TT Trí Siêu trả lời :  Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật, kính bạch Chư Tăng, thưa quí Phật tử, để trả lời câu hỏi này thật ra th́ nếu chúng ta nói theo lộ tŕnh tâm, lộ tŕnh diễn tiến sự phiền năo cấu uế chỉ sanh khởi có một giai đoạn, mà chúng ta gọi là trạng thái phiền năo ngủ ngầm, và với trạng thái đó th́ không phải nó đang hiện hữu, và chỉ khi nào có cảnh thích hợp th́ lúc bấy giờ nó mới phát sanh lên đó là phiền năo ngủ ngầm.

 

         C̣n những phiền năo đột xuất  mà nó sanh khởi nó tấn công, chẳng hạn như là trong lúc đang làm các hành động sân, mà tâm tỉnh giác th́ ngay trong lúc đó phiền năo này nó được phát tiết  ra bên ngoài rồi, th́ như vậy sự tu tập của chúng ta có những cấu uế cần phải được loại trừ, nhưng mà những cấu uế cần được loại trừ đó chúng ta chú ư đến hai dạng.

 

         Những phiền năo triền miên tức là phiền năo ngủ ngầm, nghĩa là những phiền năo chưa sanh, nó sẽ sanh khi có cảnh thích hợp, th́ những cấu uế đó mặc dù không hiện hữu, đang không hiện hữu, nhưng những cấu uế đó khi c̣n là một kẻ phàm phu chưa đắc đạo quả, để tuyệt trừ th́ những phiền năo đó có thể khởi lên trong bất cứ lúc nào, cho nên đối với loại phiền nảo ngủ ngầm như vậy, th́ cần phải thận cần hay là sự tinh tấn pḥng hộ đối với những phiền năo này, những phiền năo đang sanh, đang chi phối, đang phát động cho thân hành, khẩu hành, ư hành, đang làm việc ác, đang khởi lên lời ác, đang suy nghĩ ác, như là sát sanh, trộm cắp, tà dâm, nói dối v.v.... những phiền năo đang xâm nhập như vậy th́ cần phải loại trừ ngay th́ trong trường hợp này gọi là trừ cần, tức là phải có sự tin tấn nỗ lực để đoạn trừ nó đi. 

 

           Như vậy th́ nói tóm lại tức là khi có sự cấu uế, con người phàm phu chúng ta bao giờ cũng có sự cấu uế, nhưng đối với cấu uế triền miên  th́ bao giờ cũng có sẵn, th́ phải pḥng hờ, tức là chưa diệt trừ được.  C̣n khi mà nói đến sự cấu uế xâm nhập th́ có những lúc không có, chẳng hạn những lúc chúng ta đang làm phước th́ những lúc đó vắng mặt những sự cấu uế này, th́ ḿnh không cần phải lo lắng để diệt trừ nó, v́ nó chưa hiện khởi, chúng ta chỉ cần tinh cần diệt trừ những phiền năo ngủ ngầm thôi.

 

          Bởi v́ kẻ phàm phu th́ không chấm dứt được, không diệt trừ tận gốc, có nghĩa là nó không phải là không có, do vậy chúng tôi xin trả lời hai cách như thế, chúng ta nên thanh lọc, cũng như trong thân của chúng ta luôn luôn có mầm bệnh, luôn luôn có những loại vi khuẩn, luôn luôn có những loại vi trùng bệnh, nhưng mà những con vi trùng đó nó không có cơ hội phát sanh bệnh, th́ ngay trong  đời thường không phải là không có chứng bệnh ở bên trong, nhưng mà v́ những chứng bệnh c̣n đang tiềm ẩn thôi, th́ chúng ta phải biết ăn uống cho chừng mực, cho vệ sinh v.v...

 

         C̣n nói về việc chúng ta trị bệnh, chúng ta chỉ trị khi nào bệnh đó nó bộc phát ra bên ngoài như chúng ta bị cảm thọ khổ, như nhứt đầu, nóng lạnh hay bị ghẻ tróc, hay bịnh tim, bịnh gan v.v....th́ lúc đó chúng ta mới trị bịnh, như vậy đối với bịnh chúng ta có hai cách.

 

           Một là tinh tấn ngăn ngừa

           Hai là khi phiền năo xâm nhập th́ cần phải loại trừ ngay.          

 

          Chúng tôi xin trả lời câu hỏi là như vậy. Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.