Phật Giáo có tin rằng con người có linh hồn không ?
TT Giác Đẳng
Minh Hạnh chuyển biên
Thưa qúi Phật tử, khi chúng ta nói có hay không thì chúng ta nên định nghĩa rõ chữ linh hồn gọi là cái gì? Đạo Phật có đề cập đến hai phần gọi là thân và tâm như chúng ta nghe chữ "Rupa" hay "Nama" trong thuật ngữ gọi là "Danh" và "Sắc" mà chúng ta gọi là "Thân" và "Tâm". Chữ tâm trong đạo Phật là một trạng thái có thay đổi ví dụ như có khi vui có khi buồn, và tâm tư của một con người có thể rất hiền thiện trong giai đoạn này và trong một giai đọan khác thì nó có thể biến trạng đi nó sẽ trở thành một trạng thái hung hãn.
Thì quan niệm về linh hồn, nếu linh hồn là cái gì không thay đổi, linh hồn là cái gì trường cửu thì linh hồn có phần hơi khác với "Tâm" của đạo Phật. Và thưa qúi vị, trong một quan niệm khác về linh hồn, linh hồn là một trạng thái hằng cửu, nghĩa là chỉ một trạng thái thôi, còn cái tâm trong đạo Phật nó là một tiến trình được kết nối bởi nhiều sát na (đơn vị tâm pháp), và như vậy điểm này chữ tâm có khác một số với linh hồn
Và cũng có một số quan điểm mà từ quan điểm đó nó tạo ra chữ linh hồn, tại vì sao chúng ta gọi là chữ "Linh" là bởi vì "Linh hồn" hay là "Linh căn" là một thứ "Linh ngã" nó phát xuất từ "Đại ngã". Quan niệm rõ ràng nhất là của Bàlamôn giáo thì quan niệm rằng mỗi một linh hồn của chúng ta trong cái nguyên thủy ban đầu được tách rời khỏi đại ngã và đại ngã này khi nó tách rời thì trở thành những linh căn, hay là những linh hồn để vương vấn đó đây trong cõi trần đi vất vưỡng trong cõi trần này và tập nhiễm nhiều vọng thức.
Thì quan niệm về "Linh hồn" như vậy có rất là xa với quan niệm về chữ "Tâm" trong đạo Phật.
Chúng ta cũng nói đến chữ linh hồn như là một linh thể của con người, con người thì theo một số các quan niệm các tôn giáo là có hai phần:
Một phần thì rất là trần tục, một phần thuộc về cõi giả tạm, có sanh có tử, tức là xác thân của mình.
Nhưng có một phần khác thuộc về linh thể ở đó nó trường cửu không có biến dạng theo thời gian, thì quan niệm này là một quan niệm thần học của một số các tôn giáo.
Riêng về Phật giáo thì quan niệm rằng tâm tư của chúng ta rất là dễ bị biến dạng, dễ bị tập nhiễm. Như là buổi sáng chúng ta có thể vui, buổi chiều chúng ta có thể buồn. Nếu chúng ta gần bạn lành thì chúng ta có thể là một người rất là lương hảo. Và nếu chúng ta gần bạn xấu thì chúng ta có thể trở lên một người bị ô nhiễm đầy dãy trong lòng.
Thì nói tóm lại là thưa qúi vị trước khi nói rằng có linh hồn hay không, thì chúng ta định nghĩa linh hồn là gì?
Đạo Phật có nói đến chữ "Tâm" như là một phần của đời sống, cuộc sống của mỗi cá nhân có hai phần là "Thân" và "Tâm" thì chữ tâm mà đạo Phật đề cập đến mang nghĩa là như vậy ./.