Ngày 31 tháng 07 năm 2004

Minh Hạnh biên soạn & Cô tu Nữ Diệu Tịnh hiệu đính

Bài 13

Những Thuộc Tánh Trợ Tha (TT)

Thuộc Tánh Biến Hành (Phần 6 Mạng Quyền - Ji`vitindriya)

Những điểm chính

· Thuộc tánh tợ tha là gì?

· Thế nào là thuộc tánh biến hành

· Thuộc tánh xúc

· Thuộc tánh thọ

· Thuộc tánh tưởng

· Thuộc tánh tư

· Thuộc tánh định

· Thuộc tánh mạng quyền

Thuộc tánh tác ý

13.1 Sở hữu tợ tha là những sở hữu không có đặc tính riêng biệt, chúng mang đặc tính của tâm mà chúng phối hợp; nếu hợp với tâm Thiện, thì đặc tính của chúng là Thiện; nếu hợp với tâm Bất Thiện, thì đặc tính của chúng là Bất thiện; nếu hợp với tâm Vô Ký, thì đặc tính của chúng là Vô Ký. Sở hữu tợ tha được chia ra làm hai loại

ooOoo

TT GiácĐẳng: Kính bạch Chư Tôn Đức và kính thưa quí vị, hồi nãy Sư Uyên Minh đề cập đến một vấn đề có đi ra ngoài đề tài ngày hôm nay một chút, nhưng nó lại là một đề tài đặc biệt quan trọng, để xin được thỉnh TT Trí Siêu nói thêm là đối với người học A Ty` Đàm có lúc dường như chúng ta đi qua một số chủ đề, qua một số bài học chúng ta thấy nó hoàn toàn xa lạ rất ít liên hệ đến đời sống của chúng ta, ngay cả không thấy liên hệ đến Phật Pháp gi` hết. Ví dụ như ngày hôm nay chúng ta học về sắc mạng quyền, chúng tôi nhớ có một vài vị học giả Phật Giáo có đôi lúc họ đưa ra kết luận như vầy, quyển sách này hay pháp học này thiết nghĩ nó không có phải quá cần thiết dù nó có hay không có mặt ở trong đạo Phật thi` cũng không quan trọng, giả sử bây giờ trong kho tàng kinh điển đạo Phật mất đi quyển sách đó thi` nó cũng không thiệt hại gi` hết.

Có nhiều vị học A Ty` Đàm lại đưa ra quan niệm khi mi`nh học, thi` mi`nh thấy rằng ngay lúc đó cái đó không quan trọng, nhưng nó cần cho đến nhiều năm nhiều tháng về sau này, khi một người học xong khóa A Ty` Đàm và có dịp đi dạy hay học ôn lại, như hồi nãy qúi vị nghe ĐĐ Uyên Minh đề cập đến nhiều lúc rất là lạ thưa qúi vị, điều đó khi chúng ta học phần này, hiện tại giờ này nó không thấy rằng là có quan hệ gi` hết nhưng tới khi học qua duyên sinh và duyên hệ, lúc bấy giờ chúng ta mới thấy nó có một quan hệ đặc biệt, tức là chúng ta có thể vận dụng cái gi` mà chúng ta đang học. Về điểm này thi` xin được thỉnh TT Trí Siêu hoan hỷ chia sẻ với đại chúng về kinh nghiệm TT Trí Siêu dạy A Ty` Đàm rất lâu năm. Khi chúng tôi ở Việt Nam dạy A Ty` Đàm, thi` lúc bấy giờ TT Trí Siêu cũng dạy A Ty` Đàm tại Vĩnh Long, và cho đến hôm nay thi` đã có nhiều thế hệ Chư Tăng Phật tử do TT Trí Siêu đào tạo trong ngành A Ty` Đàm.

Bạch TT Trí Siêu, tâm trạng của những người Phật tử có mặt trong rơom Diệu Pháp ngày hôm nay, đôi lúc họ đi qua những bài học mà họ cảm thấy cơ hầu như hoàn toàn không có quan trọng gi` hết, nó không có gi` hết trong Phật Pháp, và kể cả trong môn học này, thi` TT Trí Siêu có lời khuyên nào, có lời tri`nh bày nào đối với Phật tử về những cảm giác như vầy, xin thỉnh TT Trí Siêu và sau lời của TT Trí Siêu chúng tôi sẽ trở lại với Sư Uyên Minh cho câu hỏi về tâm sở mạng quyền ngày hôm nay xin thỉnh TT Trí Siêu.

TT Trí Siêu: Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. Kính bạch TT Giác Đẳng và Sư Uyên Minh, ĐĐ Pháp Đăng cùng qúi vị Phật tử. Ở đây thưa quí vị, thật ra khi chúng ta học một đề tài nào nói riêng về môn học A Ty` Đàm, thi` đề tài đó cũng có tác dụng đối với việc tu tập và nó cũng nằm ở trong tinh thần của Phật Pháp cả. Bởi vi` mục đích chính của việc tu tập là làm như thế nào để chúng ta có thể phân tích được những hiện trạng của danh và sắc đang sanh đang diệt, và nó có sự liên hệ liên quan với nhau như thế nào, từ đó chúng ta có thể cảm nghĩ được thấy được liễu tri được là danh sắc luôn luôn có tánh chất sanh diệt, và từ sự sanh diệt vô thường là tánh chất khổ đau, và cái gi` vô thường khổ thời cái đó là vô ngã. Như vậy khi chúng ta học qua những đề tài chúng ta có cảm giác như nó không có liên quan gi` đến cuộc sống tu tập cả, như vậy nếu chúng ta đã khởi lên tư tưởng đó chúng ta nên suy xét kỹ một chút nữa, chúng ta sẽ thấy vẫn có tác dụng lợi ích cho chúng ta.

Ở đây chúng tôi thí dụ như chúng ta đang học về mạng quyền, thuộc tánh mạng quyền là một thuộc tánh thuộc về tâm sở tợ tha biến hành, và ở đây đối với mạng quyền dầu là danh mạng quyền hay sắc mạng quyền, thi` vai tro` của nó là để duy tri` danh pháp hay sắc pháp cho được tồn tại, trong thời gian tuổi thọ của một sát na tâm, hay thời gian tuổi thọ của một sắc pháp. Có một điều ly' thú nữa chúng ta cũng phải chú y' là đề cập đến mạng quyền, chúng ta phải nghĩ luôn đến nghiệp chúng ta đã tạo ở trong quá khứ, và chính nghiệp này là hành hoặc hữu, hành hay hữu đó nó duyên cho xúc hoặc duyên cho sanh, thi` dù cho như thế nào đi nữa khi chúng ta hiểu ở nơi đây có danh có sắc, hay có thân ngũ uẩn, thi` chính danh sắc thân ngũ uẩn đó được tồn tại là do nơi nghiệp tạo ra sắc nghiệp, và cũng chính vi` nghiệp tạo ra tâm trong đó có sở mạng quyền.

Ở đây trong một vấn đề chúng ta cũng phải biết là đối với những người có một việc xấu, thi` khi tạo ra danh mạng quyền hay sắc mạng quyền, thi` chính cái nghiệp này nó tạo ra danh mạng quyền hay sắc mạng quyền không đủ sức để duy tri` đời sống kéo dài cho đến hết tuổi thọ, mà phải hiểu tưởng nửa chừng chẳng hạn, thi` trong trường hợp đó bài học mà chúng ta học về danh mạng quyền thi` ở đây nó lại là một vấn đề khá quan trọng trong sự sống của chúng ta. Đối danh pháp được nuôi dưỡng cho lớn mạnh, là do nhờ danh vật thực, co`n được duy tri` cho tồn tại là nhờ danh mạng quyền.

Danh vật thực ở đây là xúc thực, thức thực và tư niệm thực. Danh mạng quyền ở đây tức là chỉ cho tâm sở mạng quyền, như vậy khi chúng ta phân tích kỹ và chúng ta dùng trí tuệ để chúng ta cảm nhận, thi` chúng ta sẽ thấy khi chúng ta học Vi Diệu Pháp chẳng những nó tạo cho chúng ta có một sự nhạy bén về vấn đề trí tuệ biết cảnh pháp, thấu triệt đối với danh và sắc, nó co`n giúp cho chúng ta có được một sự nhận thức về tánh chất hữu vi. Chúng tôi nhấn mạnh ở chỗ tánh chất hữu vi là bị tạo tác, là bởi vi` danh và sắc nó đều có sự tương quan cái này có mặt thi` cái kia mới có mặt, cái này nó trợ cho cái kia, và ngược lại cái kia cũng trợ cho cái này, giống như trường hợp danh mạng quyền nó trợ cho các pháp đồng sanh được tồn tại, thi` ngược lại các pháp đồng sanh cũng giúp cho nó được tồn tại theo, thi` trong trường hợp đó chúng ta cũng nên hiểu như lời của ĐĐ Uyên Minh đã giảng khi nãy, trong trường hợp này không có một cá thể nào độc lập ở trong pháp hữu vi, mà nó cần phải có sự tương quan, và đó là y' kiến của chúng tôi cho vấn đề này để trả lời câu hỏi của TT Giác Đẳng thi` chúng tôi chỉ xin có một vài y' kiến như vậy. Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.

Minh Hạnh biên soạn & Cô Tu Nữ Diệu Tịnh hiệu đính