Everest là một ngọn núi cao nhất thế giới với độ cao là 8856m, nằm trên biên giới nước Tây Tạng và Nepal, chính giữa dãy núi Hi Mã Lạp Sơn.  Đã có rất nhiều chuyên viên leo núi thám hiểm ngọn núi này, cũng có người thành công, cũng có người thất bại và rồi để xác một nơi nào đó trên núi.  Dưới đây là hai câu chuyện tường thuật về hai cuộc thám hiểm leo núi ở hai thời điểm khác nhau, một vào ngày 8 tháng 6 năm 1924, cuộc thám hiểm này do hai người Anh thực hiện và cuối cùng cả hai đã gửi xác tại núi.  Một cuộc thám hiểm mới nhất là ngày 2 tháng 6 năm 2005 do hai người Nelpal đã trèo lên núi để cử hành lễ cưới. 

Ngày 8 tháng 6, 1924, hai người chuyên viên trèo núi người Anh - Mallory và Irvine -- đã được nhi`n thấy từ phía dưới đang trèo lên một chỗ  trọng yếu cản trở hướng trèo của họ.  Đỉnh của ngọn núi Everest chỉ co`n vài giờ trèo là tới.  Sương mù cuồn cuộn che khuất và từ đó người ta không thấy hai chuyên viên trèo núi người Anh này nữa.  Sự mất tích của họ để lại nhiều câu hỏi mà không có câu trả lời, từ đó cho đến nay nó đã ám ảnh những người miền núi:  Hai chuyên viên leo núi có thật sự tới đỉnh không?,  Sir Edmund Hillary - người đầu tiên thành công trong việc leo tới đỉnh và đã trở về -  đã tìm kiếm coi có một dấu hiệu nào của những người đi trước không.

Những người trèo núi trước đây đã không nghĩ như vậy.  Sau đó la` cuộc thám hiểm được tổ chức trước đệ nhị thế chiến trong lúc thời tiết ôn hoà và với phương tiện dồi dào, nhưng cuộc thám hiểm này đã bị hũy bỏ.  Một điều thiếu sót  trong sự ước tính lúc trước- được nhận ra do kết quả của cuộc tranh luận giữa  hai chuyên viên leo núi.  Đó là việc dùng dưỡng khí nhân tạo.  Nhiều người cùng thời nghỉ rằng dùng như vậy không phù hợp với tinh thần thể thao và đã bất mãn quên đi những chứng cớ chứng tỏ là tốc độ leo núi sẽ tăng lên gấp đôi nếu dùng dưỡng khí nhân tạo.

Phía bắc của núi Everest là trong nước Tây Tạng.  Năm 1960 Trung cộng đã chiếm đất nước này, đã nới rộng con đường trước kia hai chuyên viên leo núi người Anh Mallory & Irvine đã đi qua, và giúp cho sự leo núi được thành công trong việc leo tới đỉnh núi.  Không có một tin tức nào cho biết đã kiếm được manh mối của hai chuyên gia leo núi lúc trước.  Chỉ một chút manh mối vào năm 1979 đó là có lời đồn có mùi hôi toả trong không khí xuyên qua vùng núi tới một câu lạc bộ người Nhật đã được cho phép thiết lập để tổ chức một cuộc leo núi khác.

Sau khi yêu cầu họ ti`m kiếm thêm một vài manh mối nữa trên một bình đài (mặt tuyết băng) ở độ cao 8,200m, cơ quan JAC cho biết một tin tức như sau: Chính phủ Trung Hoa năm 1975 đã tổ chức một cuộc thám hiểm lên núi Everest đã cho biết rằng kiếm được xác của người Anh trên độ cao 8100 thước về phía bắc của ngọn núi.  Khi họ đụng vào xác chết thì quần áo của xác chết rả ra tung bay trong gió.  Sau đó một người Nhật cũng được phép leo lên núi này, Wang Hung-bao đã chết khi bị tuyết lở! nơi này là đáy của bình đài tuyết cao 8,200m  ngay phía dưới tảng băng thạch-- nó có thể chỉ là Mallory hay Irvine.

Vào năm 1986 tôi đã tổ chức một cuộc thám hiểm lên núi để coi có thể tìm ra manh mối gì thêm về bình đài tuyết này không.  Cuộc thám hiểm đã bị tuyết phủ nên không hoàn thành được và chúng tôi đã trở về tay không-- ngoại trừ một manh mối mới.  Tiếp chuyện với Wang, người Trung Hoa đi cùng chúng tôi đã đuợc biết rằng mặc dù các viên chức chính quyền Trung Hoa phủ nhận, Wang đã nói với những bạn đồng hành về sự khám phá ra "một người ngoại quốc ở trên nui"........

Vào năm 1999 Eric Simonson đã thành công trong một cuộc thám hiểm.  Dựa theo phương thức phát huy bởi sử gia Everest là ông Jochen Hernmleb, Ông Conrad Anker, một người leo núi, đã tìm tới một trại núi của Trung Hoa trên vùng cao 8100 thước và đã phát hiện thi thể của George Mallory.  Sự khám phá đầy xúc động này đã được báo chí trên thế giới rầm rộ đăng tin.  Mặc dù có dấu vết của dây thừng cột quanh thắt lưng của Mallory chứng tỏ là hai người đồng hành đã té chung một lúc, nhưng thi thể của Irvine không tìm ra được dù đã tìm kiếm khắp nơi trên bình đài này - kể cả máy hình của họ cũng không tìm thấy được.

Rất nhiều giả thuyết được đưa ra về số phận của Irvine kể từ khi khám phá được xác của Mallory.  Hai giả thuyết khả dĩ có thể tin được là co’ thể Irvine đã rơi từ rià của bi`nh đài tuyết 8200 m, hoặc giả Irvine chỉ rơi một khoảng ngắn rồi sợi dây thừng bị đứt, và bị thương nặng, và cố gắng leo trở về lều của mi`nh--nhưng ông đã không trở về được.  Một manh mối khác cho thấy rằng hai người đã bỏ lại trong lều những vật dụng quan trọng cho cuộc leo núi, để được nhẹ nhàng, và có thể vượt mau lên đỉnh núi.   Có lẽ là họ chỉ mang theo một máy chụp hình mà thôi.  Chắc là máy chụp hình phải do Irvine mang theo—Vì ông ta là một nhiếp ảnh gia có tiếng, và như vậy ông đã chọn đứng ở chỗ có thể chụp hình của Mallory đang đứng trên đỉnh cao nhứt, trên tay cầm một dụng cụ đo chiều cao ở cao độ 30,000 bộ.

Trong 2 cho tới 3 năm qua, EverestNes.com đã lặng lẽ thu thập các tài liệu khác, và sắp xếp lại cho có hệ thống, thứ lớp mạch lạc.  Vài tháng trước đây, tin tức mới nhứt của các dữ kiện thu thập được cho biết đã cho thấy kết quả.  Bây giờ có thể biết chắc chắn rằng: Irvine đã được ti`m thấy.  Dường như EverestNews.com đang cố gắng kết thúc vấn đề này và sẽ đem về cái máy hình (của Irvine trên đỉnh everest).

Hai người Nepal đã leo lên đỉnh ngọn núi Everest để làm lễ cưới.

Viết bởi Binaj Gurubacharya, Associated Press Writer on Fri Jun 03 năm 2005

Katmandu, Nepal - Hai người Nepal đã leo lên đỉnh ngọn núu cao nhất thế giới trong tuần này--không phải họ chỉ leo tới đỉnh mà thôi, họ co`n làm lễ thành hôn tại đỉnh núi này, vi` họ tin tưởng rằng họ là cặp vợ chồng đầu tiên làm lễ thành hôn tại đây.

Đó là một lễ cưới không có cuộc diễn hành, không rượu champagne hay  ban nhạc -- chỉ có những đống tuyết và quang cảnh ngoại mục cho cô dâu Moni Mulepati 24 tuổi và chú rể Pem Dorjee 23 tuổi trao đổi lời nguyện tại 29,035ft độ cao vào ngày thứ Hai.

Họ chỉ ở đó vọn vẹn 10 phút, đủ để làm lễ cưới và chụp hi`nh với những người bạn.

Cặp vợ chồng là những người của cơ sở thám hiểm Rotary Centennial Everest Expedition có 45 chuyên viên leo núi.

Đám cưới vào đúng thời điểm đông người neo núi.  Thời điểm leo núi chấm dứt vào 31 tháng 5, vi` khi đó khí hậu ấp áp sẽ làm những tảng tuyết mềm và nguy hiểm cho những người leo núi.

Từ khi hai người New Zealander là Edmund Hillary và Sherpa Tenzing Norgay đạt thành công trong việc leo tới đỉnh núi Everest vào ngày 29 tháng 5, 1953, đã có trên 1400 leo núi thành công và khoảng 1800 người đã chết trong khi cố gắng leo lên ngọn núi này.

Minh Hạnh sưu tầm và dịch theo National Geographic
Thiện Pháp tri`nh bày