I have heard that:

Như vầy tôi nghe.

On one occasion the Blessed One was living among the Bhaggas at Crocodile Haunt in the Bhesakala Grove at the Deer Park.

Một thời Thế Tôn sống giữa dân chúng Bhayga, tại núi Cá Sấu, rừng Bhesaka, vườn Nai.

Then the householder Nakulapita went to the Blessed One and on arrival, having bowed down to him, sat to one side.

Rồi gia chủ Nakulapità đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên.

As he was sitting there he said to the Blessed One:

Ngồi xuống một bên, gia chủ Nakulapità bạch Thế Tôn:

"Lord, I am a feeble old man, aged, advanced in years, having come to the last stage of life. I am afflicted in body & ailing with every moment. And it is only rarely that I get to see the Blessed One & the monks who nourish the heart. May the Blessed One teach me, may the Blessed One instruct me, for my long-term benefit & happiness."

Bạch Thế Tôn, con đã già, tuổi lớn, trưởng lão, cao niên, đã đạt đến tuổi thọ, thân bệnh hoạn, luôn luôn ốm đau. Bạch Thế Tôn, con không được thường thấy Thế Tôn và các vị Tỷ-kheo đáng kính. Bạch Thế Tôn, mong Thế Tôn hãy giáo giới cho con! Bạch Thế Tôn, mong Thế Tôn hãy giảng dạy cho con! Nhờ vậy, con được hạnh phúc, an lạc lâu dài.

"So it is, householder. So it is. The body is afflicted, weak, & encumbered. For who, looking after this body, would claim even a moment of true health, except through sheer foolishness? So you should train yourself: 'Even though I may be afflicted in body, my mind will be unafflicted.' That is how you should train yourself."

Thật sự là vậy, này Gia chủ. Thật sự là vậy, này Gia chủ. Thân của Gia chủ, này Gia chủ, là bệnh hoạn, ốm đau, bị nhiễm ô che đậy. Ai mang cái thân này, này Gia chủ, lại tự cho là không bệnh, dầu chỉ trong một giây phút; người ấy phải là người ngu! Do vậy, này Gia chủ, Gia chủ cần phải học tập như sau: "Dầu cho thân tôi có bệnh, tâm sẽ không bị bệnh". Như vậy, này Gia chủ, Gia chủ cần phải học tập.

Then the householder Nakulapita, delighting in & approving of the Blessed One's words, rose from his seat and — bowing down to the Blessed One and circumambulating him, keeping him to his right — went to Ven. Sariputta and on arrival, having bowed down to him, sat to one side.

Rồi gia chủ Nakulapità sau khi hoan hỷ, tín thọ lời Thế Tôn dạy, từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ Thế Tôn, thân bên hữu hướng về Ngài, đi đến Tôn giả Sàriputta; sau khi đến, đảnh lễ Tôn giả Sàriputta rồi ngồi xuống một bên.

As he was sitting there, Ven. Sariputta said to him, "Your faculties are clear & calm, householder, your complexion pure. Have you had the opportunity today of listening to a Dhamma talk in the presence of the Blessed One?"

Này Gia chủ, tịch tịnh là các căn của Gia chủ; thanh tịnh và trong sáng là sắc diện của Gia chủ. Có phải hôm nay Gia chủ đối diện với Thế Tôn, được nghe pháp thoại?

"How could it be otherwise, lord? I have just now been sprinkled by the Blessed One with the deathless ambrosia of a Dhamma talk."

Làm sao không thể như vậy được, thưa Tôn giả? Hôm nay, thưa Tôn giả, con được rưới với nước bất tử, nhờ Thế Tôn giảng cho pháp thoại

"And how were you sprinkled by the Blessed One with the deathless ambrosia of a Dhamma talk?"

Như thế nào, này Gia chủ, Gia chủ được rưới với nước bất tử, nhờ Thế Tôn giảng cho pháp thoại?

"Just now I went to the Blessed One and on arrival, having bowed down to him, sat to one side. As I was sitting there I said to him:

Ở đây, thưa Tôn giả, con đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Ngồi xuống một bên, thưa Tôn giả, con bạch Thế Tôn:

'Lord, I am a feeble old man, aged, advanced in years, having come to the last stage of life. I am afflicted in body & ailing with every moment. And it is only rarely that I get to see the Blessed One & the monks who nourish the heart. May the Blessed One teach me, may the Blessed One instruct me, for my long-term benefit & happiness.'

"- Bạch Thế Tôn, con đã già, tuổi lớn, trưởng lão, cao niên, đã đạt đến tuổi thọ, thân bệnh hoạn, luôn luôn ốm đau. Bạch Thế Tôn, con không được thường thấy Thế Tôn và các Tỷ-kheo đáng kính. Bạch Thế Tôn, mong Thế Tôn giáo giới cho con! Bạch Thế Tôn, mong Thế Tôn giảng dạy cho con! Nhờ vậy con được hạnh phúc, an lạc lâu dài!"

"When this was said, the Blessed One said to me,

Được nghe nói vậy, thưa Tôn giả, Thế Tôn nói với con:

'So it is, householder. So it is. The body is afflicted, weak, & encumbered. For who, looking after this body, would claim even a moment of true health, except through sheer foolishness? So you should train yourself: "Even though I may be afflicted in body, my mind will be unafflicted." That is how you should train yourself.' That's how I was sprinkled by the Blessed One with the deathless ambrosia of a Dhamma talk."

"- Thật sự là vậy, này Gia chủ. Thật sự là vậy, này Gia chủ. Thân của Gia chủ, này Gia chủ, là bệnh hoạn, ốm yếu, bị nhiễm ô che đậy. Ai mang cái thân này, này Gia chủ, lại tự cho là không bệnh, dầu chỉ trong một giây phút; người ấy phải là người ngu! Do vậy, này Gia chủ, Gia chủ cần phải học tập như sau: ‘Dầu thân tôi có bệnh, tâm sẽ không bị bệnh!"

"But why didn't it occur to you to question the Blessed One further: 'In what way is one afflicted in body & afflicted in mind? And in what way is one afflicted in body but unafflicted in mind?'

Nhưng này Gia chủ, Gia chủ có hỏi thêm Thế Tôn như sau: "Cho đến như thế nào, bạch Thế Tôn, là thân bị bệnh và tâm cũng bị bệnh? Cho đến như thế nào là thân bị bệnh, nhưng tâm không bị bệnh không?"

"I would come from a long way away to hear the explication of these words in Ven. Sariputta's presence. It would be good if Ven. Sariputta himself would enlighten me as to their meaning."

Thưa Tôn giả, con có thể đi đến thật xa để nghe tận mặt Tôn giả Sàriputta ý nghĩa của lời nói này. Lành thay, nếu được Tôn giả Sàriputta giải thích ý nghĩa của lời nói này!

"Then in that case, householder, listen & pay close attention. I will speak."

Vậy này Gia chủ, hãy lắng nghe và khéo suy nghiệm, ta sẽ nói.

"As you say, lord,

Thưa vâng, Tôn giả.

The householder Nakulapita responded.

Gia chủ Nakulapità vâng đáp Tôn giả Sàriputta.

Ven. Sariputta said:

Tôn giả Sàriputta nói như sau:

"Now, how is one afflicted in body & afflicted in mind?

Thế nào, này Gia chủ, là thân bệnh và tâm bệnh?

"There is the case where an uninstructed, run-of-the-mill person — who has no regard for noble ones, is not well-versed or disciplined in their Dhamma; who has no regard for men of integrity, is not well-versed or disciplined in their Dhamma — assumes form (the body) to be the self, or the self as possessing form, or form as in the self, or the self as in form. He is seized with the idea that 'I am form' or 'Form is mine.' As he is seized with these ideas, his form changes & alters, and he falls into sorrow, lamentation, pain, distress, & despair over its change & alteration.

Ở đây, này Gia chủ, có kẻ vô văn phàm phu không thấy rõ các bậc Thánh, không thuần thục pháp các bậc Thánh, không tu tập pháp các bậc Thánh, không thấy rõ các bậc Chân nhân, không thuần thục pháp các bậc Chân nhân, không tu tập pháp các bậc Chân nhân, quán sắc như là tự ngã, hay tự ngã như là có sắc, hay sắc ở trong tự ngã, hay tự ngã ở trong sắc. Vị ấy bị ám ảnh: "Sắc là ta, sắc là của ta". Do bị ám ảnh: "Sắc là ta, sắc là của ta!" khi sắc biến hoại, đổi khác; do sắc biến hoại, đổi khác, nên vị ấy khởi lên sầu, bi, khổ, ưu não!

p>"He assumes feeling to be the self, or the self as possessing feeling, or feeling as in the self, or the self as in feeling. He is seized with the idea that 'I am feeling' or 'Feeling is mine.' As he is seized with these ideas, his feeling changes & alters, and he falls into sorrow, lamentation, pain, distress, & despair over its change & alteration.

Vị ấy quán thọ như là tự ngã, hay tự ngã như là có thọ, hay thọ ở trong tự ngã, hay tự ngã ở trong thọ. Vị ấy bị ám ảnh: "Thọ là ta, thọ là của ta". Do bị ám ảnh: "Thọ là ta, thọ là của ta" khi thọ biến hoại, đổi khác; nên do thọ biến hoại, đổi khác, vị ấy khởi lên sầu, bi, khổ, ưu, não!

"He assumes perception to be the self, or the self as possessing perception, or perception as in the self, or the self as in perception. He is seized with the idea that 'I am perception' or 'Perception is mine.' As he is seized with these ideas, his perception changes & alters, and he falls into sorrow, lamentation, pain, distress, & despair over its change & alteration.

Vị ấy quán tưởng như là tự ngã, hay tự ngã như là có tưởng, hay tưởng ở trong tự ngã, hay tự ngã ở trong tưởng. Vị ấy bị ám ảnh: "Tưởng là ta, tưởng là của ta". Do bị ám ảnh: "Tưởng là ta, tưởng là của ta" khi tưởng biến hoại, đổi khác; nên do tưởng biến hoại, đổi khác, vị ấy khởi lên sầu, bi, khổ, ưu, não!

"He assumes (mental) fabrications to be the self, or the self as possessing fabrications, or fabrications as in the self, or the self as in fabrications. He is seized with the idea that 'I am fabrications' or 'Fabrications are mine.' As he is seized with these ideas, his fabrications change & alter, and he falls into sorrow, lamentation, pain, distress, & despair over their change & alteration.

Vị ấy quán các hành như là tự ngã hay tự ngã như là có các hành, hay các hành ở trong tự ngã, hay tự ngã ở trong các hành. Vị ấy bị ám ảnh: "Các hành là ta, các hành là của ta". Do bị ám ảnh: "Các hành là ta, các hành là của ta" khi các hành biến hoại, đổi khác; do các hành biến hoại, đổi khác, vị ấy khởi lên sầu, bi, khổ, ưu não!

"He assumes consciousness to be the self, or the self as possessing consciousness, or consciousness as in the self, or the self as in consciousness. He is seized with the idea that 'I am consciousness' or 'Consciousness is mine.' As he is seized with these ideas, his consciousness changes & alters, and he falls into sorrow, lamentation, pain, distress, & despair over its change & alteration.

Vị ấy quán thức như là tự ngã, hay tự ngã như là có thức, hay thức ở trong tự ngã, hay tự ngã ở trong thức. Vị ấy bị ám ảnh: "Thức là ta, thức là của ta" khi thức biến hoại, đổi khác; nên do thức biến hoại, đổi khác, vị ấy khởi lên sầu, bi, khổ, ưu, não!

"This, householder, is how one is afflicted in body and afflicted in mind.

Như vậy, này Gia chủ, là thân có bệnh và tâm có bệnh.

"And how is one afflicted in body but unafflicted in mind?

Thế nào, này Gia chủ, là thân có bệnh nhưng tâm không có bệnh?

There is the case where a well-instructed disciple of the noble ones — who has regard for noble ones, is well-versed & disciplined in their Dhamma; who has regard for men of integrity, is well-versed & disciplined in their Dhamma — does not assume form to be the self, or the self as possessing form, or form as in the self, or the self as in form. He is not seized with the idea that 'I am form' or 'Form is mine.' As he is not seized with these ideas, his form changes & alters, but he does not fall into sorrow, lamentation, pain, distress, or despair over its change & alteration.

Ở đây, này Gia chủ, vị đa văn Thánh đệ tử hiểu rõ các bậc Thánh, thuần thục pháp các bậc Thánh, tu tập pháp các bậc Thánh, hiểu rõ các bậc Chân nhân, thuần thục pháp các bậc Chân nhân, tu tập pháp các bậc Chân nhân, không quán sắc như là tự ngã, hay tự ngã như là có sắc, hay sắc ở trong tự ngã, hay tự ngã ở trong sắc. Vị ấy không bị ám ảnh: "Sắc là ta, sắc là của ta". Do vị ấy không bị ám ảnh: "Sắc là ta, sắc là của ta" khi sắc biến hoại, đổi khác; nên không do sắc biến hoại, đổi khác mà khởi lên sầu, bi, khổ, ưu, não!

"He does not assume feeling to be the self , or the self as possessing feeling, or feeling as in the self, or the self as in feeling. He is seized with the idea that 'I am feeling' or 'Feeling is mine.' As he is seized with these ideas, his feeling changes & alters, and he falls into sorrow, lamentation, pain, distress, & despair over its change & alteration.

Không quán thọ như là tự ngã, hay tự ngã như là có thọ, hay thọ ở trong tự ngã, hay tự ngã ở trong thọ. Vị ấy không bị ám ảnh: "Thọ là ta, thọ là của ta". Do vị ấy không bị ám ảnh: "Thọ là ta, thọ là của ta" khi thọ biến hoại, đổi khác; nên không do thọ biến hoại, đổi khác, mà khởi lên sầu, bi, khổ, ưu, não!

"He does not assume perception to be the self , or the self as possessing feeling, or feeling as in the self, or the self as in feeling. He is seized with the idea that 'I am feeling' or 'Feeling is mine.' As he is seized with these ideas, his feeling changes & alters, and he falls into sorrow, lamentation, pain, distress, & despair over its change & alteration.

Không quán tưởng như là tự ngã, hay tự ngã như là có tưởng, hay tưởng ở trong tự ngã, hay tự ngã ở trong tưởng. Vị ấy không bị ám ảnh: "Tưởng là ta, tưởng là của ta". Do vị ấy không bị ám ảnh: "Tưởng là ta, tưởng là của ta" khi tưởng biến hoại, đổi khác; nên không do tưởng biến hoại, đổi khác mà khởi lên sầu, bi, khổ, ưu, não!

"He does not assume fabrications to be the self , or the self as possessing fabrications, or fabrications as in the self, or the self as in fabrications. He is seized with the idea that 'I am fabrications' or 'Fabrications are mine.' As he is seized with these ideas, his fabrications change & alter, and he falls into sorrow, lamentation, pain, distress, & despair over their change & alteration.

Không quán các hành như là tự ngã, hay tự ngã như là có hành, hay các hành ở trong tự ngã, hay tự ngã ở trong các hành. Vị ấy không bị ám ảnh: "Các hành là ta, các hành là của ta". Do vị ấy không bị ám ảnh: "Các hành là ta, các hành là của ta" khi các hành biến hoại, đổi khác; nên không do các hành biến hoại, đổi khác mà khởi lên sầu, bi, khổ, ưu, não!

"He does not assume consciousness to be the self, or the self as possessing consciousness, or consciousness as in the self, or the self as in consciousness. He is not seized with the idea that 'I am consciousness' or 'Consciousness is mine.' As he is not seized with these ideas, his consciousness changes & alters, but he does not fall into sorrow, lamentation, pain, distress, or despair over its change & alteration.

Không quán thức như là tự ngã, hay tự ngã như là có thức, hay thức ở trong tự ngã, hay tự ngã ở trong thức. Vị ấy không bị ám ảnh: "Thức là ta, thức là của ta". Do vị ấy không bị ám ảnh: "Thức là ta, thức là của ta" khi thức biến hoại, đổi khác; nên không do thức biến hoại, đổi khác mà khởi lên sầu, bi, khổ, ưu, não.

"This, householder, is how one is afflicted in body but unafflicted in mind."

Như vậy, này Gia chủ, là thân có bệnh, nhưng tâm không có bệnh.

That is what Ven. Sariputta said. Gratified, the householder Nakulapita delighted in Ven. Sariputta's words.

Tôn giả Sàriputta thuyết như vậy, gia chủ Nakulapità hoan hỷ, tín thọ lời Tôn giả Sàriputta thuyết.