HÂN HOAN ÐÓN CHÀO CHƯ TÔN ÐỨC VÀ QUÝ PHẬT TỬ

Minh Hạnh biên soạn

ngày 13 tháng 2 năm 2004

TT Thích Giác Đẳng: ý nghĩa ngày lễ Valentine

TT Giác Đẳng: chúng tôi xin nói về ý nghĩa lễ Valentine, nó không phải là tin tức Phật sự, chỉ là một sự so sánh với một ngày lễ được diễn ra vào ngày mai, đó là lễ Valentine. Valentine được xem như ngày lễ của ti`nh yêu, và dĩ nhiên đa phần người ta nói đến ti`nh yêu là người ta nói đến ti`nh yêu của nam nữ. Chúng ta có ngày của cha, ngày của mẹ, lễ Vu Lan là ti`nh của cha mẹ, nói lên cái hiếu đạo ti`nh của cha mẹ với con cái, con cái với cha mẹ. Thi` dĩ nhiên ngày Valentine mặc dù đó là ngày dùng cho bất cứ cái quan hệ ti`nh cảm nào, nhưng người ta chỉ nói đến ti`nh yêu, hồi xưa cũng vậy, bây giờ cũng vậy.

Sở dĩ chúng tôi muốn nói điều này trong phần tin tức Phật sự ngày hôm nay là bởi vi` đã có một số các hiện tượng, ở trong những hiện tượng đó, những ngày giờ, những truyền thống tập quán của tôn giáo đã dần dà được xem như thanh tục hóa để biến dạng trở thành ngày lễ mang tánh cách nhân gian. Chúng ta hãy dùng ít thi` giờ ngày hôm nay để nói về cái nguyên thủy, nguồn gốc của ngày Valentine. Thật ra Valentine nói cho đủ thi` là St. Valentine tức là tên của vị thánh, và vị thánh này được hiểu như là một người được biểu tượng tiêu biểu, như một người đặc biệt coi sóc về vấn đề ti`nh yêu. Cũng như bên Đông phương của chúng ta có những vị tổ, như tổ thợ mộc, tổ của thợ rèn, và kể cả trong thanh lâu người ta thấy những cô kỹ nữ, những tú bà họ cũng thờ những vị tổ.

Ở tại Tây phương, người ta có một số những vị tổ cho một số những lãnh vực của đời sống. Ti`nh yêu là một lãnh vực, và họ dùng những vị thánh để có thể vừa làm biểu tượng và vị đó được xem như là một người tôn thờ sùng bái trong những lãnh vực nhất định. Cho đến ngày hôm nay thi` vẫn co`n bí mật lịch sử chưa ai biết rõ rằng vị thánh Valentine, mà lễ Valentine được đưa ra trở thành phong tục hết sức phổ thông, là vị thánh đến và vị thánh đã có mặt trong lúc nào. Thật ra trong lịch sử phong thánh của giáo hội thiên chúa giáo La Mã có ba vị thánh mang tên là Valentine, và thưa quí vị, không có ai sát định được, vẫn co`n là một bí ẩn là vị nào trong ba vị này đã trở thành vị tổ đầu tiên, xem như là một vị lo lắng, chăm xóc về ti`nh yêu của con người.

Có một lý thuyết cho rằng vào thời một vị Hoàng đế của La Mã, lúc bấy giờ nhà vua vi` không muốn những người thanh niên lập gia đi`nh sớm, ly’ do là nhà vua cần những thanh niên trai tráng đi quân đội, do đó nhà vua đã cấm các thanh niên ở tuổi nào đó co`n trẻ không được lập gia đi`nh, không được có vợ có con, để tiện việc bắt đi quân dịch. Nhưng có một vị linh mục tên là Valentine, vị linh mục này đã không tuân thủ chấp hành cái luật lịnh của nhà vua, vị này vẫn tiếp tục làm lễ ban phép thánh để làm lễ kết hôn cho những cặp vợ chồng rất trẻ, như vậy ngược lại lịnh của nhà vua, và bấy giờ vị này đã bị bắt cầm tù, đã bị đưa ra tử hi`nh, về sau này được phong thánh, được xem như là vị thánh của ti`nh yêu, do đó có tên là ngày Valentine. Đây chỉ là một giả thuyết, người ta cũng nói rằng chính vị này trong thời gian ở tù đã có viết một bức thư ti`nh để gửi cho người con gái của vị giữ ngục và ở dưới ky’ tên với gio`ng chữ for your Valentine, va` gio`ng chữ này vẫn được dùng cho đến ngày hôm nay.

Tại sao chúng tôi đưa đề tài này vào trong tin Phật sự sáng nay, thưa quí vị, bởi vi` một số các phong tục nhân gian, khi đã tồn tại trong một nền văn hoá của một tôn giáo lâu đời, thi` người ta không co`n thấy lằn ranh thế nào là tín ngưỡng nhân gian, thế nào là nguyên thủy. chúng tôi nhớ ở tại Thái Lan cũng có một phong tục đó là người ta thờ Ngài Mahakatyayana, theo truyền thuyết thi` Ngài Mahakatyayana ở trong Hán Tạng là Ngài Ma Ha Ca Chiên Diên là một vị Thánh đệ tử Phật với một tướng mạo rất khả ái, đặc biệt là hấp dẫn đối với người khác phái, và để Ngài không gây ra những phiền não không cần thiết cho chúng sanh, theo trong sớ giải thi` Ngài Maha Ca Chiên Diên thường hóa thân trở thành vị Ty` khưu bụng to và thân hi`nh béo phi` xấu xí, và thưa quí vị thân hi`nh xấu xí đó là ở bên ngoài, nhưng thân hi`nh thật của Ngài là một thân rất quang minh, rất là khả ái, và người ta đã thờ Ngài Maha Ca Chiên Diên như là một vị thần tài. Quí vị nghe vậy, quí vị rất ngạc nhiên, tại sao lại có thể thờ một vị thánh như là một vị thần tài như vậy, bởi vi` quan niệm cho rằng ở bên ngoài coi xấu xí, nhưng thật sự rất đẹp, như câu nói của chúng ta là “chùa rách mà có ông Phật vàng”, thi` do đó người ta thờ Ngài Maha Ca Chiên Diên để nói lên sự may mắn ở trong đời sống, và điều này nó trở thành phong tục, và nhiều gia đi`nh thờ Ngài Ưu Pa Ly, Ngài Ưu Pa Ly là một vị đệ tử Phật có nhiều phúc về tài vật, về các tứ vật dụng.

Trong trường hợp này , cũng như trường hợp của vị linh mục hồi xưa tên là Valentine sau này được phong thánh và đã trở thành một huyền thoại, ở trong huyền thoại đó trở thành một vị thần, bảo vệ chúc phúc cho ti`nh yêu, và ngày hôm nay sự phát triển mạnh mẽ của ngày lễ này nó không nói lên rằng vị đó quả thật là một người có thần lực vô song có thể chăm sóc cho tất cả ti`nh yêu trong một đời, nhưng mà nói lên thị hiếu đặt biệt của nhân gian. Ti`nh yêu là một đề tài muôn thủa và dĩ nhiên trong một ngày lễ hội trong năm, ngày lễ đó người ta có thể dùng để phô diễn nói lên ti`nh cảm của mi`nh, thi` chắc chắn ngày lễ đó đã thu hút rất nhiều người ở trên trái đất, ở trong nhiều quốc gia, nhiều nền văn hóa.

Hồi chúng tôi ở Việt Nam, chúng tôi không biết rằng có ngày lễ như lễ Valentine, nhưng qua những bài báo chúng tôi được đọc thi` ngày nay lễ này đã rất phổ thông ở tại Việt Nam, nó cũng là một điều cho chúng ta thấy rằng văn hóa đã vượt qua các biên giới và con người sống trên trái đất này chịu ảnh hưởng với nhau rất nặng nề. Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật

Minh Hạnh biên soạn

Trở lại câu hỏi

Trở lại trang Pháp Đàm