49. TRÀ TỲ

Phật tử TTNM đánh máy từ quyển Vi Tiếu

Dù đã đi theo Thiền, một thiền sinh vẫn còn đầy ắp kiến giải về các luận A Tỳ Đàm, Duy Thức, Trung Quán và triết học Đông Tây.

Sư nói:

- Con có biết không, trình tự sa đọa của con người từ không còn khả năng sống đạo mới đưa đến đạo lý. Từ không trực nhận đạo lý mới đưa đến đạo lý. Từ không hiểu triết lý đưa đến triết học. Khi những hệ thống triết học được hình thành thì sự sống đạo cũng bị …trà tỳ!

 Lời góp ý:

Kết luận thì đã không còn là chân lý, huống chi lập lại những kết luận thì chẳng khác người mù sờ voi. Người mù sờ voi còn có chỗ đúng, kẻ lặp lại ngôn ngữ nói về chân lý thì hoàn toàn mò trăng đáy biển.

Người giác ngộ hồn nhiên sống Đạo, nhưng vì người mê mà nói đạo lý. Đáng lẽ nương đạo lý để thấy Đạo, người mê lại học được đôi ba điều rồi ba hoa triết lý. Nhưng triết lý vẫn còn là những suy luận mơ hồ chưa có gì xác định. Người mê sau lại phân tích, lý giải, phê phán, hệ thống hóa triết lý bằng thế trí biện tài mà thành ra triết học với những giả thiết, định đề, định luật, hệ luận, phương pháp… rất ư là logic, để đo lường chân lý trong những kết luận thật sắc bén vững vàng như đinh đóng cột. Tưởng đã nắm Đạo ở trong tay, hoá ra chỉ là Đạo giấy.

Bệnh này, ngoài Phật, may ra theo Lão Tử mà “toả kỳ nhuệ, giải kỳ phân, hòa kỳ quang, đồng kỳ trần” mới mong “huyền đồng” mà trở về với Đạo.

An nhiên tâm lặng lẽ

Sáng suốt tuệ nhật soi

Nói Đạo còn xa Đạo

Huống kẻ mù sờ voi!