At Savatthi.

Nhân duyên ở Sàvatthi.

Then King Pasenadi Kosala went to the Blessed One in the middle of the day and, on arrival, having bowed down to the Blessed One, sat to one side. As he was sitting there the Blessed One said to him:

Rồi vua Pasenadi nước Kosala, vào buổi trưa đi đến Thế Tôn, sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn và ngồi xuống một bên. Thế Tôn nói với vua Pasenadi nước Kosala đang ngồi một bên:

"Well now, great king, where are you coming from in the middle of the day?"

Thưa Đại vương, Đại vương đi từ đâu đến trong giữa trưa như thế này?.

"Just now, lord, a money-lending householder died in Savatthi. I have come from conveying his heirless fortune to the royal palace: eight million in silver, to say nothing of the gold. But even though he was a money-lending householder, his enjoyment of food was like this: he ate broken rice & pickle brine. His enjoyment of clothing was like this: he wore three lengths of hempen cloth. His enjoyment of a vehicle was like this: he rode in a dilapidated little cart with an awning of leaves."

Ở đây, bạch Thế Tôn, có triệu phú gia chủ ở Sàvatthi bị mệnh chung, và con đến để xem tài sản của vị không có con ấy được chở vào nội thành. Bạch Thế Tôn, có đến tám triệu đồng tiền vàng, không nói đến tiền bằng bạc. Bạch Thế Tôn, tuy vậy đồ ăn của triệu phú gia chủ ấy lại chỉ gồm có cháo tấm chua ngày hôm qua để lại. Còn vải mặc chỉ mang vải gai may thành ba tấm. Còn xe thì đi xe nhỏ, cũ kỹ và hư nát, có gắn tán che bằng lá.

"That's the way it is, great king. That's the way it is. When a person of no integrity acquires lavish wealth, he doesn't provide for his own pleasure & satisfaction, nor for the pleasure & satisfaction of his parents, nor for the pleasure & satisfaction of his wife & children; nor for the pleasure & satisfaction of his slaves, servants, & assistants; nor for the pleasure & satisfaction of his friends. He doesn't institute for priests & contemplatives offerings of supreme aim, heavenly, resulting in happiness, leading to heaven. When his wealth isn't properly put to use, kings make off with it, or thieves make off with it, or fire burns it, or water sweeps it away, or hateful heirs make off with it. Thus his wealth, not properly put to use, goes to waste and not to any good use.

Thật như vậy, thưa Đại vương! Thật như vậy, thưa Đại vương! Một kẻ không phải Chân nhân, thưa Đại vương, dầu cho có được tài sản lớn không đem lại an lạc cho mình, không đem lại an lạc cho cha mẹ, không đem lại an lạc cho vợ con, không đem lại an lạc cho các người phục vụ, cho các người làm công hoan hỷ, không đem lại an lạc cho bạn bè thân hữu; đối với các vị Sa-môn, Bà-la-môn, không thiết trí các sự cúng dường hướng thượng, có khả năng đưa lên thượng giới, đưa đến lạc quả, hướng đến Thiên giới. Các tài sản của người ấy nếu không thọ dụng chơn chánh, thời vua chúa sẽ cướp đoạt, hay trộm cắp cướp đoạt, hay bị lửa đốt, hay bị nước cuốn trôi, hay bị con cháu thừa tự thù nghịch cướp đoạt. Sự việc là như vậy, thưa Đại vương, các tài sản nếu không thọ dụng chơn chánh, đưa đến tổn giảm, không đưa đến thọ hưởng.

"Just as with a pond in a place haunted by non-human beings, with clear water, cool water, fresh water, clean, with good fords, delightful: No people would draw water from it or drink it or bathe in it or apply it to their needs. And so that water, not properly put to use, would go to waste and not to any good use. In the same way, when a person of no integrity acquires lavish wealth.he provides for his own pleasure & satisfaction, for the pleasure & satisfaction of his parents, the pleasure & satisfaction of his wife & children; the pleasure & satisfaction of his slaves, servants, & assistants; and the pleasure & satisfaction of his friends his wealth, not properly put to use, goes to waste and not to any good use.

Ví như, thưa Đại vương, một hồ nước tại chỗ vắng người, với nước trong sáng, với nước mát lạnh, với nước dịu ngọt, với nước trắng tinh, với bờ bến tốt đẹp và khả ái. Nhưng không có người đến gánh nước, hay uống nước, hay tắm, hay sử dụng hồ nước ấy vào bất cứ công việc gì. Như vậy, thưa Đại vương, nước ấy không được thọ dụng chơn chánh sẽ đưa đến tổn giảm, không đưa đến thọ hưởng. Cũng vậy, thưa Đại vương, một kẻ không phải Chân nhân, dầu cho có được tài sản lớn, không đem lại an lạc cho mìnhkhông đem lại an lạc cho cha mẹ, không đem lại an lạc cho vợ con, không đem lại an lạc cho các người phục vụ, cho các người làm công hoan hỷ, không đem lại an lạc cho bạn bè thân hữu; đối với các vị Sa-môn, Bà-la-môn, không thiết trí các sự cúng dường hướng thượng, có khả năng đưa lên thượng giới, đưa đến lạc quả, hướng đến Thiên giới. Các tài sản của người ấy nếu không thọ dụng chơn chánh, thời vua chúa sẽ cướp đoạt, hay trộm cắp cướp đoạt, hay bị lửa đốt, hay bị nước cuốn trôi, hay bị con cháu thừa tự thù nghịch cướp đoạt Sự việc là như vậy, thưa Đại vương, các tài sản nếu không thọ dụng chơn chánh, đưa đến tổn giảm, không đưa đến thọ hưởng.

"But when a person of integrity acquires lavish wealth, he provides for his own pleasure & satisfaction, for the pleasure & satisfaction of his parents, the pleasure & satisfaction of his wife & children; the pleasure & satisfaction of his slaves, servants, & assistants; and the pleasure & satisfaction of his friends. He institutes for priests & contemplatives offerings of supreme aim, heavenly, resulting in happiness, leading to heaven. When his wealth is properly put to use, kings don't make off with it, thieves don't make off with it, fire doesn't burn it, water doesn't sweep it away, and hateful heirs don't make off with it. Thus his wealth, properly put to use, goes to a good use and not to waste.

Và bậc Chân nhân, thưa Đại vương, có được tài sản lớn, đem lại an lạc cho mình, đem lại an lạc cho cha mẹ, đem lại an lạc cho vợ con, đem lại an lạc cho người phục vụ, cho người làm công, đem lại an lạc cho bạn bè thân hữu; đối với các vị Sa-môn, Bà-la-môn, thiết trí các sự cúng dường hướng thượng, có khả năng thăng lên thượng giới, đưa đến lạc quả, hướng đến Thiên giới. Các tài sản của người ấy được thọ dụng chơn chánh, thời vua chúa không cướp đoạt, hay trộm cắp không cướp đoạt, hay không bị lửa đốt, hay không bị nước cuốn trôi, hay không bị con cháu thừa tự thù nghịch cướp đoạt. Sự việc là như vậy, thưa Đại vương, các tài sản nếu thọ dụng chơn chánh, sẽ đưa đến thọ hưởng, không đưa đến tổn giảm.

"Just as with a pond not far from a town or village, with clear water, cool water, fresh water, clean, with good fords, delightful. People would draw water from it or drink it or bathe in it or apply it to their needs. And so that water, properly put to use, would go to a good use and not to waste. In the same way, when a person of integrity acquires lavish wealthhe provides for his own pleasure & satisfaction, for the pleasure & satisfaction of his parents, the pleasure & satisfaction of his wife & children; the pleasure & satisfaction of his slaves, servants, & assistants; and the pleasure & satisfaction of his friends his wealth, properly put to use, goes to a good use and not to waste."

Ví như, thưa Đại vương, một hồ nước không xa làng mạc hay thị trấn, với nước trong sáng, với nước mát lạnh, với nước dịu ngọt, với nước trắng tinh, với bờ bến tốt đẹp và khả ái. Và có người đến gánh nước, hay uống nước, hay tắm, hay xử dụng hồ nước ấy vào bất cứ công việc gì. Như vậy, thưa Đại vương, nước ấy được thọ dụng chơn chánh, sẽ đưa đến thọ hưởng, không đưa đến tổn giảm. Cũng vậy, thưa Đại vương, một bậc Chân nhân khi được tài sản lớn, đem lại an lạc cho mình đem lại an lạc cho cha mẹ, đem lại an lạc cho vợ con, đem lại an lạc cho người phục vụ, cho người làm công, đem lại an lạc cho bạn bè thân hữu; đối với các vị Sa-môn, Bà-la-môn, thiết trí các sự cúng dường hướng thượng, có khả năng thăng lên thượng giới, đưa đến lạc quả, hướng đến Thiên giới. Các tài sản của người ấy được thọ dụng chơn chánh, thời vua chúa không cướp đoạt, hay trộm cắp không cướp đoạt, hay không bị lửa đốt, hay không bị nước cuốn trôi, hay không bị con cháu thừa tự thù nghịch cướp đoạt. Sự việc là vậy, các tài sản được sử dụng chơn chánh, sẽ đưa đến thọ hưởng, không đưa đến tổn giảm.

That is what the Blessed One said. Having said that, the One Well-Gone, the Teacher, said further:

Like water
in a haunted place
that, without being imbibed,
dries up:
such is the wealth
acquired by a worthless person
who neither enjoys it himself
nor gives.
But one enlightened & knowing,
on acquiring wealth,
enjoys it & performs his duties.
He, a bull among men,
having supported his kin,
without blame
goes to the land of heaven.

Như nước trong tươi mát,
Nằm tại chỗ không người,
Không người uống, người dùng,
Đi đến chỗ tổn giảm;
Cũng vậy là tài sản,
Kẻ hạ liệt có được,
Không tự mình thọ hưởng,
Lại không cho một ai.
Kẻ trí tuệ sáng suốt,
Tài sản thâu hoạch được,
Biết thọ dụng, phục vụ,
Với bà con, đoàn thể,
Trở thành như ngưu vương,
Nuôi dưỡng và giúp đỡ,
Vô tội khi bị chết,
Được sanh lên Thiên giới.

| | trở về đầu trang | Home page |