TT Trí Siêu và ĐĐ Pháp Đăng trả lời

TT Trí Siêu trả lời : Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. Kính thưa quí vị chúng tôi xin có một vài điều để kết thúc cho câu hỏi này . Nếu như chúng ta muốn trợ niệm trong giờ phút lâm chung của người thân thì chúng ta nên áp dụng vài phương pháp như sau .

Thứ nhứt chúng ta phải tạo được một cảnh sắc thích hợp, thứ hai chúng ta phải tạo được cái cảnh thinh thích hợp, thứ ba chúng ta phải tạo được cái cảnh pháp thích hợp cho người sắp chết.

Nói như vậy có nghĩa là cảnh sắc thích hợp ở đây là gì, đối với người giờ phút lâm chung, tâm của họ dễ bị bấn loạn, và khi mà tâm dễ bị bấn loạn như vậy rất là trở ngại cho việc tái sanh, do đó cho nên phải bằng cách nào người trong gia đình hãy chọn cho người lâm chung đó một chỗ nằm thoáng rộng sạch sẽ , và nhất là đừng để cho những vật dụng bừa bãi ở trong phòng chỗ người đó nằm, hãy dẹp bớt đi những cái linh tinh lặt vặt ở chung quanh làm cho vướng bận con mắt hoặc giả là cất bớt đi dẹp bớt đi để trống. Giống như ở các xứ quốc giáo như Tích Lan, những trường hợp đó người ta cho ở trong một căn phòng sơn phết màu trắng hoặc là màu xanh nhạt, và đặt tượng Phật vừa với tầm mắt của người sắp chết để cho họ nhìn hoặc giả là họ thỉnh Chư Tăng một vài vị đi đến ngồi đó, có thể tụng kinh để cho người lâm chung nếu như họ mở mắt ra nhìn, thì họ thấy cảnh chung quanh tâm hồn của họ sẽ thoải mái không bị vướng bận đó là cách mà chúng ta trợ niệm.

Cách thứ hai là chúng ta tạo ra cảnh thinh thích hợp là khi mà người hấp hối lâm chung, nếu là người thân trong gia đình là cha mẹ v.v...thì khi người hấp hối chúng ta phải cố gắng tạo những cảnh thinh như thế nào để gợi tâm thiện, chứ chúng ta không nên khóc, không nên kêu la, làm cho người sắp lâm chung nếu họ có nghe được tiếng khóc, tiếng than, tiếng thương tiếc của người thân thì lúc bấy giờ tâm của họ bị chi phối họ bị mủi lòng và bị luyến tiếc, thì trường hợp đó rất nguy hiểm cho người lâm chung, do đó cho nên giữ yên lặng tuyệt đối, đừng có khóc đừng có la và đừng có than thở hay đừng có kêu gọi họ, kêu nhắc nhở họ. Nếu chúng ta có nhắc nhở thì nhắc nhở pháp, hoặc là khi Chư Tăng tụng kinh khi Chư Tăng thuyết pháp cho họ nghe . Như thời Đức Phật có những sự kiện như vậy, người sắp chết họ mời vị Trưởng Lão như là Tôn giả Xá Lợi Phất, Tôn Giả Ananda chẳng hạn. Đức Phật Ngài phái những vị Tôn Giả đó đi đến gần bên giường bịnh để nhắc nhở pháp cho họ nghe, giờ phút lâm chung mà được nghe pháp mà nhất là đối với cái người thường nhật họ đã từng đi nghe pháp họ từng hoan hỷ với pháp thì cái điều đó sẽ rất có lợi cho họ đó là điều thứ hai.

Cách thứ ba là gợi cho họ về cảnh pháp, cảnh pháp ở đây tức là gợi cho họ một cái tâm niệm, nhắc nhở cho họ niệm Phật rồi cứ để cho họ nằm yên đó để họ tỉnh dưỡng tâm trí mà niệm Phật, và họ suy quán về pháp vô thường vô ngã chẳng hạn. thì để ý cho họ làm như thế đó tức là trợ niệm một cách hữu hiệu. Và ở đây trong một trường hợp mà chúng ta cần phải hiểu là thường thường là chúng ta theo phong tục tập quán, hễ người sắp hấp hối chúng ta lại có thói quen thỉnh Thầy, thỉnh các Sư về để tụng kinh, mặc dầu trong lúc đó người thân mình không thể nghe được, không thể thấy được, trong trường hợp mình đi đến tụng kinh như thế đó làm cho họ có thể phóng tâm, hay làm cho họ cảm thấy bực bội nghe không hỷ xả.

Thì như vậy điều đó chúng ta cần phải xét lại tùy theo hoàn cảnh với lại tùy theo người thân của mình, người đó trước đây họ không hoan hỷ ,không thích trong điều thiện, không thích làm việc lành, không thích nhìn hình bóng của các người xuất gia, các vị tu sĩ, không thích nhìn hình Phật chẳng hạn, thì trong trường hợp đó chúng ta đừng có làm vô ích, làm như vậy chỉ gợi cho họ cái tâm bực bội, cái tâm khó chịu. Bởi vì họ đã có một cái ác cảm trước đây rồi thì bây giờ trong gìờ phút lâm chung thì như thế đó thì không có lợi ích trong trường hợp đó, thì chúng ta chỉ nên giữ một trạng thái im lặng, im lặng tuyệt đối để cho họ không nghe thấy cái gì cả và trong phòng thì chúng ta dọn dẹp cho nó trống trải cho nó thoáng, để người này bất chợt có mở mắt nhìn thì họ không bị dính mắt, không bị quyến luyến về tài sản , cũng không cảm thấy bực bội do họ nhìn thấy cảnh bừa bãi lộn xộn. Đó là những ý kiến mà chúng tôi xin được đóng góp và xin kết thúc cho câu hỏi này là như vậy. Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.

ÐÐ Pháp Ðăng trả lời :Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật, kính bạch TT Trí Siêu, kính bạch Sư Trưởng, kính bạch Chư Ðại Ðức Tăng và thưa quí Phật tử.

Qua câu hỏi này chúng tôi xin được trả lời như sau, người hấp hối sắp qua đời thì Ðức Phật Ngài thường hay dạy hoài , người cư sĩ tại gia hay là Chư Tăng ở chùa cũng vậy thôi.

Có nghĩa là khi mà Thầy của mình bịnh hay là cha mẹ mình bịnh thì người học trò đó có bổn phận phải đền ơn Thầy Tổ bằng cách phụng dưỡng Thầy Tổ và quí vị cũng biết đó các Ngài là cả đời hy sinh cho Giáo Hội, nên khi các Ngài tu tập là một phần, bổn phận là một phần, nếu các Ngài là thánh nhân rồi thì không nói nhưng nếu các Ngài còn phàm nhân thì người đệ tử phải phục vụ cho các Ngài có nghĩa là làm cho các Ngài cái thân nó bớt đi đau nhứt và cái tâm thì có thể đọc kinh cho Ngài nghe ,hoặc là nhắc Ngài về cái pháp thiền định để Ngài có thể an trú tâm vào đó, để Ngài ra đi một các an lạc. Vì tâm tử dính liền với tục sinh.

Và nếu Ngài là một người hy sinh cả đời của mình cho Pháp Học, Ngài không hành, thì có thể Ngài an trú trong những đề mục mà trong Pháp Học có nghĩa là những lời dạy của Ðức Thế Tôn, hay là những pháp mà tùy niệm, thì các Ngài khi bỏ thân nhân loại này các Ngài sẽ sanh về cõi trời, hay là những cõi thiền định nếu mà an trú vào tâm định.

Ngoài ra Ðức Phật cũng dạy những người cư sĩ đối với cha mẹ mình, nếu cha mẹ bịnh thì mình phải phụng dưỡng cha mẹ mình cũng như cúng dường cho Ðức Phật vậy, người già họ bịnh họ đau đớn và tâm của họ cũng loạn động nên mình phải cố gắng chịu đựng, như là phục vụ cho các vị ấy một cách cẩn thận và đừng làm các vị ấy bực lòng, và mình khéo nhắc nhở như thế nào đó để cho các vị ân nhân của mình an trú tâm.

Phật Giáo nói rằng có rất nhiều nghiệp, rất là nhiều, cũng như là cái chuồng bò vậy chúng ta không thể nào nói con bò mạnh mà ra trước, có thể là nhiều khi những con bò yếu nằm kế cửa chuồng nó được những con bò mạnh lấn ra cũng có, bởi vậy nhiều khi cha mẹ chúng ta trong đời đã bố thí cúng dường làm phước giữ giới rồi, nhưng mà cái đó là thiện nghiệp còn trong đó những ác nghiệp nhiều linh tinh nhỏ, nếu chúng ta không nhắc nhở để mẹ cha chúng ta bực dọc thì cha mẹ chúng ta có thể nhớ cái điều bất thiện nào hoặc sân hận, hoặc phiền não mà mẹ cha chúng ta nhớ tới những điều như là giận hờn con , vì nghĩ rằng nuôi con nhiều mà con không phục vụ lại thì tâm đó cũng là tâm bất thiện. Như vậy cho nên khi mình phục vụ cho mẹ cha mình lúc bịnh để cho cha mẹ mình nhớ cái ân đức Phật hay là nhớ ân đức Pháp hay là nhớ ân đức Tăng, nhớ tới thiên nếu cha mẹ mình không tu thiền.

Ðức Phật Ngài nói rằng người cư sĩ phải nhớ mình tu tập như thế nào, làm điều lành như thế nào và ghi nhận như thế nào, và Ðức Phật Ngài nói rằng lúc bịnh và lúc nằm ngủ mình nên an trú vào cái tâm thiện của mình, chính vì mình an trú vào tâm thiện của mình, lúc mà bịnh mình an trú vào tâm thiện thì tâm thiện sẽ đưa mình phục sanh về cõi trời . Nếu mình là người Phật tử bình thường bố thí mà không có tu thiền. còn ngược lại cha mẹ chúng ta cũng vậy thôi, chúng ta phải nên nhắc nhở cha mẹ chúng ta những gì mà cha mẹ đã làm rồi.

Hay là cha mẹ chúng ta là người Phật tử nằm bịnh thì có thể thỉnh Chư Tăng đến cho cha mẹ chúng ta xin giới lại, hoặc chúng ta đọc quy y Phật, quy y Pháp, quy y Tăng cho cha mẹ chúng ta đọc lại, thì như vậy là đền đáp công ân, hoặc trở niệm bằng cách chính sát nhất là làm sao người đó phải nhớ Phật, Pháp, Tăng, thí, giới, thiên, thì như vậy là an trú vào tùy niệm, thì khi cái tuỳ niệm này là cái thiện nghiệp giống như tôi nói chuồng bò, con bò mạnh không ra trước được , mà con bò nào bất luận nhiều khi con bò ốm thôi nhưng nó ở kế cửa, vừa mở cửa ra thì con bò mạnh nó lấn nó ra , cũng như vậy đó nhiều khi nghiệp tốt chúng ta làm mà chúng ta không nhớ nó trong lúc bịnh và trong lúc ngủ, thì có thể là nghiệp ác nó chen và.

Ðức Phật nói rằng suy tư những điều thiện, tâm niệm những điều thiện, hay là người nào an trú Pháp thì Pháp hộ trì người đó thì chính thực sự là vậy, là thiện pháp chúng ta an trú tâm vào, nhớ điều thiện thì cái thiện pháp này nó sẽ là sức mạnh, nó có do cái sự tác ý của chúng ta, do cái sự hướng tâm của chúng ta, do sự an trụ của chúng ta ,thì thiện tâm nó sanh lên hoài chứ.

Còn nhiều khi mà cha mẹ chúng ta mà chúng ta lại trợ niệm bằng cách không đúng thì nó tác hại. thí dụ cha mẹ là người cũng có quy y với Phật Pháp Tăng nhưng mà nhiều khi khác hệ phái, nhiều khi không từng nghe Chư Tăng tụng kinh Pali, mà nếu đến tụng kinh Pali thì bà cũng chẳng hiểu gì ,thành ra nếu là người Phật tử đã có nghe kinh Pali rồi thì bây giờ nghe lại hoặc là tụng nhắc nhở lại Phật ngôn thì người đó hoan hỷ.

Ðức Phật Ngài nói rằng thấy cao thượng, nghe cao thượng, nghe những cái gì mà giải thoát, những cái gì mà không có phiền não , mà thấy là thấy Chư Tăng, mà nếu người đó khi thấy như vậy khi nghe như vậy thì cái đó là cảnh thiện, hay là cảnh thinh thiện hay là cảnh sắc thiện, thì nó sẽ đi vào cái vòng hộ kiếp và sẽ trở thành cận tử tốt cho người đó, và người đó sẽ dính liền với tục sanh, thì tâm tử nó sẽ dình liền với tục sinh , theo giáo lý của các Ngài dạy thì tâm tử dính liền với tục sinh, nghĩa là tâm tử nhớ đến điều nào thì tục sinh theo điều đó.

Ðức Phật Ngài nói những việc từ thiện muốn mà đi đến thiện thú đó ở trường hợp ở cõi tốt tích lũy nghiệp, mà không có lỗi lầm khi đang nằm chờ chết mà thiện nghiệp tích lũy hay là của nghiệp hiện ra là cái nghiệp tướng là cái thú tướng, hay là tâm tử tướng như vậy là nghiệp, là thí dụ như thấy mình bố thí cúng dường, hay là mình nhớ mình quy y Phật Pháp Tăng, mình giữ giới trong sạch như vậy đó là tướng nghiệp lành . Hiểu tiếng nghiệp lành này nó vây phủ lấy mình nghĩa là nó an trụ trong tâm mình ,là nó phủ lấy mình như vậy đó, thì trong những trường hợp này nghiệp tướng sẽ đưa mình ở ý môn hộ kiếp, lộ trình tâm là như vậy đó kết thúc bằng cái đồng sở, duy cái lộ trình tâm khởi lên và cuối cùng dính liền với tục sinh là sanh về cõi trời,

Chúng ta không trở niệm bằng cho nghe nhạc được, mà phải nghe cái cao thượng nghe giáo lý hay cho cha mẹ quy y lại , giữ giới lại trước khi mà chết, có thể là trợ niệm bằng cách là xin giới lại hay là nhắc lại những buổi lễ dâng y, cúng dường đến Chư Tăng ,hay là những buổi lễ bố thí cúng dường ,hay những buổi lễ quy y Tam Bảo , thì như vậy là những điều trợ niệm tốt nhất, thí dụ như vật tâm tử sẽ dính liền với tục sanh là người đó sẽ sanh qua cảnh giới an vui. Còn ngược lại nếu mà mình không làm đúng như vậy, hay là mình để cha mẹ mình nghĩ rằng nuôi dưỡng mình cực khổ, cha mẹ mình sân hận với mình buồn bực với mình . Hay là quí vị có nghe vua A Dục lúc đức vua bịnh kêu ông quan đại thần đem đồ cúng dường cho Chư Tăng mà là của vua kêu quan thủ khố xuất kho ra, quan thủ khố không chịu , nên vua bực dọc và chết sanh làm con rắn ở ngoài cửa thành để chờ ông quan ra, mổ ông quan đó chết .

Ðức Phật nói tâm tử dính liền với tục sanh , nhứt định chúng ta phải nhớ rằng cận tử nghiệp đến thì nó mới sanh nghiệp, cái sanh nghiệp có nghĩa những sở hữu tư tạo ra trong quá khứ nó đưa đến nghiệp hữu hay sanh hữu , mà nghiệp hữu thì chúng ta tạo rất là nhiều , trong hành động thì thứ nhất là nó cho hiện báo nghiệp , cái thứ bảy cho sanh báo nghiệp, thì như vậy nghiệp hiện hữu hay là sanh hữu , những cái nghiệp đó rất là nhiều.

Như chúng ta thấy có người cúng dường rất nhiều độc nhất vô nhị, như bà hoàng hâu Malika nhưng lúc chết nhớ mình lừa gạt ông vua nên bà chết bà sanh vào địa ngục mấy bữa, cũng như Ðức vua Atuka cũng vậy , rất là nhiều cái trường hợp nên quí vị thấy Ðức Phật Ngài dạy người cư sĩ phải nhớ rằng mình tùy niệm . Tùy niệm là gì ? là nhớ Phật Pháp Tăng thí giới thiên, một là lúc mình bịnh, hai là lúc mình nằm ngủ, nên nhớ như vậy vì nhớ như vậy sẽ làm cho mình tiến hóa và không có thối hóa, thành ra mình trợ niệm cũng bằng cách nhắn cha mẹ nhớ hồi nào cúng dường dâng y, hay là cha mẹ đã thọ tam quy ngũ giới rồi, cha mẹ thường hay tùy niệm Phật thì như vậy an trù vào đó là trợ niệm tốt nhất . Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật

Minh Hạnh biên soạn