HÂN HOAN ĐÓN CHÀO
Câu hỏi và câu trả lời ngày 09/26/2003
Nói về các tánh chất “Sân”
ĐĐ Pháp Đăng
giảng :
Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật, nhiều khi
chúng ta sanh ở trong đời, chúng ta nghĩ đời
sống hiện tại đây có nhiều cái bất công, mà
chính v́ con người chúng ta sanh trong đời này với
thời gian này chúng ta không có phước nhiều, hay là
chúng ta cứ nghĩ rằng đối với những
người làm vua chúa phải dùng cái quyền lực
để cai trị mọi người, nhưng mà chúng ta
cũng biết rằng đối với Đức
Vua Chuyển Luân Thánh
Vương, cái tứ vô lượng tâm mà viên măn rồi th́
các ngài sanh ra đời đă không có sự đau
thương của chúng sanh nhiều, chúng sanh sống trong
thời kỳ đó rất là an lạc. Nên đôi khi Chư Tăng dùng
rất là nhiều h́nh ảnh như thế này, h́nh ảnh
như thế kia, hay là gom nhặt trong những bài pháp
nhiều để khuyên Phật tử chúng ta dứt
bỏ cái ḷng sân hận với bất cứ h́nh thứ
nào.
V́
thường thường Đức Phật Ngài nói
những người có tánh sân hận có nghĩa là có 5 nguyên
nhân để cho người đó có tánh sân, một là
người đó quen tánh sân, tánh đa sân. Hai là người đó không khéo
suy nghĩ . Ba là người
đó ít được học pháp và nghe pháp từ các
bậc thánh hay là Chư Tăng.
Bốn là gặp cảnh nghịch ḷng. Năm gặp mười cái
hiềm hận sự mà người đó thường hay
có sự sân hận, và nơi đây v́ người có sự
sân hận như vậy phải nương vào năm cái
pháp này, và mười cái hiềm hận sự đó phát
sanh theo đó là tánh đa sân là điều thứ nhất,
rồi không khéo suy nghĩ v́ không khéo suy nghĩ nên chúng ta
mới làm những hành động coi như là không có trí.
Nếu như cái sân hận th́ trong kinh cũng cho thí
dụ những cái sân như thế này. Sân hận như người lấy tay mà vẽ
trong nước rút tay lên rồi th́ thôi có nghĩa là
người đó có sân rất là nhẹ. Điều thứ hai sân y như
là vẽ trên cát và khi cơn gió qua rồi th́ cát trở
lại b́nh thường cũng như người đó khi
sân lên một chút xíu trong một khoảng khắc một
câu nói th́ thôi. Có nhiều
người sân như là vẽ trong đất, đất
th́ cần phải có cơn mưa lớn th́ cái đất
đó mới b́nh thường lại được. C̣n có
một người sân th́ y như là đục ở trên
đá, như là đục trên đá th́ rất là lâu nó
mới tiêu tan được cái sân hận đó. Th́ cũng như vậy đó
Đức Phật Ngài nói người có tánh đa sân làm
việc không khéo suy nghĩ, do nhiều khi chúng ta suy nghĩ
rằng cái người này làm tổn thất cho ta, đang
làm tổn thất cho ta , sẽ làm tổn thất cho ta,
đă gây sự với người ta yêu mến, đang gây
sự và sẽ gây sự, và cái người đó đang
tạo đối thủ của ta là người thù
của chúng ta đang làm lợi ích cho người thù
của ta sẽ làm lợi ích cho người thù của ta
và như vậy cái hiềm thù đó do cái người mà
Đức Phật gọi là cái hiềm sự phát sanh do
năm điều kiện v́ chúng ta thường hay vấp
phải, nghĩa là có tánh đa sân hay là quen sân hay là
đụng chút ǵ cũng sanh sân.
Như
vậy th́ Đức Phật Ngài nói như vậy th́ cái
điều thảo luận này cũng muốn nói ra
nhiều cách sân, có nhiều thí dụ trong kinh cũng như
lấy tay vẽ trong nước rút tay lên th́ hết sân,
vẽ trong cát, vẽ trong đất và đục trong
đá, th́ như vậy cái sân tùy theo tánh cách của nó mà
đem đến đau khổ hay bất hạnh, nhưng
mà thật sự khi mà chúng ta suy nghĩ cho thấu đáo
cái điều mà Đức Phật Ngài dạy rồi không
phải con người sanh ra đời rồi đều
có điều sân hận, hoặc là luôn luôn ḿnh sống mà
trái ư nghịch ḷng của ḿnh, bởi v́ Đức Phật
Ngài nói nhiều khi chúng ta là người Phật tử khi
hiểu được giáo pháp của Đức Phật
th́ chúng ta có sự suy nghĩ hơi sâu hơn, v́ nhiều
khi chúng ta không có suy nghĩ sâu hơn th́ thành ra chúng ta suy
nghĩ cái điều mà cái nghiệp lực của chúng
sanh , chúng ta nhảy vào và chúng ta binh bên này và giết bên kia
th́ như vậy cũng là cái điều mà trong đời
cho chúng ta thấy rất là nhiều.
Và v́
cái đời sống của chúng ta bây giờ người
tu học cho Phật Pháp, nhiều khi người ta nói
rằng có nhiều người họ nghĩ như
vậy và chính v́ họ nghĩ như vậy nên họ không
có thể nào mà tu tâm từ được hoặc họ
dứt được cái tánh sân, đụng một chút là
họ sân hận lên, nên Đức Phật Ngài mới
dạy chúng ta dầu sân với h́nh thức nào cũng là cái
sân, cái sân đó thí dụ như là
một trạng thái sân do trong thân của chúng ta bị
cái rắt rối trong cơ thể chúng ta mà chúng ta đau
khổ, nhưng mà đối với các vị thánh v́ các
Ngài cũng có bị những trường hợp này
nhưng mà thân thọ khổ nhưng mà tâm Ngài không thọ
ưu, chứ không phải tất cả các trường
hợp nào chúng ta khó chiụ đều là sân hết , có
những cái khó chịu nhưng không phải là khó chịu ở
trong ḷng mà chỉ là cái thân thọ khổ đó là cái
điều mà chúng tôi muốn nói ở nơi đây.
Minh Hạnh biên soạn
