Bản Phạm Văn

 

Phẩm 10: H́nh Phạt - Phẩm H́nh Phạt (Danda Vagga) - Kệ ngôn 143, 144
   Tỳ khưu Giác Đẳng
   
  Ư Thức Hiểm Họa
   
   
 

Ít có kẻ trên đời
Tự tu v́ ư thức
Như ngựa thuần tránh roi
V́ biết điều khổ nhục

Như tuấn mă chạm roi
Hăy nhiệt thành tịn tưởng
Bằng nghị lực, tịnh giới,
Minh hạnh đồng tăng tưởng
Với niệm, định, trạch pháp
Đoạn khổ đau vô lượng
 
 

Bản Phạm Văn Paĺ và thích nghĩa

 

Hiriinisedho puriso
koci lokasmi.m vijjati
Yo ninda.m apabodhati
asso bhadro kasaamiva

Asso yathaa bhadro kasaanivi.t.tho
Aataapino sa.mvegino bhavaatha
Saddhaaya siilena ca viiriyena ca
Samaadhinaa dhammavinicchayena ca
Sampannavijjaacara.naa patissataa
Pahassatha dukkhamida.m anappaka.m.

Hirisettho: tự chế với ḷng tàm (hổ thẹn tội lỗi)
Asso Bhadro: ngựa thuần
Dhammavinicchayena: với khả năng phân biệt các pháp
Sampannavijjàcaranà: đầy đủ minh và hạnh
   

Bản Anh văn của Phra Khantipàlo
 

 Where in the world is found
one restrained by shame,
awakened out of sleep
as splendid horse with whip?

As splendid horse touched with whip,
be ardent, deeply moved,
by faith and virtue, effort too,
by meditation, Dhamma's search,
by knowledge, kindness, mindfulness;
abandon dukkha limitless!

 
  Bản Hán Văn của Pháp Sư Thường Bàn Đại Định
 

Thế thảng hữu nhân,     
Năng tri tàm quư,
Thị danh dụ-tiến,          
Như sách lương-mă.

Như sách lương-mă,    
Tiến thoái năng viễn
Nhân hữu tín giới,        
Định ư tinh tiến
Thụ đạo tuệ thành,  
Tiện diệt chúng khổ.
  DUYÊN SỰ
 
  Một người ăn xin c̣n trẻ tuổi  tên Pilotika được tôn giả Ananda thương xót tiếp dẫn xuất gia. Đời sống am thiền tuy khá hơn trước kia về mọi mặt nhưng tâm tư vẫn không an ổn nhiều lúc trong ḷng thoáng hiện ư muốn xả giới hoà tục. Để tự răn ḿnh vị nầy t́m đến gốc cây nơi có chiếc áo hành khất ngày xưa để tự nhắc về sự tầm thường của đời sống thế tục. Tâm trạng nầy không dấu được sự chú ư của một vài thầy tỳ kheo khác. Rồi một ngày khi nh́n chiếc áo cũ, thầy tỳ kheo ư thức được cái ǵ là nguy hiểm thật sự rồi liễu chân giải thoát. Thời gian sau vài tỳ kheo khác hỏi thầy Pilotika sau lúc nầy không thấy mân mê chiếc áo hành khất ngày xưa th́ thầy trả lời khi c̣n dính mắc th́ lấy đó làm thầy bây giờ th́ không c̣n cần nữa. Vài vị ngờ vực lời nói nầy nhưng sau đó Đức Thiện Thệ đă xác chứng rằng Ngài Pilotika quả thật ư thức được những ǵ nên làm và những ǵ phải xă ly rồi Phật dạy hai kệ ngôn trên.

 
  THẢO LUẬN
 

1. Hổ thẹn hay là Tàm có phải là một trạng thái tâm lư lành mạnh hay chỉ là một mặc cảm tâm lư của tâm chưa trưởng thành?

2. Hành tŕnh tu tập là đi t́m những giá trị hay vượt trên tất cả giá trị?

3. Cơ sở của tinh thần tự giác trong bài kệ nầy là ǵ?

 
 

Ư CHÍNH
 

Như con ngựa thuần chỉ thấy bóng roi đă biết nên làm ǵ, một người chỉ thấy tướng dạng của khổ đau biết phải làm chọn hướng đi nào trong cuộc sống.

________________________________________________________________________________________

 

1. Bản Phạn Ngữ, Anh Ngữ lấy từ website Budsas.org của Dr. B́nh Anson

2. Bản chữ Hán và Kinh Thơ do Phật tử Như Khanh thực hiện

 
   
1 1 1 1