Những ngôi chùa ở Orissa.

 

http://mapsofindia.com/maps/orissa/orissalocation.htm

 

Orissa là một vùng đất thuộc Ấn Độ,  một thời đạo Phật ở đây đă huy hoàng, sau vi` bị sự xâm chiếm của đạo Ấn Giáo thi` đạo Phật và các chùa chiền tại nơi đây đă bị tàn phá, ngày hôm nay chỉ co`n sót lại một vài ngôi chùa tại nơi đây.  Một số những nhà khảo cổ của Ấn Độ và nhà khảo cổ của Đức đă quả quyết rằng chính vùng đất này xưa kia là Kapilavatthu tức là Ca ty` La Vệ là quê hương của Đức Phật, nhưng vẫn có một số đông những nhà khảo cổ khác thi` không nhi`n nhận về điểm này

 

Rất nhiều điều cần phải nói về những ngôi chùa ở Orissa, Ấn Độ.  Vùng Tam Giác Vàng (Golden triangle) của Orissa bao gồm Bhubaneswar, Puri va Konark đă thu hút rất nhiều du khách trên thế giới.  Có hàng trăm ngôi chùa ít được biết đ ến ở Orissa.  Thành phố Bhubaneswar được bao quanh bởi nhiều ngôi chùa kiến trúc qua nhiều thế kỹ.

 

Những ngôi chùa ở Orissa được phô trương đường nét uy nghi oai vệ.  Những ngôi chùa thường là nơi thiêng liêng, một trong nhiều ngôi chùa đằng trước cổng thường thường được trang trí với mái hi`nh chóp, một pho`ng lễ hội và pho`ng cầu nguyện.  Chùa Lingaraj tại Bhubaneswar hùng vĩ với 150 ft chiều cao trong khi chùa Janannath tại Puri thi` cao đến 200 ft và nổi bật hẳn lên trên đường chân trời  thị trấn.  Chỉ một phần của chùa Sun tại Konark, một ngôi chùa lớn nhất của vùng Tam Giác Vàng c̣n tồn tại cho đến ngày hôm nay, và vẫn co`n làm kinh ngạc mọi người với kích thước to rộng của nó.  Ngôi chùa đúng là một kiệt tác của ngành kiến trúc của dân Orissan.

 

Lịch sử của Orissa bắt đầu từ thời đại của Mahabharata.  Nơi này do triều đại của vua Nanda King trị v́ vào thời trước công nguyên (pre-Christian era) và sau đó đến triều đại Mauryan trị v́.  Trụ đá do vua A Dục đă được kiếm thấy trong tỉnh.  Chứng tích của sự xâm chiếm của Guptas đă được t́m thấy trong những đền chùa xưa của Bhubaneswar.  Triều đại Matharas nắm giữ quyền hành Orissa từ cuối nửa thế kỷ của thế kỷ thứ 4 của sau Tây lịch.  Tiếp đến là triều đại Sailodbhavas (600-750 AD) với những kiến trúc đến ngày hôm nay c̣n  t́m được qua dấu tích của các đền đài đổ nát.

 

Thời đại của Bhaumakaras và Somavamsis (thế kỷ thứ 8 tới thế kỷ thứ 11 sau Tây lịch) đă  nắm giữ  vai tro` chủ yếu trong đời sống văn hoá của tỉnh này.  Mặc dù  đạo Saivism phát triển mạnh mẽ nhưng chùa chiền, đền đài của Phật Giáo, Jain và Vaishnavite cũng xuất hiện trong thời gian này.  Triều đại Gangas thay thế Somavamsis.  Vào thời ky` đầu triều đại Đông Gangas cai trị tại Kalinganagara (Mukhalingam gần Srikakulam Andhrapradesh).  Triều đại này đă dời đô đến Cuttack trong thế kỷ thứ 12.  Đạo Saivism bắt đầu suy tàn trong khi đạo Saktims phát triển.  Thêm nữa, nhà lănh đạo tôn giáo Ramanujacharya có ảnh hưởng lớn đến vương quốc Chodagangadeva người đă xây ngôi chùa vĩ đại tại Puri.  Triều đại Gangas rất hâm mộ phái Vaishanavism.  Trong thời đại Ganga những công tŕnh kiến trúc đă đạt tới tuyệt đỉnh của kiến trúc Orissa.   Narasimhadeva của đế quốc này đă xây ngôi chùa Sun tại Konark.

 

Triều đại Gangas được tiếp nối bởi Suryavamsi Gajapati, dưới triều đại này đạo vaishnavism dưới tên mới là Jagannatha đă  được phá t triển tột độ.   Thời kỳ này đă đánh dấu bởi  ảnh hưởng của Chaitanya Mahaprabhu và bởi công tri`nh xây dựng của ngôi chùa Jagannatha.  Sau khi sự suy tàn của Gajapatis, vương quốc bắt đầu tan ră và bị xâm chiếm bởi đạo Hồi, và đạo Mughals, Mahrattas và sau đó là đạo Tin Lành.  Tuy vậy Bhoi Gajapatis cai trị những khu vực nhỏ của  Orissa cũng kiến tạo được một số chùa  tại Jagannatha.

 

Chùa Jagannath tại Puri

 

Puri là một thành phố nằm trong tỉnh Orissa của Ấn Độ, tại nơi đây có chùa Jagannath là một ngôi chùa của Ấn Giáo, nhưng xưa kia những chùa  tại thành phố này thuộc về đạo Phật.  Puri xưa kia là trung tâm Phật Giáo, trước khi trở thành trung tâm của đạo Ấn Giáo.  Tại Dantapuri của thị trấn Puri có xá lợi nha của Đức Phật.

 

Nguyên thủy ngôi chùa được xây bởi triều đại Kalinga do vua Anantavarman Chodaganga (1078 - 1148 CE).  Hầu hết những kiến trúc đương thời đă được xây bởi vua Ananga Bhima Deva vào năm 1174 CE.  Phải mất 14 năm để hoàn thành vào năm 1198 CE. 

 

Chùa Lingaraja tại Bhubaneshwa.

 

Bhubaneshwar là thủ đô của tỉnh Orissa, thuộc nước Ấn Độ là nơi có rất nhiều ngôi chùa, rất nhiều ngôi chùa thi` quan trọng về quan điểm kiến trúc.  Chùa Lingaraj là ngôi chùa lớn nhất đă đứng ngoài khuôn mẫu của những kiểu của những ngôi chùa tại Orissa.  Nó có số tuổi trên 1000 năm.

 

Được biết chùa Lingaraja đầu tiên được xây dưới triều đại Yayati kesari vào thế kỷ thứ 7, ngôi chùa toạ lạc trên một miếng đất rộng 250000 sq feet và đỉnh cao tới 180 feet và được khắc chạm tỉ mỉ công phu.

 

Chùa Konark Sun.

 

Ngôi chùa này xây vào năm 1278 CE dưới triều đại Ganga của vua Narasimha Deva, là một ngôi chùa lớn nhất tại Ấn Độ.  Vùng di tích cổ của ngôi chùa này đă được khai quật vào cuối thế kỷ thứ 19.  Đỉnh tháp Garbagriha thi` bị mất, tuy nhiên mặc dù trong ti`nh trạng như vậy nó vẫn gây kinh hoàng cho người đời nay khi thấy kiến trúc của ngôi chùa này.

 

Ghi chú:  Như đă ghi ở trên, vùng đất Orissa xưa kia là trung tâm cực thịnh của Đạo Phật, trụ đá do vua A Dục xây cũng đă ti`m thấy tại đây và tại Dantapuri có xá lợi Phật nha.  Nhưng ngày nay thi` ba ngôi chùa trên đă trở thành Ấn Độ Giáo. Một số những nhà khảo cổ của Ấn Độ và nhà khảo cổ của Đức đă quả quyết rằng chính vùng đất này xưa kia là Kapilavatthu tức là Ca ty` La Vệ là quê hương của Đức Phật, nhưng vẫn có một số đông những nhà khảo cổ khác thi` không nhi`n nhận về điểm này