Hân Hoan Đón Chào
Chư Tôn Đức, Quí Phật Tử
Cùng Toàn Thể Đọc Giả Bốn Phương

Minh Hạnh thực hiện

Câu Pháp Ðàm Số 262, Ngày 03 Tháng 03 Năm 2004

Ngày 03 tháng 3 năm 2004

Kinh Hạnh Phúc dẫn nhập: Những niềm hy vọng lớn trong đời

TT Giác Đẳng: kính bạch TT Trí Siêu, Kính bạch Chư Tôn Đức và thưa quí Phật tử, sáng hôm nay chúng ta học bài kinh Mangalasutta, chính vi` bài kinh đầu tiên này mà chúng ta có chương tri`nh ngày hôm nay.  Chúng tôi nói như vậy bởi vi` sau khi 26 phẩm kinh Pháp Cú đã hoàn tất, trong ban điều hành có một phiên họp về những chương tri`nh Phật học sẽ được giảng dạy sau khi kinh Pháp Cú hoàn tất, thi` TT Trí Siêu là người đưa ra đề nghị  hãy giảng những bài kinh rất có lợi lạc và mang tánh cách phổ cập đại chúng như là bài kinh hạnh phúc, và thật ti`nh thi` TT muốn bắt đầu bằng bài kinh hạnh phúc này, lãnh hội y' đó chúng tôi xin có được đề nghị là chúng ta không những chỉ dạy về kinh hạnh phúc mà sẽ đào sâu vào nội dung của các kinh văn.  Trong những bản kinh văn thuộc kinh tạng pali trong truyền thống Phật giáo Nam Truyền giống như truyền thống Phật Giáo Bắc truyền và Tây Tạng cũng vậy, chứa đựng rất nhiều Phật ngôn là lời của Đức Phật dậy đã trở thành những văn bản tụng đọc hàng ngày, thi` một trong những bài kinh rất quen thuộc, là bài  kinh này đã được sử dụng là bài kinh ở trong phần nghi thức tụng đọc hàng ngày.  Chúng ta mới nghe những bài kinh này thi` có một cảm giác như đó là một bài kinh chứa đựng nhiều thiện pháp được Đức Phật Ngài giảng cho những người cư sĩ tại gia, tuy nhiên nếu chúng ta đọc trọn vẹn lại bài kinh này, thi` thưa quí vị ở đó có nhiều y' nghĩa hết sức đặc biệt.

Trước nhất tựa của bài kinh là Mangalasutta, tựa bài kinh này đã được dịch ra rất nhiều lời kinh, thí dụ như Pháp Sư Thông Kham đã có lúc dịch là 38 Pháp An Lành, rồi sau này đổi lại là 38 Pháp Hạnh Phúc.  Như trong bản kinh tụng do Giáo Hội Nguyên Thủy Việt Nam Hải Ngoại ấn hành, thi` bài kinh này có tựa đề là Hạnh Phúc kinh, rồi một bản dịch khác của HT Nhất Hạnh dịch là kinh Phước Đức.  Nếu thật sự những chữ đó là những chữ dịch thoát thôi, chứ chữ chính của chữ Mangala có nghĩa là điềm lành hay là những báo triệu các tường, tức là những dấu hiệu mà nó hứa hẹn sự lợi lạc, hứa hẹn một tương lai sáng sủa, và do vậy quí vị thấy chúng tôi có chua ở dưới là "Những niềm hy vọng lớn". 

Hy vọng là cái gi`, đời sống của chúng ta có thể nói rằng phần lớn hạnh phúc nằm ở trên dự kiến về tương lai, ngày mai này mi`nh có đủ ly' do để tin tưởng rằng tương lai của mi`nh sẽ tốt hơn, rạng rỡ hơn, có nhiều hứa hẹn hơn, thi` chính điềm này cho chúng ta cái năng lực để sống.  Có những người sống trong điều kiện rất cực khổ, họ có thể là một người thiếu phụ sống ở bên nhà chồng giữa những người xa lạ và chịu đựng trăm cay ngàn đắng, lấy nước mắt chan cơm. Nhưng khi bồng đứa con trong tay của mi`nh rồi thi` người đó chợt nghĩ đến là mi`nh làm thế nào để con nó lớn lên, đời sống mi`nh sẽ khá hơn, tất cả niềm hy vọng đặt ở đứa con của mi`nh và họ đã sống vi` đứa con của mi`nh. Và nàng thiếu phụ đó có thể chịu đựng được một sự chịu đựng, có thể đối với phần lớn những phụ nữ thời này là những sự chịu đựng phi thường, chịu đựng trong nhiều năm như vậy tại vi` người đó sống bằng hy vọng.

Chúng tôi cũng đã được nghe một số các thuyền nhân rời bỏ Việt Nam vào những năm sau năm 75, có đôi khi họ sống trên những con thuyền mà máy không co`n chạy được nữa, thực phẩm hết, nước uống hết, những lúc đó họ chỉ sống bằng hy vọng một chiếc tàu buôn nào đó đi ngang sẽ thấy và vớt họ, hy vọng sẽ tấp vào một hoang đảo, hy vọng gặp bất cứ một thứ gi` đó để họ có thể sống sót được và niềm hy vọng tuy rằng hơi mo`n mỏi đó, nhưng nó cũng khiến cho người ta có được niềm tin sống về tương lai.

 Thế giới này được vận hành ở trong sự hướng vọng về một ngày mai, ngày mai đó đất nước sẽ như vậy, xã hội sẽ như vậy, và bản thân mi`nh sẽ như vậy.  Dĩ nhiên nói đến hy vọng, người ta hy vọng cái gi` tốt đẹp hơn, cuộc đời của một con người nói chung là bao nhiêu trào lưu xã hội là một khát vọng không ngừng của tương lai, một tương lai sáng sủa, và niềm hy vọng bất tuyệt đó nó chính là chất sống, nó là một chất liệu mà hầu như ai cũng phải có, dầu hi`nh thức này hay hi`nh thức khác. 

Chúng tôi nhớ rằng có nhiều tôn giáo, ở trong đó nổi bậc nhất là Tin Lành đã dùng một tiêu đề của tôn giáo mi`nh đó là bi`nh an và hy vọng, người ta nói về lời hứa của Thượng Đế, lời hứa của đức Chúa sẽ trở lại trần gian này.  Người ta nói lời hứa của đức Chúa cho những người đặt trọn niềm tin ở Chúa, người ta nói về một vườn địa đàng sẽ được tái thiết lập ở trên mặt đất này trong tương lai.  Dầu trên phương diện ly' ti'nh như thế nào đi nữa, thi` đã có một số người đón nhận niềm tin đó như một lẽ sống của mi`nh, bởi vi` họ muốn ti`m ở đó một cái nhi`n niềm hy vọng giữa trần gian, dù có bấp bênh vô định, giữa trần gian vốn tự rất ít người thoả mãn trong giây phút này. 

Không có cái gi` làm cho chúng ta thoả mãn được hết, thưa qúi vị, có những giờ phút mà mi`nh buồn quá không có chuyện gi` làm, bỗng nhiên một ngày người bạn mi`nh giới thiệu vào trong paltalk, mi`nh làm quen với chương tri`nh sinh hoạt Phật pháp, cả tâm hồn mi`nh vui hẳn lên tại vi` nó có một cái gi` mới. Nhưng rồi trong nhiều năm nhiều tháng trôi qua, công việc nó lại quá bi`nh thường đi, khi nó quá bi`nh thường thi` có đôi khi rảnh thi` vào, không rảnh thi` thôi, có đôi khi mi`nh cảm thấy không có gi` hứng để vào tham dự một chương tri`nh gi` nữa và lúc đó chúng ta lại tiếp tục  lên đường. 

Ðó là dấu hiệu cho chúng ta thấy rằng cuộc sống của chúng ta, cái cuộc sống này nó vốn là một cuộc truy ti`m, là một cái gi` hướng tới và trong sự truy ti`m hướng tới đó, có đôi khi chúng ta hoàn toàn mất đi khả năng ly' luận, mất đi sự suy tư của mi`nh, chúng ta hoàn toàn tin tưởng vào những điểm gọi là dị đoan, linh thần.  Một lá xâm đầu năm, mà lá xâm đó báo hiệu một năm mới cát tường, quẻ đó là quẻ thượng thượng, thi` thưa quí vị một quẻ đại cát hay quẻ thượng thượng làm cho chúng ta cảm thấy phấn khởi, cả năm mới này là năm của tràn trề hy vọng.  Rồi đôi lúc quí vị có một đứa con ở trong nhà mà nó hiền ngoan, chẳng những vậy mà co`n học giỏi nữa, mỗi lần quí vị thấy đứa con cắp sách về hay  đứa con ê a đọc chữ, thi` quí vị chất chứa trong lo`ng cả niềm hy vọng lớn, lớn lên nó sẽ là một đứa con có hiếu, nó sẽ là một đứa con làm ra tiền bạc phụng dưỡng cha mẹ, nó sẽ là đứa con làm rạng rỡ tông môn v.v..

Chúng ta có vô số tín hiệu để đi ti`m một niềm hy vọng, cái tín hiệu đó có đôi lúc nó chỉ là một cái ảo giác được tạo nên bởi một vị Thầy bói, cái tín hiệu đó có thể là một ngày nào đó bỗng nhiền chúng ta thấy một con nhện trắng sa xuống trước mặt mi`nh, người Trung Hoa họ nói rằng đó là dấu hiệu của tiền bạc vào, và lúc bấy giờ thi` mi`nh cảm thấy mi`nh hạnh phúc, mi`nh cảm thấy được hứa hẹn.  Ở trong một xã hội, đặc biệt là xã hội Ấn Độ, là xã hội của chiêm tinh của bói toán, người ta nói nhiều về những điềm lành, người ta nói nhiều về những dấu hiệu của may mắn, tất nhiên người ta cũng nói nhiều về những dấu hiệu của sự xui xẻo, như người Việt Nam của chúng ta ảnh hưởng người Trung Hoa, có khi buổi sáng ra đường gặp một phụ nữ mang thai chẳng hạn, có nhiều khi họ nghĩ những chuyện đó không có may mắn, nhưng rồi cũng có những dấu hiệu khác.  

Chúng tôi nhớ rằng ở chùa mà mỗi lần làm việc gi` mà có mưa xuống thi` một số Phật tử tin rằng mưa là một dấu hiệu của may mắn, hay ky` rồi ở tại California chúng tôi đến dự một đám tang, và một ngày truớc ngày động quan, ngày đưa ra để mai táng tại nghĩa trang, thi` bấy giờ thưa quí vị, trời mưa rất nhiều và mọi người nói rằng ngày mai mà đưa đám trời mưa như thế này thi` con cháu sẽ làm ăn khấm khá, nhưng rồi ngày hôm sau, ngày di quan thi` trời quan mây tạnh, trời rất đẹp và đó là một trong những buổi sáng đẹp của mùa xuân ở tại California, khi trời đẹp không có mưa, thi` chúng tôi cũng không nghe ai nhắc đến mưa bao giờ, và cũng không ai cầu nguyện cho mưa, và cũng không ai nói rằng mưa thi` may mắn, con cháu làm ăn khấm khá, và không mưa thi` con cháu làm ăn không khấm khá, thưa quí vị, người ta không nói như vậy, người ta chỉ biết một điều là có mưa thi` tối, co`n trời không mưa thi` cũng tốt thôi!!!. 

Nói chung là niềm hy vọng ở tương lai nó chi phối cái suy nghĩ, cái nhi`n của chúng ta nhiều như vậy, chúng ta biết rằng mi`nh thường xuyên sống với niềm hy vọng và chính những niềm hy vọng cho chúng ta niềm hăng hái, cho chúng ta nhiều chất sống, nhưng  rồi lấy cái gi` để mà hy vọng?, chúng ta dựa vào những dấu hiệu của đời sống để mà hy vọng, dấu hiệu đó là gi`?, là một cái gi` đó khả dĩ hứa hẹn, hồi nãy chúng tôi nói chẳng hạn, một người mất mà ngày đi đưa đám trời mưa xuống thi` người ta tin rằng con cháu làm ăn khấm khá, cái đó cũng là cách mà người ta đi ti`m những tín hiệu của tương lai.  Chúng ta không có một crystal ball, chúng ta không có một trái cầu bằng pha lê để trước mặt để nhi`n thấy về tương lai, và chúng ta hoàn toàn nhi`n tương lai như là điều bí ẩn, ở trong điều bí ẩn đó thi` chúng ta lại cố gắng nhi`n vào hiện tại này từ cái đường chỉ tay ở trên bàn tay của mi`nh cho đến lá số tử vi của mi`nh, cho đến những lời tin tưởng hứa hẹn ở chung quanh, ở công sở, công ăn việc làm,cho đến những điều gi` đó mà rải rác đó đây ở trong, ở ngoài, hoặc giả là hi`nh thức này, hi`nh thức khác ti`m thấy một tín hiệu của tương lai,. 

Cái dấu hiệu đó cho chúng ta biết rằng tương lai mi`nh sẽ như thế nào, một câu hỏi lớn của đời sống, là cái gi` là dấu hiệu cát tường, cái gi` là điềm lành để báo trước, đã có nhiều năm thưa quí vị người ta đi ti`m những dấu hiệu như vậy ở trong cuộc đời, nhưng  không ai có một câu hỏi thoải đáng và thường là những câu trả lời thời xưa đó nó mang tánh cách là những câu trả lời của những vị đạo sĩ của những nhà chiêm tinh bói toán và những điều này thi` nó hòan toàn nằm trong ở những cảnh giới của những người chuyên về những ngành nghề nào đó, nhất là nghề bói toán. Co`n con người sống ở trong xã hội bi`nh thường thi` những gi` họ tin vào thi` đa số những niềm tin đó nó mang tánh cách là dị đoan, mang tánh cách là niềm tin hảo hơn là niềm tin có cơ sở, không phải chỉ có loài người, mà chư thiên cũng chia sẻ tâm trạng như vậy thưa qúi vị, những bàn tán, những thắc mắc của thế giới loài người cũng ảnh hưởng đến chư thiên, ảnh hưởng đến loài phi nhân. và ở trong câu chuyện này một vị tiên mà chúng ta được biết rằng một vị tiên nữ đã đến hỏi Đức Phật, hỏi Đức Phật về những điềm lành, cái nào là cái dấu hiệu hứa hẹn cho một tương lai tốt đẹp và ở đây dĩ nhiên hỏi rằng cái gi` la` brùhi mangalamuttamam, cái gi` là điềm lành tối thượng, cái gi` là dấu hiệu tốt lành nhất, hay nói một cách khác là cái gi` mang lại cho chúng ta niềm hy vọng lớn nhất ở trong cuộc đời. Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật

Mọi liên lạc xin gởi về Minh Hạnh