Hân Hoan Đón Chào
Chư Tôn Đức, Quí Phật Tử
Cùng Toàn Thể Đọc Giả Bốn Phương

Câu Pháp Ðàm Số 270, Ngày 16 Tháng 03 Năm 2004

Minh Hạnh thực hiện

Bài Giảng ngày 21 tháng 2 năm 2004

Câu thảo luận số 2 của kệ ngôn 3 & 4 : tinh thần nhẫn nhục của Ðạo Phật co’ phải là nguyên nhân khiến Ðạo Phật suy yếu?

TT Giác Ðẳng: phải nói rằng người thế gian cũng co' phiền não của thế gian, đặc biệt     nhất là vị Thầy, hay người cha người mẹ ở trong gia đi`nh thi` phải no'i rằng chúng ta dễ dàng co' nhiều cái buồn phiền như chúng ta thường gặp phải, và phải no'i đây là một kinh nghiệp lớn ở trong đời sống của chúng ta. Ðúng ra về điểm này chúng tôi nghĩ rằng TT Trí Siêu đã chia sẻ với chúng ta rất nhiều, bởi vi` bản thân của TT là người rất ôn hoà, nhưng nhiều khi TT co' những việc phải la phải rày, thi` phải là lớn chuyện lắm.

Bây giờ chúng ta hãy đi qua câu hỏi khác, đó là với sự nhẫn nại, người ta thường nói  nhẫn nhục rất quan trọng, co' những thứ nhẫn nhục làm cho con người rất mạnh mẽ. Chúng ta thường nghe câu chuyện Hàn Ti'n lo`n chôn ở giữa chợ để nuôi chi' lớn về sau này. 

Nhưng thưa qúi vị trong nhiều trường hợp, nhất là trong lịch sử của Ðạo Phật, lẽ ra thấy rằng thái độ rất hiền hoà của Ðạo Phật ,những người Phật tử xuất gia cũng như tại gia đã co' những thời dễ dàng là những nạn nhân của khủng bố, của chiến tranh, của những kẻ xâm lược. Và ở trong đời sống này, hầu như mi`nh hiền thi` hay bị ăn hiếp, người hay nhẫn nại thi` thường bị người khác lấn lướt. Co' một câu hỏi nhiều người đặt ra, mà đo' cũng là câu hỏi rất đau đầu, ngay cả Ðức Ðạtlai Lama Ngài là một vị lãnh đạo của Phật Giáo Tây Tạng, dân Tây Tạng ở trong nước và ngoài nước rất kính trọng Ngài, thế nhưng vẫn co' một số người cho rằng bản thân của họ Tây Tạng, mà họ nhận thấy Ðức ÐạtLai LaMa quá nhu nhược, phải co' một cách tranh đấu khác cho quê hương chứ không phải nói bằng lời no'i, không thể tiếp tục bằng lời nói    

Thi` câu hỏi này xin được thỉnh y' Sư Pháp Ðăng. Tinh thần nhẫn nhục của Ðạo Phật  no' co' làm chúng ta mạnh hơn hay no' làm chúng ta yếu hơn, và sức mạnh của nhẫn nại ở chỗ nào, và nếu chúng ta không nhẫn nại thi` cái yếu nó nằm ở chỗ nào, ki'nh thỉnh Sư Pháp Ðăng hoan hỷ giải thích về điểm này.

ÐÐ Pháp Ðăng: Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật, con ki'nh đảnh lễ TT Tri' Siêu, TT Giác Ðẳng, cùng qui' Chư Tôn Ðức Tăng và ki'nh chào quí vị Phật tử. Bởi vi` thế gian này theo con nghĩ vấn đề này rất là kho', mi`nh nhẫn nại rồi cái sự nhẫn nại của mi`nh như thế nào, rồi riêng về trời cao thi` những chúng sanh này trong kinh no'i là do ti'n tấn niệm định tuệ ,ở chỗ nào chúng sanh co' phước biệt rồi sanh về những cảnh giới đo' thi` họ co' sự khác biệt với nhau.

Nhưng riêng về cõi nhân loại, thi` no' cũng co' những sự khác biệt với nhau, nhưng no' chỉ là phần rất ít chứ không co' hiển lộ như cõi Chư Thiên, những cảnh Chư Thiên cao và với cõi nhân loại này một người co' ly' tưởng tu học, nội lực tu học, mà cao thượng thi` phân định được cõi này và cõi chư thiên cao. Đức Phật dậy rằng theo nội tâm, khi nội tâm và nội lực của chúng ta co’, thi` thường thường trong kinh no’i rằng chúng ta thường thường lo`ng sân hận thi` buột tội loài người, co`n tri’ tuê buộc tội luân hồi. Thường thường chúng ta bị sự chống trả thi` chúng ta ưa buộc tội chúng sanh, co`n người co’ tri’ tuệ thi` ưa nghĩ rằng sự luân hồi no’ là như vậy. 

Sự luân hồi không thể nào tránh khỏi được, nếu mi`nh không chống trả thi` họ cứ làm bậy lấn lướt tới, nhưng thật sự đo’ chỉ là một hiện tượng của thế gian này, và chính thế gian này là cảnh giới như vậy, nên mong mỏi cho thế gian này co’ được một sự tốt đẹp  tồn tại thật sự không co’được.  Vi` cảnh giới này Đức Phật Ngài nói rằng cõi này là cõi Tứ Đại Thiên Vương luôn luôn vẫn co’ sự xung đột, hay cõi Đao Lợi vẫn co’ thiên thấp hoặc là ATuLa, co’ sự xung đột cõi nhân loại, từ đo’ có sự chung đụng làm sao tránh khỏi được.

Nên người tu tập khi nhàm chán và thấy sự sân hận đo’, mi`nh buột tội chúng sanh và chi’nh mi`nh không nhẫn nại được nên lo`ng sân hận của mi`nh sẽ phát sanh khi mi`nh thấy rằng người đo’ “đánh tôi, áp đảo tôi, đánh tôi, giết tôi, làm khổ tôi” thi` lúc bấy giờ tâm hiềm hận, mi`nh sẽ buột tội chúng sanh đo’ và làm khổ mi`nh như vậy. 

Và người tri’ họ chỉ buột tội luân hồi thôi, co’ nghĩa sự luân hồi, sự đá đi đá lại, nhất là ở cõi dục này, cõi nhân loại này, co’ nhiều chuyện thương tâm và cũng là cảnh giới mi`nh tu tập nhẫn nại, no’ được hiển lộ mạnh hơn, vi`cõi này là cõi huy tập rất nhiều hạn người. Cảnh giới này, cõi nhân loại  co’ 10 thứ tâm tục sinh, thi` như vậy từ chỗ người ác người hiền, người tam nhân, nhị nhân, những hạn người tụ họp ở cõi nhân loại này thi` đông. Nên từ cõi nhân loại này sự xáo động rất nhiều, và nếu người nào co’ sự tu tập nhẫn nại, mi`nh nghĩ rằng người đo’ làm khổ mi`nh, mi`nh không buột tội chúng sanh, mi`nh chỉ buột tội luân hồi thôi. 

Mi`nh quán để từ bỏ sanh hữu, thi` vị đo’ co’ tri’ tuệ nên buột tội luân hồi, co`n người không tri’ tuệ thi` buột tội chúng sanh, vi` buột tội như vậy mi`nh sẽ không bao giờ hại được, sự chịu đựng được.   Ngược lại, nếu vị co’ tri’ tuệ để yểm ly thi` vị này sẽ không bị phiền não, vi` vị này nghĩ rằng người đo’ họ sát hại thân xác mi`nh thi` chỉ là bỏ thân xác thôi, họ không làm cho mi`nh bị nhiệt não, nếu họ làm như vậy  mà mi`nh lo`ng sân hận  nổi lên thi` chi’nh là hiềm hận đo’, no’ co`n hơn hận thù oan gia nữa, chi’nh tâm niệm tà của mi`nh no’ co`n khổ đau hơn nữa. 

Nên đối với vị co’ tri’ tuệ thi` buột tội luân hồi, co`n người không tri’ tuệ thi` buột tội chúng sanh, nên khi gặp sự phiền não hay sự gây hấn của người ta, thi` người không co’ tri’ thường thường buột tội chúng sanh, “no’ làm khổ tôi, hoặc là lấn hiếp tôi”, thi` như vậy sự xô xát hoặc sự sân hận, phiền não no’ tiếp tục tăng trưởng.  Co`n ngược lại nếu người tu tập thi` họ thấy cảnh giới này là một học đường để cho mọi người co’ sự tu tập. Tùy theo khả năng của họ nhận định i’t nhiều, nhất là co’ sự nhận định sâu sắc, thi` người này không co’ phiền não đối với chúng sanh, mà người đo’ phải nỗ lực để thành tựu năng lực định tâm hoặc năng lực đạo quả, để co’ khả năng hoặc trấn áp phiền não trong tâm của mi`nh, hoặc đào bứng cái phiền não trong tâm của mi`nh, trở thành vị thánh. 

Như vậy  đo’ là một pháp mà Đức Phật Ngài gởi đến chúng sanh, và Ngài cũng nói rất nhiều trong những câu kệ, câu kinh, hoặc trong những câu chuyện, hoặc trong những Phật ngôn. Ngài no’i rằng nếu chúng sanh tu tập tâm từ, phải coi như hư không, hay  như nước, hay như lửa, hay như gốc cây. Người ta co’ làm gi` mi`nh cũng không buồn phiền gi`, mi`nh cứ quán như con bo` bị gãy xừng, ai co’ đụng mi`nh thi` mi`nh chỉ co’ né tránh, thi` mi`nh mới co’ thể trừ được phiền não trong tâm, và mi`nh sẽ tha`nh tụ được thánh đạo, thánh quả.

Nơi đây người đời họ nhi`n thấy người tu như vậy họ cho là yếu hèn, nhưng thật sự người tu tập khi co’ sự nhẫn nại như vậy, những người khác họ hành hạ hay làm khổ người tu thi` họ sẽ bị rất nhiều cái đau khổ đến cho họ.  Nên Đức Phật Ngài no’i rằng những người hành hạ những người co’ giới đức,thi` người đo’ sẽ bị như nhà cửa cháy, hoặc người đo’ thân bị nhiệt não, tâm bị loạn động, người đo’ bị rất nhiều cái khổ đau. 

Trong kinh Đức Phật Ngài cũng thường hay giảng, Ngài no’i rằng nếu một người co’ giới đức mà nhẫn nãi như vậy có ai đàn áp người đo’ thi` sẽ bị chết tức khắc nếu người đo’ co’ đức độ cao siêu, người co’ tâm tu hành, là một người co’ khả năng chứng đắc được tầng thánh, thi` những người hại những người này thi` họ sẽ bị rất nhiều quả báo đau khổ ngay hiện hữu đây.  Nên đối với nhiều người họ không hiểu Phật pháp, họ đàn áp nhưng  khi họ làm như vậy họ cũng gánh chịu sự tan hoang nhà cửa hoặc tan hoang tài sản của họ hoặc nhiều sự khủng hoảng đối với họ.   

Đức Phật Ngài dậy rằng sự tu tập nhẫn nại, co’ nghĩa là mi`nh đã chế ngự được cái tâm của mi`nh, và khi mi`nh chế ngự được cái tâm của mi`nh bằng sự nhẫn nại, rồi người nào làm hại mi`nh thi` người đo’ bị nhiều cái đau khổ. 

Con chỉ góp y’ là người co’ trí tuệ thi`  họ buột tội luân hồi, người không co’ tri’ tuệ thi` buột tội chúng sanh, như vậy người đo’ phải nhẫn nại.  Người thấy luân hồi là khổ đau thi` người này sẽ không buột tội chúng sanh, mà chỉ buột tội luân hồi.  Mi`nh co`n tái diễn trở lại là vi` mi`nh co`n nghiệp luân hồi và mi`nh phải chịu biết bao nhiêu sự đổ dồn lại. 

Nên Đức Phật dậy vị tu hành phải nhẫn nại thời tiết, nhẫn nại từ tha nhân đem đến cho mi`nh, nhẫn nại trong cái bịnh, cái đo’i , cái đau của mi`nh, mi`nh phải nhẫn nại chịu đựng thi` như vậy Đức Phật mới gọi là người nhiều sức, và người không nhẫn nại thi` Đức Phật gọi người đo’ mất đi một nửa hay hơn một phần của đời sống tu hành.  Con xin trả lời câu này là như vậy, co`n cái gi` thiếu con xin thỉnh TT bổ túc thêm.  Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật

Minh Hạnh Biên Soạn

Mọi liên lạc xin gởi về Minh Hạnh