Mùa Nước Nổi

Chung Mốc
 

Trang Diệu Pháp     Truyện Ngắn

Mùa Nước Nổi

CHUNG MỐC

Ở đồng bằng sông Cửu Long hàng năm cứ vào khoảng tháng bảy th́ nông dân đă thu hoạch xong vụ lúa hè thu. Dù giàu hay nghèo cũng thấy ḷng thư thái v́ ít nhiều ǵ trong bồ cũng c̣n một số lúa để dự trữ. Già trẻ lớn bé ai cũng đều vui mừng bước sang một mùa mới: Đón bắt cá tôm mà thiên nhiên qua gịng Tiền Giang và Hậu Giang mang lại cho dân chúng vào mỗi Mùa Nước Nổi.

Lúc này vùng thượng nguồn như Tân Châu (Châu Đốc), Mộc Hoá (Long An) gịng nước đă cuồn cuộn đỏ ối phù sa đổ vào các kênh rạch, tràn lên cánh đồng, đem lại màu mỡ mà không một thứ phân hoá học nào có thể thay thế được.

Bao đời nay dân vùng này như đă theo một qui luật tự nhiên, cứ hết nắng lại mưa, tuy cuộc sống có đôi khi cực khổ đấy, nhưng họ vẫn cố xoay trở để có một cuộc sống khá thảnh thơi với mênh mang sông nước, thong dong như những dề lục b́nh bông tím lênh đênh trên gịng sông cái; thơ mộng như cánh đồng vàng bông điên điển. Và tung tăng đó đây, hàng đàn thuỷ sản các loại bơi lội trên đồng trắng nước, dân chúng tha hồ đánh bắt mà chẳng mất công nuôi giữ bao giờ.

Nhưng có năm trời cũng phụ ḷng người, nước lũ lên cao mau quá, cuốn phăng nhà cửa tài sản ruộng vườn mà lôi ra biển.

Cảm thương nỗi cơ cực của người dân, chính phủ và các nhà nghiên cứu khoa học đă có nhiều cuộc hội thảo để t́m ra những kế hoạch, những biện pháp tốt nhất. Nhưng than ôi, từ lư thuyết đem ra thực hành mới thấy nhiều thiếu sót:

-Xẻ nhiều cửa sông, nhiều kênh đào cho lũ thoát mau ra biển th́ đến mùa nắng hạn nước mặn lại xâm nhập nhiều và sâu vào ruộng đồng, làm cho hoa màu, đất đai nhiễm mặn nên thiệt hại rất lớn.

-Đắp đê bao vùng th́ lại ngăn gịng phù sa không rửa phèn được, không làm cho đất ph́ nhiêu, th́ chi phí chăm bón càng tăng cao.

-Những "Cụm Dân Vượt Lũ" được xây dựng khá khang trang, lại không gần sông để có thể đậu ghe xuồng, mà đây không những chỉ là dùng để di chuyển, mà lại c̣n là phương tiện rất cần thiết để làm việc nuôi sống cả gia đ́nh.

Rốt cuộc bao nhiêu tiền bạc và công sức đă đổ ra cho những chương tŕnh có tính chiến lược đó, nhưng chỉ ít năm sau th́ người dân lại xoay lưng, lại hững hờ và muốn trở về với tự nhiên như ngày xưa: Nước lên th́ thuyền lên.

Những nhà văn viết chuyện miền Nam như B́nh Nguyên Lộc hoặc Sơn Nam chắc là buồn lắm, v́ chuyện, cảnh trí, con người … của các ông rồi đây chỉ c̣n trong kư ức, do môi trường đă bị đổi thay.

Môi trường bị chúng ta thay đổi mà sự kiểm soát đă ra ngoài tầm tay. Ư thức bảo vệ môi sinh trong đa số dân chúng c̣n rất hạn chế. Thuốc diệt sâu rầy và phân bón hoá học đều có tác hại lâu dài.

Chúng ta thử bắt một con đỉa hay con ốc sên bỏ vô thúng phân urê mà coi, chỉ trong giây lát là chúng đă hoàn toàn chảy ra thành nước và không c̣n để lại dấu tích.

Các loại thuốc xịt trên lúa và cây trái có gốc Methyl và Parathion th́ chỉ cần 1cc pha loăng rồi phun lên một ngàn mét vuông ruộng ngập nước, th́ tất cả cá lớn cá bé, tôm tép ǵ cũng nhảy dựng lên rồi chết hết.

C̣n một loại thuốc cực độc nữa có tên là Thiodan, dù đă bị cấm rất gắt gao mà người ta vẫn lén nhập cảng và lén dùng để diệt ốc bươu vàng.

Tôi muốn nói tới thảm hoạ ốc bươu vàng này.

Khởi đầu nghe rằng nó được du nhập từ Đài Loan hay Trung Quốc, với lời hứa hẹn rất nhiệt t́nh là sẽ mua hết để xuất khẩu với giá rất cao. Chỉ có doanh nghiệp nhà nước mới được đầu tư, khu nuôi ốc có hàng rào kín bưng c̣n hơn khu quân sự, thường dân đừng ḥng mon men tới gần v́ họ sợ giống quí bị ăn cắp ra ngoài. Khách của nông trường có quí lắm th́ mới được ăn thử, món nướng th́ ăn cả vỏ v́ nghe nói ngon và bổ dưỡng lắm. Thịt nó dai và không có nhớt như loài ốc bươu, ốc lác.

Có lẽ nó chỉ là thứ ăn chơi, nên mấy ông chủ bụng bự kia sau khi chào hàng, "xúi trẻ căn cứt gà" rồi biến luôn. Trơ lại mấy ngài cán bộ dốt nát, đă làm tiêu hao công quĩ, lỗ chổng vó lên nên lo chuồn ḥng chạy tội, bèn mở rào cho ốc xổ lồng.

Từ đó loài ốc tai ương cứ ngược gịng nước lan tràn như bệnh dịch, chúng đi đến đâu th́ lúa và hoa màu tàn hại đến đó.

Các loài ốc khác thường ăn rong rêu bùn đất, nhưng ốc bươu vàng lại ăn tạp, không chê thứ ǵ.

Cánh đồng lúa từ lúc xạ giống cho tới 20 ngày, nếu không canh chừng cẩn thận th́ nó ùa vào cắn ngang gốc và sẽ mất trắng luôn.

Người ta bắt nó cũng nhiều, lớp ăn, lớp đập ra nuôi cá nuôi vịt, nhưng chẳng thấm vào đâu với sức sinh sản khủng khiếp của nó. Mỗi ổ trứng nở hàng trăm con, lại đẻ quanh năm. Vừa mới đẻ xong là nó lại quan hệ nam nữ ngay tuưt xuỵt, không hề kiêng khem chi cả.

Đúng là đồ quỷ sứ!

Vỏ nó lại mỏng nên rất dễ vỡ, chỉ cần đạp nhằm lên nó là những mảnh sắc như dao lam sẽ cứa vào ḷng bàn chân những vết ngọt ngào toé máu.

V́ bắt không xuể nên dân chúng phải dùng thuốc. Hiện nay không biết là v́ xài nhằm thuốc dổm hay tại ốc đă lờn thuốc, nên lượng thuốc phải dùng cho mỗi héc ta là 24 chai x 50 ngàn.

Ở nước ta có hàng bao nhiêu triệu hécta lúa th́ con số thiệt hại lên cao biết chừng nào.

Một tai hại khác là v́ dùng thuốc diệt ốc mà các ngư hải sản khác bị tận diệt từ con bé tới con lớn.

Dân vùng quê đă nghèo mà gặp đận này đành treo nồi treo niêu.

Nếu đây là một âm mưu xấu từ ngoại bang nào đó th́ đúng là một mũi tên mà giết mấy con chim. Do yếu kém nhận thức mà ta lănh một đ̣n kinh tế quá nặng, di hại không biết đến bao giờ mới dứt ra được.

Đă thê thảm như vậy, chỉ c̣n ít tôm cá sót lại nhưng nhiều người u tối lại dùng cách đánh bắt huỷ diệt: Nơi th́ xài thuốc nổ, con nào nổi lên th́ vớt, con nào ch́m bỏ luôn nào có tiếc ǵ; chỗ khác lại phát minh ra cái "xuyệt điện" biến điện một chiều DC thành điện hai chiều AC rồi dí xuống nước. Con người ta cũng c̣n chịu không nổi, huống hồ ǵ tôm cá cua rùa rắn ếch?

C̣n đâu câu hát trên sông:

Cần Thơ gạo trắng nước trong

Ai đi đến đó ḷng không muốn về

Hoặc:

Muốn ăn bông súng mắm kho

Th́ về Sa Đéc tha hồ mà ăn

Thực ra đặc sản vẫn có trong các nhà hàng cao cấp hay trong các quán nhậu bia rượu tuôn như suối đấy chứ, nhưng dân nghèo có c̣n được ăn đâu, v́ bắt được con nào họ cũng phải bán đi để mua gạo cho gia đ́nh rồi.

Hỡi những người có hằng tâm với quốc gia dân tộc, những người trí thức tài cao, các vị hăy hợp nhau lại, làm sao cho dân quê chúng tôi thoát khỏi nạn ốc bươu vàng.

Chung Mốc