HÂN HOAN ĐÓN CHÀO
Ngày 26 tháng 9, 2003
Dẫn nhập phẩm 17 : Giận Dữ (kodhavagga)
TT Giác Đẳng giảng : Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.
Kính bạch Chư Tôn Đức, kính thưa quí Phật
tử ngày hôm nay chúng ta bắt đầu phẩm thứ
17- phẩm Phẫn Nộ , đây là một đề tài có
thể nói là hết sức gần gủi với
đời sống của mỗi chúng ta. Nói đến cảm xúc và
phiền năo th́ ở trong chúng
ta đều nhận rằng
đó là những kinh nghiệm mà không cần nói nhiều ai
cũng cảm nhận được, tuy nhiên để
đối diện với những phiền năo này và
đặc biệt làm sao để sử trí với
những khuất động của sự phiền năo
trong đời sống hàng ngày nó luôn luôn là một câu
hỏi mà tất cả mỗi chúng ta đều phải
trăn trở trong cuộc sống của ḿnh , mà nhất
là đời sống của những người tu
học.
Kính
bạch quí Ngài và thưa qúi vi, giận dữ là một
đề tài lớn, cái đẹp của kinh Pháp Cú mà chúng
ta có thể nói rằng kinh Pháp Cú đă cho chúng ta trở
về với cuộc sống rất thiện ở trong
sự tu học của người Phật tử,
thật ra nếu chúng ta lắng đọng tâm tư
để đọc kinh Pháp Cú th́ chúng ta sẽ bắt
gặp những h́nh ảnh những câu chuyện những
giai thọai và những lời dạy của Đức
Phật, có thể nói rằng những ǵ xảy ra thời
Đức Phật c̣n tại thế có một giá trị to lớn đối
với cuộc sống của chúng ta hôm nay, và chúng tôi
cũng nghĩ rằng tất cả những Phật
tử nào theo dơi những bài giảng kinh Pháp Cú th́ thấy
rằng c̣n có những con người sống ở
dưới chân của Đức Phật thời xa xưa
cũng có những tham sân si hỷ nộ ái ố như là
cuộc sống của chúng ta ngày hôm nay vậy, phải nói
rằng sự tức tối giận dữ nó có rất là
nhiều điều mà chúng ta không thể không nói
đến bởi v́ nó là một phần của đời
sống của mỗi chúng ta.
Chúng ta
giận bởi v́ chúng ta bị xúc phạm, chúng ta giận
bởi v́ những điều mà chúng ta kỳ vọng bây
giờ chúng ta thất vọng.
Chúng ta nổi giận bởi v́ chúng ta cho rằng
một việc làm nào đó nó vốn không nên như vậy
và nó đă xảy ra như vậy và làm cho chúng ta nổi
giận, nhưng mà sự nổi giận đó nó không
phải chỉ dừng lại ở một điểm, mà
bên cạnh sự nổi giận nó c̣n tạo cho chúng ta vô
số phản ứng.
Một trong những phản ứng lớn nhất là
cái phản ứng muốn hủy bỏ, muốn tận
diệt những ǵ mà chúng ta không có hài ḷng, và đồng
thời chính sự giận dữ này sẽ đưa chúng
ta sang một khúc quanh mới hoàn toàn.
Không
nói ǵ đến những chuyện xa xôi, ngay cả
những sự sinh hoạt của chúng ta trong paltalk ở
tại đây, chúng ta thấy rằng thường
thường có những đụng chạm giữa cá nhân
này với cá nhân khác ở trong các rơom sinh hoạt
phần lớn đều đưa đến cái tâm
phẫn nộ. Sự
phẫn nộ v́ cái bất b́nh nào đó, lấy ví dụ
chúng ta đang có một cái không khí rất là an tĩnh rất
là vui tươi rồi có một người xuất
hiện họ tạo nên những text chat có những
lời phát biểu mà khiến cho đại chúng phải
giận dữ, chúng tôi có thể nói rằng có vô số
trường hợp mà những người làm việc
ở trong các rơom, nhất là những người
Phật tử thuần thành cảm thấy hết sức
là bực ḿnh, bởi v́ một chuyện ǵ đó mà chúng ta
thấy rằng nó không có như ư muốn của ḿnh
được. Đó chỉ
là ví dụ rất nhỏ trong đời sống hàng ngày
của chúng ta, vô số trường hợp như vậy.
Nếu mà chúng ta học Phật pháp lâu ngày th́ chúng ta
sẽ cảm thấy có một cái kinh nghiệm đó là
dường như những ǵ mà được đề
cập đến ở trong kinh điển, những ǵ mà
Đức Phật Ngài đă
dạy cách đây 2500 năm , nằm thuộc về
một cảnh giới khác, và đời sống hiện
tại của chúng ta nó nằm ở trong một cảnh
giới khác, mà chúng ta ít có khi đem hai cái điểm đó
kết hợp với nhau thành một hoặc hoà quyện
với nhau để thấy rằng lời dạy
của Đức Phật từ ngàn xưa có một
chỗ đứng đặc biệt ở trong ḷng
của chúng ta, ở trong đời sống hàng ngày của
chúng ta, v́ vậy chúng ta rất là miễn cưỡng
để thảo luận, ngay cả chữ phiền năo,
chữ phiền năo nó là cái chữ mà chúng ta nói nhiều trong
kinh Phật và trong các bài thuyết pháp.
Nhưng kính bạch quí Ngài và thưa quí Vị đôi
lúc v́ chúng ta nói quá nhiều nên chúng ta lại bỏ qua nó
một cách đáng tiếc, chúng ta nên dành nhiều thời
giờ để thảo luận lại một trong cái
đặc điểm của xă hội Tây phương mà
chúng ta nên học được, đó là người Tây
phương họ rất là chịu khó để mang
những vấn đề để mổ sẻ trong
đời sống hàng ngày.
Tối hôm qua khi chúng tôi trở về, chúng tôi có
nhận được email của một người
Phật tử, người Phật tử này hiện
tại đang có trách nhiệm điều hành Severich Rock
Center tại San Fransico anh này nói về trường hợp
đời sống t́nh cảm của những con
người tu tập và anh đă viết một bài dài 5
trang trong một lá thơ gửi riêng cho chúng tôi đề
cập đến những khó khăn, khi mà những
người cùng điều hành chung trong một trung tâm mà
lại có quan hệ t́nh cảm với nhau và sự khó
khăn đến mức độ nào. Đọc lá thơ đó th́ chúng tôi phải
nhận rằng chúng tôi rất là kính phục những
người Tây phương khi mà họ đương
đầu với một vấn đề phức tạp
và vấn đề đó là vấn đề riêng tư
hoặc giả là vấn đề liên quan đến
cảm xúc mà họ lại có thể viết lên những
gịng chữ và viết một cách tường tận như
vậy, bởi v́ họ thấy rằng đó là vấn
đề và vấn đề đó cần được
phơi bày, nếu vấn đề được phơi
bày th́ vấn đề đó mới có thể giúp chúng ta
giải quyết được.
Nền văn hoá Đông phương của chúng ta là
nền văn hoá ít có khi chúng ta chịu khó phơi bày
những ǵ mà thuộc về riêng tư của ḿnh,
người Đông phương th́ cho dù chúng ta có một
quan niệm sống về nội tại hết sức là
sâu xa, nhưng mà thường thường chúng ta xem phiền
năo, xem những cái vấn đề cá nhân là vấn
đề rất là tế nhị không phải là vấn
đề bàn thảo và do vậy chúng ta thỉnh thoảng
thấy một điều rằng cái ǵ mà riêng tư
của chính ḿnh và cái ǵ dạy ở trong kinh điển có
một cái hố ngăn cách rất lớn, trong lúc đó người
Tây phương khi họ đến với đạo
Phật th́ họ cảm thấy hết sức là mừng
rỡ, mừng rỡ bởi v́ những lời dạy
dỗ của Đức Phật rất là thân thiết và
rất cần với đời sống của họ,
họ có thể thảo luận một cách thoải mái
không giống như là trường hợp của chúng ta.
Như vậy là nếu giữa mỗi chúng ta sống
ở trong chùa, hay là trong một cộng đồng
Phật tử, hay cả trong gia đ́nh nếu mà chúng ta
gặp những việc rất bất b́nh, và trong sự
bất b́nh này trước khi chúng ta nói chuyện đúng,
chuyện sai, ai phải, ai quấy ,chúng ta hăy tự
đặc một vấn đề là cái tâm phẫn nộ
đó nó có một giá trị như thế nào, để
chúng ta dùng nó làm cái cơ sở quyết định cho
mỗi cái suy tưởng của ḿnh. Thông thường th́ chúng ta chỉ sống
với phẫn nộ và làm theo sự phẫn nộ, và
chúng ta không chịu bước sang một bên để
phản tỉnh và nh́n lại phẫn nộ chính ḿnh,
một bài học lớn của kinh Phật, bài học
lớn của thiền học đó là hăy lẵng lặng
nh́n vào cái ǵ đang diễn ra bên trong chúng ta, điều
đó ít khi được chúng ta thực tập mà thay vào
đó chúng ta chỉ dùng cái lư tính của ḿnh ,mà cái lư tính này
không may là nó dựa trên cái cơ sở của phiền năo.
Và bây
giờ thưa quí Phật tử trước khi mở
đầu cái phẩm 17 tức phẩm phẫn nộ th́
chúng ta có một số đề tài để thảo
luận cho phẩm này. Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni
Phật.
Minh Hạnh biên soạn
