-now. For the Blessed One has said that sensual pleasures are subject to time, of much stress, much despair, & greater drawbacks; whereas this Dhamma is visible here-&-now, not subject to time, inviting all to come & see, pertinent, to be known by the wise for themselves."

Này Hiền giả, ta không bỏ hiện tại và chạy theo những gì bị thời gian chi phối. Và này Hiền giả, chính ta bỏ những gì bị thời gian chi phối để chạy theo hiện tại. Này Hiền giả, Thế Tôn đã nói, các dục bị thời gian chi phối, nhiều khổ đau, nhiều phiền não (Upàyàsà); nguy hiểm ở đấy càng nhiều hơn. Còn pháp này thuộc về hiện tại, không bị thời gian chi phối, đến để mà thấy, có khả năng hướng thượng, chỉ người trí mới tự mình giác hiểu.

-"But, monk, in what way has the Blessed One said that sensual pleasures are subject to time, of much stress, much despair, & greater drawbacks? And how is this Dhamma visible here-&-now, not subject to time, inviting all to come & see, pertinent, to be known by the wise for themselves?"

-"I'm new, my friend, not long gone forth, only recently come to this Dhamma & discipline. I can't explain it in detail. But the Blessed One, worthy & rightly self-awakened, is staying here in Rajagaha at Tapoda monastery. Having gone to him, ask him this matter. As he explains it, that's how you should remember it."

-"Monk, it's not easy for us to go to the Blessed One, as he is surrounded by other devas of great influence. But if you go to the Blessed One and ask him this matter, I will come along to hear the Dhamma."

-"Này Tỷ-kheo, không dễ gì cho chúng tôi được đến gặp bậc Thế Tôn ấy, một bậc được chư Thiên khác, có đại uy lực đoanh vây. Này Tỷ-Kheo, nếu Ngài đi đến bậc Thế Tôn ấy và hỏi ý nghĩa này, chúng tôi có thể đến để nghe pháp."

Responding to the devata,
-"As you say, my friend."

Tôn giả Samiddhi vâng đáp vị Thiên ấy:
- "Thưa vâng, Hiền giả."

When this was said, the devata said to Ven. Samiddhi,
-"Ask, monk! Ask! I've gotten through."

Khi được nói vậy, vị Thiên ấy nói với Tôn giả Samiddhi như sau:
-" Hãy hỏi đi, Tỷ-kheo ! Hãy hỏi đi, Tỷ-kheo! Tôi đã đến rồi."

Ven. Samiddhi went to the Blessed One. On arrival, he bowed down to the Blessed One and sat to one side. As he was sitting there [he told the Blessed One his entire conversation with the devata]:

Tôn giả Samiddhi đi đến Thế Tôn, sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, Tôn giả Samiddhi bạch Thế Tôn:

-"Now, lord, if that devata was telling the truth, she is not far from here."

-"Bạch Thế Tôn, nếu vị Thiên ấy nói sự thật, thời vị ấy ở đây, không xa bao nhiêu."

When this was said, the devata said to Ven. Samiddhi,
-"Ask, monk! Ask! I've gotten through."

Khi được nói vậy, vị Thiên ấy nói với Tôn giả Samiddhi như sau:
-"Hãy hỏi đi, Tỷ-kheo ! Hãy hỏi đi, Tỷ-kheo! Tôi đã đến rồi."

Then the Blessed One recited this verse to the devata:

Rồi Thế Tôn nói lên bài kệ với vị Thiên ấy:

Perceiving in terms of signs, beings
take a stand on signs.
Not fully comprehending signs, they
come into the bonds
of death.
But fully comprehending signs, one
doesn't construe
a signifier.
Yet nothing exists for him
by which one would say,
'To him no thought occurs.'
If you know this, spirit, then say so.

Chúng sanh được hiểu biết,
Những điều được nói lên,
Và chấp trước thái độ,
Trên những điều được nói.
Nếu họ không liễu tri
Những điều được nói lên,
Họ đi đến trói buộc.
Do thân chết chi phối,
Nếu họ liễu tri được
Những điều được nói lên,
Họ không có tưởng tri,
Những điều được nói ra.
Đối với vị như vậy,
Lỗi lầm nhất định không.
Nếu các Ông có biết,
Hãy nói lên Dạ-xoa

-"I don't understand, lord, the detailed meaning of the Blessed One's brief statement. It would be good if the Blessed One would speak in such a way that I would understand the detailed meaning of the Blessed One's brief statement."

-"Bạch Thế Tôn, con không có hiểu ý nghĩa một cách rộng rãi những điều Thế Tôn nói lên một cách vắn tắt. Lành thay, nếu Thế Tôn nói lên cho con để con có thể hiểu một cách rộng rãi những điều Thế Tôn nói lên một cách vắn tắt."

[The Blessed One said:]
Whoever construes
'equal,'
'superior,' or
'inferior,'
by that he'd dispute.
Whereas to one unaffected by these three,
'equal'
'superior'
do not occur.
If you know this, spirit, then say so.

(Thế Tôn):
Bằng, thắng hay thua Ta,
Nghĩ vậy đấu tranh khởi;
Cả ba không dao động,
Bằng, thắng không khởi lên.
Nếu như Ông có biết,
Hãy nói lên, Dạ-xoa.

-"I don't understand, lord, the detailed meaning of the Blessed One's brief statement. It would be good if the Blessed One would speak in such a way that I would understand the detailed meaning of the Blessed One's brief statement."

-"Bạch Thế Tôn, con không có hiểu ý nghĩa một cách rộng rãi những điều Thế Tôn nói lên một cách vắn tắt. Lành thay, nếu Thế Tôn nói lên cho con để con có thể hiểu một cách rộng rãi những điều Thế Tôn nói lên một cách vắn tắt."

[The Blessed One said:]
Having shed classifications,
gone beyond conceit,
he has here
cut
through craving
for name
& form:
This one —
his bonds cut through,
free from trouble,
from longing —
though they search they can't find him,
human & heavenly beings,
here & beyond,
in heaven
or any abode.
If you know this, spirit, then say so.

(Thế Tôn):
Hãy từ bỏ tính toán,
Không chạy theo hư tưởng,
Từ bỏ mọi tham ái,
Đối danh sắc ở đời,
Vị ấy đoạn triền phược,
Không lo âu, không ái.
Chư Thiên và loài Người,
Đời này hay đời sau,
Ở cảnh giới chư Thiên,
Hay tại mọi trú xứ,
Tìm cầu nhưng không gặp,
Vết tích của vị ấy.
Nếu Ông biết người ấy
Hãy nói lên, Dạ-xoa.

-"Lord, here's how I understand the detailed meaning of the Blessed One's brief statement:"

-"Bạch Thế Tôn, lời nói vắn tắt của Thế Tôn, con hiểu ý nghĩa rộng rãi như sau:"

In all the world,
every world,
you should do no evil
with speech,
body,
or mind.
Having abandoned sensual pleasures
— mindful, alert —
don't consort with suffering & stress,
with what doesn't pertain
to the goal."

Khắp thế giới chớ làm,
Điều ác thân, miệng, ý,
Từ bỏ mọi ái dục,
Chánh niệm, tâm tỉnh giác,
Không khổ hạnh ép xác,
Vô bổ, không lợi ích.

| | trở về đầu trang | Home page |