HÂN HOAN ÐÓN CHÀO
Minh Hạnh nghe lại băng giảng và biên soạn ngày 02 tháng 12, 2003
LáBồĐề hỏi
ngày 04 tháng 05, 2003
Kính Bạch Ngài, tại sao kiếp chót
của vị Bồ Tát Chánh Đẳng Giác với
nhiều công hạnh thù thắng, đã thực hành
đủ 30 pháp Ba La Mật, mà lại bị mồ côi
mẹ quá sớm. Kính mong Ngài
giảng dạy cho chúng con được hiểu. Nam Mô
Bỗn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.
TT Trí Siêu giảng ngày 04
tháng 05, 2003
Ở đây thưa quí vị, câu
hỏi của Phật tử LaBoĐe đã hỏi,
tại sao kiếp chót vị Bồ Tát Chánh Đẳng Giác,
với nhiều công đức, với nhiều công
hạnh thù thắng đã thực hành đủ 30 pháp ba la
mật, mà lại bị mồ côi mẹ quá sớm.
Xuyên qua câu hỏi này thi` Sư cảm
nhận được rằng, LaBoĐe là một Phật
tử hiểu biết pháp rất nhiều, và có thể nói
rằng sự nghiên cứu về kinh điển cũng
không phải là ít.
Ở
đây Sư xin trả lời câu hỏi này một cách tóm
tắt rằng, danh từ mà chúng ta gọi là mồ côi
mẹ, vi` rằng khi chúng ta dùng danh từ mồ côi mẹ,
thường chúng ta lại ám chỉ cho một sự
bất hạnh," mồ côi cha ăn cơm với cá,
mồ côi mẹ lót lá mà nằm ", trong những câu ca dao
chúng ta thường hay đề cập đến như
vậy.
Thi` quả thật, nếu như
đối với một chúng sanh bi`nh thường như
chúng ta, khi mới chào đời đã mồ côi mẹ,
rồi phải bị sống cảnh côi cút, nếu
gặp người cha tục huyền, mi`nh lớn lên
phải sống trong vo`ng tay của người mẹ
kế bị hành hạ đủ điều, phải
bị đầy đọa làm những công việc
nặng nhọc như một kẻ ở v.v... thi` như
vậy quả thật là đau khổ, đây là một
nỗi bất hạnh.
Nhưng mà thưa quí vị, không
phải hoàn toàn cái sự mất mẹ là một việc
mồ côi bất hạnh, không phải, ở trên
đời này có nhiều chuyện xảy ra thấy nó là
như vậy, hoàn cảnh tương đương
như vậy, nhưng mà thật sự nó không phải
như vậy.
Sư sẽ giải thích, sẽ phân tích
cho quí vị nghe tại sao?
Đây là tục lệ của ba
đời Chư Phật đều phải như
vậy, quí vị cũng nên xét qua về công hạnh ba la
mật của một vị Chánh Đẳng Chánh Giác, trong
kiếp chót vị ấy ra ở đời để thành
Phật, để thành bậc Thầy của Chư Thiên
và nhân loại, chớ không phải là Thầy của
một số người hay là Thầy của một loài
người, không phải, mà là Thầy của cả
Chư Thiên và của cả nhân loại.
Thi` với bậc đó phải là bậc hoàn toàn thanh tịnh, và trí
tuệ vượt trên loài người và loài trời, bây
giờ nếu như với một vị như thế
đó, khi Ngài xuất hiện, Ngài sanh ra ở đời,
người mẹ của Ngài là một nữ nhân
thường ti`nh. Luôn luôn một nữ nhân thường
ti`nh nào cũng vậy, rất hoan hỷ, rất vui
mừng và rất hãnh diện với người con
của mi`nh, nhất là người con đó khi đã thành
nhân chi mỹ, và đã có một địa vị lớn
ở trong xã hội, hay là có một địa vị cao
tột ở trong thế giới loài người loài
trời, được bao nhiêu người kính trọng
cúng dường, một bậc thanh tịnh như vậy
nếu như người mẹ là một thường
nhân, mà khởi lên tâm kiêu hãnh như thế đó, thi`
quả thật đây là một điều đi nghịch
lại tâm ly'.
Sư nói tâm ly', Sư nói xa xa chút xíu,
nhưng ở đây thưa quí vị để Sư nói
gần thêm một chút, nếu giả sử như lúc
đó Thế Tử Sĩ Đạt Đa, Ngài sanh ra và
lớn lên trong sự đùn bọc của bà mẹ
ruột, và chính bà đã nuôi dưỡng, đã chăm sóc,
và bà sanh sản ra từ nơi thân thể của bà
đến lớn lên. Khi mà Ngài
đã trở thành vị Chánh Đẳng Chánh Giác, là một
bậc hoàn toàn thanh tịnh một cách tuyệt đối,
mà lúc bấy giờ hoàng hậu Maya giống như thế
nhân thường ti`nh, khởi lên sự kiêu hãnh như
vậy, hay có những y' nghĩ không được thích
hợp đối với bậc hoàn toàn thanh tịnh
như vậy, chẳng hạn như " đây là con
của ta, ta đã sanh ra, đây là kẻ mà ta đã xẻ
thịt banh da để sanh v. v....
Thi`
với y' nghĩa phàm tục như vậy, có hợp ly'
chăng, co' tốt đẹp chăng cho bà một tư
tưởng đó, một tư tưởng mà không nên có,
bởi vi` lẽ ra bà phải kính trọng Đức
Phật, bà phải qùi dưới chân Đức Phật
để nghe pháp, để thấm nhuần pháp nhủ do
Đức Phật Ngài khéo thuyết để chứng
đạt, nhưng với một cái tâm trạng như
vậy thi` chỉ tạo nên một nghiệp ái trong
tương lai cho bà thôi, chớ không ảnh hưởng gi`
đến Đức Phật cả. Thi` như vậy đây là một điều
rất là khó chịu, rất là ky` cục, những lúc
đang khi Ngài ngồi
thuyết pháp, nếu hoàng hậu Maya, nếu bà là
người mẹ thường ti`nh và đi nói với
người này với người kia : con của tôi đã
thuyết pháp như vậy, như vậy, con của tôi
thuyết pháp rất hay, rất là du dương v.v... Trong
trường hợp đó, thiên hạ nếu những
người có niềm tin với Đức Phật, thi`
lúc bấy giờ họ sẽ bỏ qua không nghĩ
tới, nhưng khi người ta nghe nói như vậy thi`
họ cũng giảm bớt đi một phần nào
niềm tin đối với vị Đạo Sư
của Chư Thiên và nhân loại, bởi thế cho nên trong
trường hợp đó là luôn luôn hễ Chư Phật
trong kiếp chót khi mà Bồ Tát sẽ xuất hiện thi`
bà mẹ của Ngài, sau bảy ngày phải băng hà.
Rồi một sự kiện nữa
chúng ta phải biết rằng sự mất mát, sự
vắng bóng của người mẹ trong lúc co`n bé thơ
như vậy, không là cho Đức Bồ Tát Ngài phải
sống trong sự đau khổ đầy đọa,
với phước báu của Ngài, Ngài sống trong nhung
lụa giàu sang thế đó, thi` thay vào đó có một
người gọi là di mẫu Gotame, là dì ruột của
Ngài đã thay thế chăm xóc, để lo lắng nuôi
dưỡng Ngài, thi` bây giờ nó lại là cái khác. Bởi vi` di mẫu chỉ có công
nuôi dưỡng, nhưng bà không có một y' nghĩ mà hạ bệ Đức
Phật ở trong bàn tay của bà ta, dưới gót chân
của bà ta, vi` bà ta không phải là người mang nặng
đẻ đau và không phải sanh Ngài ra từ nơi thân
thể của mi`nh, thi` như vậy bà chỉ có ti`nh
cảm thương yêu lớn sau này, bà có sự kính
trọng, bà có sự nể phục, kính phục thi`
điều này hợp y' hơn.
Và thưa quí vị sự mồ côi
của Ngài không có , trường hợp đó Ngài không
phải sự mồ côi đau khổ đâu, cho nên đây
không gọi sự mồ côi.
rồi một lẽ khác nữa, người mà phát
nguyện, một chúng sanh mà phát nguyện, chúng sanh mà
được làm Phật mẫu, tức là mẹ của
Đức Phật, là trong đời quá khứ xa xưa
đã tạo phước báu BaLaMật rất nhiều,
nhiều hơn hàng Thanh Văn bi`nh thường , hàng Thanh
Văn ALaHán bi`nh thường chỉ tạo phước
BaLaMật đơn giản thôi là mười pháp
Balamật, bậc hạ đủ rồi. Nhưng đối với
những vị có đại nguyện như Phật
Mẫu, hoặc nguyện làm Thinh Văn thượng
thủ Thinh Văn, hoặc làm thị giả của
Đức Phật, thi` những vị đó luôn luôn
phải tạo phước Balamật cao trội hơn,
dài thời gian hơn, và khi mà sanh ra Đức Bồ Tát
trong kiếp chót tức là Thái Tử Tất Đạt
Đa, chúng tôi thí dụ như vậy cho quí vị dễ
hiểu. Thi` khi sanh ra rồi,
thi` chúng sanh đó đã mãn nguyện, đã thành tựu
như y' nguyện rồi, thi` bây giờ co`n cái gi`
để nấn ná nữa, không co`n cái gi` để
nấn ná nữa, và thưa quí vị với phước
báu của bà đã tạo, sau khi bà mệnh chung, bà sanh
về cõi trời Đâu Xuất để hưởng
lạc Chư Thiên, chứ không hưởng phàm phu tục
tử nữa.
Ở đây thưa quí vị, cái đó
chưa nói đến một lẽ khác nữa, quí vị có
biết không, vi` rằng kiếp chót của vị Bồ
Tát để trở thành vị Chánh Đẳng Chánh Giác
quá thanh tịnh, do đó cho
nên khi mang thai, từ khi cấn thai đứa con trong
bụng, người mẹ
tức hậu Maya đã phải hết sức thanh
tịnh trai giới, không có một chút nào nhiễm về
bụi trần, tức là nhiễm về cảnh sắc,
cảnh thinh, cảnh hương, cảnh vị, cảnh
xúc nữa, phải luôn luôn giữ tâm thanh tịnh tuyệt
đối và phải tránh xa thú vui dục lạc, nghĩa
là không co`n trong trạng thái yêu thương chồng vợ
nữa, dầu đó là cha của Đức Bồ Tát,
như vua Tịnh Phạn.
Hoàng hậu Maya thân là Phật Mẫu, là mẹ của
một vị Chánh Đẳng Chánh Giác, nếu như sau khi
hạ sanh thái tử Sĩ Đạt Đa rồi, mà
vị ấy vẫn co`n tiếp tục sống trên cõi
đời này với cương vị hoàng hậu của
vua Suddhodana, thi` làm sao mà không tránh khỏi sự yêu
thương sủng ái của Đức vua Sudhodana và
như vậy là việc hết sức là phiền toát cho
Phật Mẫu, do vậy cho nên làm xong phận sự, xem
như đã xong đại nguyện là mẹ của
vị Phật vậy là xong rồi, thi` như vậy
việc nên làm đã làm, sau đó sau khi sanh xong bảy ngày
thi` bà băng hà.
Đây là một sự kiện rất
hy hữu, và sự kiện gần như một quy
luật phải là như vậy, chứ chúng ta không thể
đặt vấn đề này ở trong ti`nh trạng do
nghiệp quả nữa, chúng ta không thể đặt ti`nh
trạng nghiệp quả, đó là điều mà chúng ta cần
phải biết sơ qua những ly' do tại sao Phật
Mẫu khi đã sanh ra Bồ Tát kiếp chót để
chuẩn bị thành Chánh Đẳng Chánh Giác, chuẩn
bị thành Phật thi` Phật Mẫu phải băng hà sau
đó, đó là ly' do, và chính điều này đôi khi chúng ta
nói một cách nôm na là Đức Phật mồ côi mẹ từ
nhỏ, nghe qua rất bi đát và chúng ta cảm thấy
như Ngài có một cái ác nghiệp gi`, cái tội lỗi gi`
trong quá khứ ghê gớm cho nên bây giờ phải bị
mới sanh ra đã mồ côi mẹ, nó khác hơn hạng
mồ côi mẹ của hạng thường phàm phu . Điều đó chúng ta cũng
nên hiểu như vậy.
Và ở đây thưa quí vị, Sư
chỉ nói bấy nhiêu thôi, và Phật tử LaBoĐe hãy dùng
trí tuệ của mi`nh để nhận thức, và thưa
quí vị, tất cả Phật tử chúng ta một khi
muốn nhận xét và suy nghĩ về lai lịch của
Đức Phật hay là cái hành trạng của Đức
Phật, kiếp sống của Đức Phật, thi`
chúng ta cần phải có một trí tuệ để phân
tích, để cân nhắc hiệp theo cái niềm tin của
mi`nh, để chúng ta khỏi có sự hoài nghi, có đôi khi
có những sự thắc mắc, những sự hoài nghi mà
nó không phải là lớn lao lắm, nó cũng không phải
là nó nhằm vào mục đích để đem lại cho
chúng ta nhiệt tâm tinh cần trong sự tu học, thi` chúng
ta hãy tránh bới sự hoài nghi đó, sự thắc
mắc đó, tuy nhiên câu hỏi này cũng là câu hỏi
rất dễ thương, bởi vi` khi hỏi ra, các
Sư chịu giải thích để quí vị có thể
hiểu được, qúi vị có thể cảm thông
được cái ti`nh cảnh mồ côi mẹ của
Đức Phật như thế nào. Sư chúc cho Phật
tử Lá Bồ Đề được sự an vui và
hiểu thêm những pháp sau khi nghe Sư thuyết giảng,
chúc quí vị được an vui. Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Minh Hạnh biên soạn
